Cổ phiếu bị hủy niêm yết: Những rủi ro và cảnh báo sớm nhà đầu tư cần biết 

Khi nào cổ phiếu bị hủy niêm yết?  

Việc hủy niêm yết bắt buộc có ý nghĩa vô cùng quan trọng, góp phần tạo môi trường đầu tư công bằng, minh bạch. Chỉ những doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh tốt và tuân thủ pháp luật mới có thể duy trì niêm yết lâu dài trên thị trường chứng khoán Việt Nam. 

Do vậy, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) thông tin lại các trường hợp cổ phiếu của công ty đại chúng (CTĐC) bị hủy niêm yết để nhà đầu tư nắm được, bao gồm: 

Tổ chức niêm yết (TCNY) hủy tư cách CTĐC theo thông báo của UBCKNN; 

TCNY ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất, kinh doanh chính từ 1 năm trở lên; 

TCNY bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực chuyên ngành; 

Cổ phiếu không có giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK) trong thời hạn 12 tháng; 

Cổ phiếu không được đưa vào giao dịch trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày SGDCK chấp thuận đăng ký niêm yết; 

Kết quả sản xuất, kinh doanh bị thua lỗ trong 3 năm liên tục hoặc tổng số lỗ lũy kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất trước thời điểm xem xét; 

TCNY chấm dứt sự tồn tại do tổ chức lại, giải thể hoặc phá sản; 

Tổ chức kiểm toán không chấp nhận thực hiện kiểm toán hoặc có ý kiến kiểm toán trái ngược hoặc từ chối cho ý kiến đối với báo cáo tài chính năm gần nhất của TCNY, hoặc có ý kiến kiểm toán ngoại trừ đối với báo cáo tài chính năm trong 3 năm liên tiếp; 

TCNY vi phạm chậm nộp báo cáo tài chính năm trong 3 năm liên tiếp; 

UBCKNN hoặc SGDCK phát hiện TCNY giả mạo hồ sơ niêm yết; 

TCNY bị xử lý vi phạm về các hành vi bị nghiêm cấm quy định tại các khoản 1, 2, 3, 7 Điều 12 Luật Chứng khoán; 

TCNY bị đình chỉ hoạt động hoặc cấm hoạt động đối với ngành nghề hoặc hoạt động kinh doanh chính; 

Không đáp ứng điều kiện niêm yết do sáp nhập, tách doanh nghiệp và các trường hợp cơ cấu lại doanh nghiệp; hoặc sau khi hoàn thành các hoạt động nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết, đề nghị xem xét lại điều kiện niêm yết hoặc thay đổi đăng ký niêm yết trong thời hạn quy định; 

TCNY vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, không hoàn thành nghĩa vụ tài chính với SGDCK và các trường hợp khác mà SGDCK hoặc UBCKNN xét thấy cần thiết phải hủy niêm yết nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. 

UBCKNN đưa ra các cảnh báo và lưu ý để nhà đầu tư tránh tổn thất vốn do mua cổ phiếu bị hủy niêm yết

Quy định cảnh báo sớm và sau giao dịch đối với cổ phiếu bị hủy niêm yết  

Nhằm cảnh báo sớm cho các nhà đầu tư về những rủi ro tiềm ẩn có thể dẫn đến nguy cơ hủy niêm yết cổ phiếu, SGDCK sẽ thực hiện công bố thông tin rộng rãi trên toàn thị trường về các quyết định đưa cổ phiếu vào diện cảnh báo, kiểm soát, hạn chế, tạm ngừng, đình chỉ giao dịch. Từ đó, nhà đầu tư có thể đối chiếu với các khả năng cổ phiếu bị hủy niêm yết. 

Sau khi cổ phiếu bị hủy niêm yết nhưng doanh nghiệp vẫn đáp ứng điều kiện là CTĐC, cổ phiếu phải đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch UPCoM. Do đó, đối với những trường hợp này, nhà đầu tư vẫn có thể thực hiện giao dịch cổ phiếu trên sàn UPCoM. Ngoài ra, tổ chức có cổ phiếu bị hủy bỏ niêm yết bắt buộc hoặc tự nguyện, sau tối thiểu 2 năm giao dịch trên hệ thống giao dịch UPCoM, tổ chức đó có thể thực hiện đăng ký niêm yết lại trên SGDCK nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện niêm yết. 

Một số lưu ý đối với nhà đầu tư  

Hầu hết các thị trường chứng khoán phát triển trên thế giới đều có các tiêu chí rà soát để hủy niêm yết đối với các doanh nghiệp yếu kém, không còn đáp ứng đủ điều kiện duy trì niêm yết. Tại Hàn Quốc, Thái Lan hay Nhật Bản, ngoài việc các doanh nghiệp bị hủy niêm yết do giải thể, phá sản, còn có các tiêu chí bị hủy niêm yết liên quan tới: doanh thu, vốn hóa thị trường, ý kiến của đơn vị kiểm toán, khối lượng giao dịch, vi phạm về công bố thông tin, vi phạm về quản trị công ty... 

Để tránh được những rủi ro thất thoát vốn khi cổ phiếu bị hủy niêm yết bắt buộc, UBCKNN lưu ý nhà đầu tư cần nắm rõ những quy định liên quan và lưu ý: 

Thứ nhất, nhà đầu tư cần trang bị kiến thức, hiểu biết về TTCK, nền tảng tài chính, uy tín và triển vọng của doanh nghiệp niêm yết. 

Thứ hai, nhà đầu tư cần cẩn trọng trong việc lựa chọn đầu tư cổ phiếu của doanh nghiệp niêm yết, xem xét khả năng tuân thủ quy định pháp luật nói chung, quy định pháp luật chứng khoán nói riêng của doanh nghiệp đó. Đồng thời nhà đầu tư cũng cần xem xét sự tuân thủ pháp luật của những người điều hành doanh nghiệp (Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc...), đánh giá uy tín và khả năng quản trị công ty. 

Thứ ba, nhà đầu tư cũng cần chú ý liên tục cập nhật mọi thông tin về cổ phiếu, báo cáo tài chính của doanh nghiệp, từ đó có thể nhanh chóng nắm bắt, đánh giá chất lượng cổ phiếu và ra quyết định đầu tư một cách chính xác hơn. 

>> HoSE ấn định ngày hủy niêm yết cổ phiếu Xây dựng Hòa Bình (HBC) và HAGL Agrico (HNG)