Cục thi hành án “từ từ”, ngân hàng và doanh nghiệp vào thế kẹt 

Doanh nghiệp thì cần Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (cũ) để gia hạn thời hạn sử dụng đất làm cơ sở bán đấu giá tài sản để trả nợ cho ngân hàng, phía ngân hàng thì chưa thu hồi được nợ nên từ chối cho doanh nghiệp mượn lại giấy tờ để gia hạn đất. Một bên “ôm” nợ xấu, một bên đất hết hạn, còn Cục thi hành án dân sự thì cứ “từ từ” mãi chưa xong. 

Phía Cục Thi hành án dân sự Khánh Hoà từ chối trả lời báo chí về vụ việc này.

Kéo dài thời gian thi hành án  

Ông Võ Ngọc Hiệp, Tổng Giám đốc Cam Ranh Seafoods kể, công ty được Nhà nước giao đất trong thời hạn 20 năm (2002-2022) để thực hiện dự án nhà máy chế biến thủy sản. Giữa năm 2021, theo đúng quy định trước tối thiểu 6 tháng, doanh nghiệp phải nộp hồ sơ xin gia hạn thời hạn sử dụng đất. Theo hướng dẫn của Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Khánh Hoà, hồ sơ xin gia hạn ngoài những giấy tờ liên quan, bắt buộc phải có: “Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp” trước đó. 

“Để hoàn thành thủ tục này, tôi có văn bản gửi Agibank Khánh Hoà đề nghị tạo điều kiện cho công ty mượn lại bản gốc Giấy chứng nhận để làm hồ sơ gia hạn thời hạn sử dụng đất. Khi hoàn thành, công ty sẽ nộp lại bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được gia hạn cho phía Agribank Khánh Hoà. Tuy nhiên, phía ngân hàng từ chối nên đến nay chúng tôi vẫn chưa thể thực hiện được việc gia hạn, làm ảnh hưởng đến tình hình hoạt động của công ty cũng như công ăn việc làm của hàng trăm người lao động”, ông Hiệp giải thích và cho biết thêm: 

Hơn 10 năm trước, doanh nghiệp thế chấp nhiều tài sản trên đất để vay vốn tại ngân hàng Agribank Khánh Hoà và một ngân hàng khác. Phía Agribank Khánh Hoà đại diện giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lô đất rộng 2ha ở xã Cam Thịnh Đông, TP.Cam Ranh, Khánh Hoà. Doanh nghiệp này sau đó đã trả nợ cho ngân hàng thứ hai theo phán quyết của toà án trong một vụ kiện dân sự vào khoảng năm 2009. 

Với khoản vay tại Agribank Khánh Hoà, hai bên nhiều lần làm việc với nhau và thoả thuận sẽ cho doanh nghiệp trả nợ theo từng kỳ hạn. Tuy nhiên, đến năm 2015-2016, Agribank Khánh Hoà khởi kiện Cam Ranh Seafoods ra TAND tỉnh Khánh Hoà. Vụ án được xét xử qua nhiều cấp, sơ thẩm, phúc thẩm (tại toà cấp cao Đà Nẵng) rồi lên Giám đốc thẩm. 

Tại quyết định Giám đốc thẩm, quyết định huỷ một phần bản án phúc thẩm số 11/2018 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng, giao cho Toà các cấp xét xử lại (TAND cấp cao tại Đà Nẵng trả hồ sơ về TAND tỉnh Khánh Hoà. Sau đó, TAND tỉnh Khánh Hoà đình chỉ xét xử lại vụ án cho đến nay). 

Một phần bản án số 11/2018 được thi hành, các bên liên quan tuân thủ theo phán quyết của toà. Cục Thi hành án dân sự Khánh Hoà tiến hành kê biên tài sản đảm bảo thi hành án của Cam Ranh Seafoods để thẩm định giá, bán đấu giá, hoàn thành nghĩa vụ trả nợ cho phía ngân hàng Agribank Khánh Hoà. Nhưng từ khi bản án có hiệu lực đến nay đã 5 năm, Cục Thi hành án dân sự Khánh Hoà vẫn chưa thực hiện xong việc này gây cho cả doanh nghiệp và ngân hàng không ít rắc rối. 

Ông Võ Ngọc Hiệp cho biết: “Có vay thì phải có trả, tôi là người làm ăn hiểu rất rõ điều này. Bây giờ đã có bản án của toà thì cứ tuân theo. Chúng tôi nhiều lần kiến nghị Cục thi hành án dân sự Khánh Hoà, mà trực tiếp là ông Nguyễn Thái Hổ - Cục phó Cục thi hành án dân sự Khánh Hoà khi đó đang là Chấp hành viên chính nhanh chóng thi hành án để doanh nghiệp trả nợ ngân hàng, ổn định kinh doanh. 

Nhưng không hiểu vì lý do gì, Cục Thi hành án dân sự Khánh Hoà lại kéo dài thời gian thi hành án suốt nhiều năm qua. Thi hành án chưa xong, chúng tôi chưa thể trả nợ, mà chưa trả nợ thì ngân hàng chưa hoàn trả giấy tờ gốc để chúng tôi gia hạn thời hạn sử dụng đất. 

