Bắc Ninh và Bắc Giang: Tỉnh nào là 'thủ phủ' công nghiệp của miền Bắc?
Từng là hai địa phương thuần nông của tỉnh Hà Bắc cũ, Bắc Ninh và Bắc Giang nay đều vươn mình mạnh mẽ trở thành những trung tâm công nghiệp quan trọng của miền Bắc. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển và định hướng khác biệt, câu hỏi đặt ra là: Tỉnh nào thực sự là "thủ phủ" công nghiệp phía Bắc hiện nay?
Bắc Ninh – Trung tâm sản xuất điện tử hàng đầu
Tháng 11/1996, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa IX, Nghị quyết tách tỉnh Hà Bắc được thông qua, tái lập hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/1/1997.
Sở hữu lợi thế nằm trong tam giác kinh tế trọng điểm Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, cùng vị trí "cửa ngõ" phía Đông Bắc của Thủ đô, Bắc Ninh đã có bước chuyển mình mạnh mẽ trong gần ba thập kỷ qua. Từ một tỉnh thuần nông, Bắc Ninh đã trở thành một trung tâm công nghiệp  công nghệ cao với nhiều chỉ số phát triển thuộc nhóm dẫn đầu cả nước.
>> Thủ tướng ra 'tối hậu thư' với dự án sân bay lớn nhất Việt Nam

Năm 1997, quy mô kinh tế (GRDP) của Bắc Ninh chỉ đạt 2.020 tỷ đồng. Đến năm 2024, con số này đã tăng gấp hơn 100 lần, đạt 232.800 tỷ đồng, xếp thứ 9 cả nước. Tỉnh hiện có 16 khu công nghiệp (KCN) tập trung được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch, trong đó 12 KCN đã đi vào hoạt động.
Bắc Ninh là điểm đến quen thuộc của nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Samsung, Canon, Amkor… với thế mạnh nổi trội trong lĩnh vực sản xuất điện tử. Tỉnh đã thu hút vốn đầu tư từ 41 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nhiều năm liền, Bắc Ninh nằm trong nhóm đầu cả nước về thu hút và giải ngân vốn FDI.
Theo định hướng phát triển đến năm 2030, Bắc Ninh đặt mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với nền công nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao. Tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh hướng đến xây dựng hệ sinh thái công nghiệp công nghệ cao, tập trung vào nhóm ngành mũi nhọn như điện tử, công nghiệp bán dẫn, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo.
Bắc Giang – Ngôi sao đang lên của kinh tế miền Bắc
Nếu Bắc Ninh là địa phương phát triển công nghiệp sớm và bền vững, thì Bắc Giang lại nổi lên như một "hiện tượng tăng trưởng" mới trong vài năm trở lại đây. Từ năm 2022 đến nay, Bắc Giang liên tục dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng trưởng GRDP, đạt mức hai con số.
Năm 2024, quy mô GRDP của tỉnh đạt khoảng 207.000 tỷ đồng, xếp thứ 12 toàn quốc. Sản xuất công nghiệp hiện là động lực phát triển chủ đạo của tỉnh. Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Bắc Giang, toàn tỉnh có 16 KCN với tổng diện tích quy hoạch hơn 3.683ha, trong đó 8 KCN đã đi vào hoạt động và 8 đang trong quá trình xây dựng hạ tầng.

Bắc Giang đang trở thành "thỏi nam châm" hút vốn đầu tư cả trong và ngoài nước. Hiện địa phương thu hút tổng cộng 373 dự án FDI và 115 dự án DDI, với tổng vốn đầu tư đăng ký tương đương 10,6 tỷ USD. Riêng trong năm 2024, có 88 dự án mới được cấp phép đầu tư – minh chứng cho sức hút ngày càng lớn của tỉnh.
Đáng chú ý, theo quy hoạch đến năm 2030, Bắc Giang đặt mục tiêu phát triển 29 KCN với tổng diện tích khoảng 7.000ha – gấp đôi hiện tại, cho thấy tham vọng mở rộng không gian công nghiệp và nâng tầm vị thế trong bản đồ kinh tế khu vực.
Đâu là "thủ phủ" công nghiệp của miền Bắc?
Nhìn từ góc độ quy mô kinh tế, giá trị sản xuất công nghiệp, tỷ trọng ngành điện tử và sự hiện diện của các tập đoàn công nghệ lớn, Bắc Ninh vẫn giữ vai trò "đầu tàu" công nghiệp công nghệ cao ở miền Bắc.
Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ, chiến lược mở rộng KCN bài bản và dòng vốn đầu tư ngày càng lớn đang giúp Bắc Giang vươn lên mạnh mẽ, trở thành đối trọng đáng gờm và là trung tâm công nghiệp mới nổi.
Trong dài hạn, cuộc "đua công nghiệp" giữa Bắc Ninh và Bắc Giang không chỉ thể hiện qua con số GRDP, mà còn là cuộc so tài về mô hình phát triển, năng lực quản lý quy hoạch, chất lượng hạ tầng và khả năng thích ứng với xu hướng công nghiệp xanh, bền vững và công nghệ cao.
Bắc Ninh có nền tảng vững chắc, Bắc Giang có động lực tăng trưởng mạnh mẽ – cuộc cạnh tranh này sẽ tiếp tục là điểm nhấn quan trọng trong bức tranh phát triển công nghiệp của miền Bắc Việt Nam trong những năm tới.