Bộ Xây dựng đề xuất hàng loạt chính sách mới về phát triển nhà ở 

Tại phiên thảo luận ngày 19/6, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã tiếp thu, giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu liên quan đến vấn đề dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). 

Cụ thể, về phạm vi điều chỉnh, Bộ trưởng cho biết, mặc dù phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) cũng đề cập tới loại công trình có mục đích sử dụng hỗn hợp nhưng Luật Nhà ở (sửa đổi) chỉ điều chỉnh các vấn đề liên quan đến việc quản lý, sử dụng công trình có mục đích sử dụng hỗn hợp, có phần diện tích nhà ở. Do đó, phạm vi điều chỉnh của hai dự thảo luật không có sự chồng lấn. 

Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) chỉ điều chỉnh các chính sách phát triển nhà ở nói chung và phát triển các loại nhà ở như nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư. Đối với nội dung liên quan đến hoạt động xây dựng đã dẫn chiếu sang pháp luật về xây dựng. Do đó, trên thực tế việc áp dụng Luật nhà ở và Luật Xây dựng không có sự trộn lẫn. 

Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo xin tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội để tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo, bảo đảm phạm vi điều chỉnh dự thảo luật rõ ràng, không chồng chéo với các pháp luật khác có liên quan. 

Về chính sách sở hữu nhà ở, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn phương án có quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo Luật sửa đổi. Tại thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội xác định đây là vấn đề có tính nhạy cảm cao, tác động lớn đến xã hội và còn có những ý kiến chưa thống nhất. 

Do vậy, cơ quan chủ trì soạn thảo đã trình, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo Luật nhà ở (sửa đổi) trình Quốc hội cho ý kiến. 

Tuy nhiên, dự thảo luật đã có bổ sung làm rõ thêm các nội dung về thời hạn sử dụng nhà chung cư, các trường hợp phá vỡ và chung cư, quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc di dời, phá dỡ và đóng góp kinh phí để xây lại nhà chung cư; làm rõ trách nhiệm của các chủ thể có liên quan khi phá vỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư để có cơ sở xử lý, giải quyết, tháo gỡ các trường hợp đang gặp khó khăn, vướng mắc trên thực tế hiện nay. Cơ quan trụ trì soạn thảo sẽ nghiên cứu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, báo cáo cơ quan có thẩm quyền để xin ý kiến Quốc hội. 

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cũng giải trình ý kiến đề nghị xem xét quy định điều kiện, số lượng, loại nhà ở người nước ngoài được sở hữu, tránh ảnh hưởng đến nhu cầu mua nhà ở công dân trong nước cũng như đảm bảo an ninh, quốc phòng. Theo đó, cơ quan trụ trì soạn thảo sẽ phối hợp với cơ quan thẩm tra nghiên cứu kỹ, thể hiện rõ, đảm bảo phù hợp với chủ trương của Đảng, thống nhất với các quy định của pháp luật có liên quan. 

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị

Về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ, quy định về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) không phải là quy định mới mà được kế thừa từ Luật nhà ở năm 2005, Luật Nhà ở năm 2014 và nay tiếp tục được quy định tại dự thảo luật theo hướng bố cục lại thành một chương riêng. 

Việc quy định về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong dự thảo là cần thiết, phù hợp với tình hình thực tiễn để góp phần khắc phục tình trạng phát triển nhợ là pha cung cầu. Quy định này không chồng chéo, trùng lặp với các quy hoạch khác. Bởi các nội dung được quy định trong kế hoạch phát triển nhở như diện tích đất phát triển nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở để phục vụ tái định cư, nhà ở công vụ… là các nội dung không được quy định chi tiết trong hệ thống quy hoạch, kế hoạch theo quy định của Luật Đất đai và Luật Quy hoạch… 

Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát quy định này để đảm bảo quy định rõ hơn, tránh chồng chéo, trùng lặp, đảm bảo thuận lợi, thông thoáng, phân cấp, tạo tính chủ động cho địa phương; đồng thời đảm bảo công tác quản lý nhà nước như tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Chính phủ. 

Về hình thức sử dụng đất để phát triển nhà ở thương mại, Cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến sẽ báo cáo của Chính phủ để tiếp thu ý kiến của đại biểu và tiếp tục nghiên cứu hoàn chỉnh lại quy định này đảm bảo thống nhất với Luật đất đai (sửa đổi). 

Về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo của Chính phủ để tiếp tục rà soát, bổ sung làm rõ hơn các nội dung có liên quan như ý kiến của đại biểu Quốc hội để đảm bảo tính khả thi, thúc đẩy nhanh việc thực hiện các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư 

Đối với chính sách phát triển nhà ở xã hội, việc để UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ trích từ nguồn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn là phù hợp với thực tế cũng như pháp luật có liên quan. 

Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến báo cáo Chính phủ tiếp thu và sẽ bổ sung trong quá trình hoàn thiện dự thảo luật theo hướng chỉ quy định tỷ lệ nhất định trong ngân sách địa phương; không quy định tỷ lệ tiền thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị. 

Việc quy định dành quỹ đất 20 % tại luật hiện hành có nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn, Dự thảo Luật sửa đổi nội dung quy định này là phù hợp, nhằm tháo gỡ những bất cập hiện hành…