Chưa hết, đến cuối năm 2022, ông Nguyễn Thái Hổ không còn là Chấp hành viên chính mà thay bằng ông Nguyễn Xuân Thắng nên việc thi hành án tiếp tục kéo dài đến nay vẫn chưa xong. Hiện tại, Cục thi hành án dân sự Khánh Hoà càng kéo dài thời gian thi hành án thì chúng tôi càng gặp khó khăn”. 

Phần bất động sản là tài sản đảm bảo thi hành án của Cam Ranh Seafoods.

Gia hạn đất không gây trở ngại cho việc xử lý tài sản  

Thời gian thi hành án kéo dài (2018-2023), cũng là lúc thời hạn sử dụng đất của Cam Ranh Seafoods kết thúc (2002-2022), đẩy cả ngân hàng và doanh nghiệp vào thế tiến thoái lưỡng nan. Phía Cam Ranh Seafoods, cho rằng: “Nếu không thể gia hạn thời hạn sử dụng đất thì không thể thẩm định giá tài sản trên đất, không thể bán đấu giá tài sản để ngân hàng thu hồi nợ vì theo quy định bán đấu giá tài sản đảm bảo phải công khai tất cả các giấy tờ liên quan đến tài sản đó”. 

Cam Ranh Seafoods cho biết, ngân hàng Agribank Khánh Hoà căn cứ vào văn bản số 1178 của Văn phòng Đăng ký đất đai Khánh Hoà (thuộc Sở Tài nguyên Môi trường Khánh Hoà) ngày 2/12/2021 để từ chối phối hợp cùng doanh nghiệp gia hạn thời hạn sử dụng đất. 

Cụ thể, văn bản này nêu: “Trách nhiệm của cơ quan đăng ký tài sản, đăng ký giao dịch bảo đảm trong thi hành án dân sự: Tạm dừng hoặc dừng việc thực hiện các yêu cầu liên quan đến các giao dịch đối với tài sản của người phải thi hành án đăng ký tại cơ quan đăng ký tài sản, đăng ký giao dịch đảm bảo ngay sau khi nhận được yêu cầu của Chấp hành viên, cơ quan thi hành án dân sự…”. 

Trao đổi với phóng viên về văn bản số 1178 này, đại diện Văn phòng đăng ký đất đai Khánh Hoà giải thích: “Diễn giải văn bản có nghĩa là, nếu có yêu cầu của Chấp hành viên, cơ quan thi hành án dân sự thì cơ quan đăng ký tài sản, tức Văn phòng đăng ký đất đai Khánh Hoà mới tạm dừng hoặc dừng thực hiện các yêu cầu liên quan. Còn nếu không có yêu cầu thì vẫn thực hiện theo đúng quy định của pháp luật”. 

Theo tài liệu mà phóng viên có được, khi còn là Chấp hành viên trong vụ việc này, ông Nguyễn Thái Hổ đã có văn bản số 1551 gửi Agribank Khánh Hoà phúc đáp về thông tin phối hợp gia hạn thời hạn sử dụng đất của Cam Ranh Seafoods. Trong đó có đoạn: “Trường hợp… chỉ thay đổi tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… và gia hạn thời gian sử dụng đất thuê trả tiền hàng năm… thì sẽ không gây trở ngại cho việc kê biên, xử lý tài sản thế chấp để thi hành án”. 

Tất cả những thông tin này đã được phóng viên trực tiếp gửi đến Agribank Khánh Hoà vào cuối tháng 5/2023. Đại diện Agribank Khánh Hoà cho biết đã chuyển đến bộ phận liên quan xử lý, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có phản hồi. 

Lãnh đạo tỉnh chỉ đạo giải quyết vẫn chưa xong?!  

Trước những khó khăn trong việc gia hạn thời hạn sử dụng đất, Cam Ranh Seafoods đã có nhiều đơn thư gửi đến UBND tỉnh Khánh Hoà và các cơ quan có thẩm quyền đề nghị xem xét giải quyết để doanh nghiệp ổn định tình hình hoạt động, tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động là người địa phương, cũng như thu hồi phần vốn nhà nước là khoản vay của doanh nghiệp tại Agribank Khánh Hoà. 

Vào tháng 2/2023, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà ông Lê Hữu Hoàng cũng có văn bản giao Sở Tài nguyên Môi trường chủ trì, phối hợp các sở, ngành, UBND TP.Cam Ranh và các đơn vị liên quan xem xét giải quyết. Sau đó, Sở Tài nguyên Môi trường đã có buổi làm việc với Cam Ranh Seafoods để ghi nhận ý kiến. Tuy nhiên, đến nay (6/2023) các vấn đề liên quan đến việc gia hạn thời hạn sử dụng đất Cam Ranh Seafoods vẫn chưa được giải quyết hợp tình hợp lý.