Đà tăng vũ bão của Nvidia ‘nhấp nháy tín hiệu’ về bong bóng dot-com 20 năm trước: Liệu lịch sử có lặp lại?
Nvidia vừa vượt Microsoft để trở thành công ty giá trị nhất thế giới, giống như Cisco Systems đã làm được hai thập kỷ trước. Tuy nhiên, vốn hóa của Cisco đã lao dốc hơn 90% trong vài năm tiếp theo. Liệu chuyện gì sẽ xảy ra?
Ngôi vương thay đổi
Nvidia  vừa trở thành công ty đại chúng lớn nhất thế giới nhờ nhu cầu về chip trí tuệ nhân tạo (AI). Theo đó, giá cổ phiếu của hãng chip đóng cửa hôm thứ 3 với giá 135,58 USD/cp, đưa vốn hóa của hãng đạt mức 3,335 nghìn tỷ USD - cao hơn Microsoft  đang ở mức 3,317 nghìn tỷ USD. Điều này khiến nhiều người liên tưởng tới bong bóng dot-com đầu thế kỷ này.
Nvidia vừa vượt Microsoft để trở thành công ty giá trị nhất thế giới |
Theo Wall Street Journal, lần cuối cùng một nhà cung cấp hạ tầng máy tính trở thành doanh nghiệp giá trị nhất nước Mỹ là vào tháng 3/2000, khi công ty thiết bị mạng Cisco giành được “ngôi vương” trong thời đỉnh cao của bong bóng dot-com.
Thêm nữa, Cisco được hưởng lợi từ làn sóng của một cuộc cách mạng khác - Internet. Và cũng giống như Nvidia, Cisco cũng từng vượt qua Microsoft để trở thành công ty có vốn hóa lớn nhất nước Mỹ. Tuy nhiên, vốn hóa của công ty này đã lao dốc hơn 90% trong vài năm tiếp theo khi bong bóng dot-com xì hơi.
Có thể thấy, sự kiện của Nvidia đánh dấu lần đầu tiên có một công ty khác ngoài Microsoft hoặc Apple giành được vị trí đứng đầu này kể từ tháng 2/2019.
Có thể thấy, sự kiện của Nvidia đánh dấu lần đầu tiên có một công ty khác ngoài Microsoft hoặc Apple giành được vị trí đứng đầu này kể từ tháng 2/2019 |
Một năm trước, Nvidia được xếp hạng là công ty có vốn hóa cao thứ 5 nước Mỹ. Hai năm trước, nhà sản xuất chip này đứng ở vị trí thứ 10. Thậm chí, mới chỉ 5 năm trước, hãng chip này còn không lọt được vào top 20.
Cuộc đua phát triển AI giữa những gã khổng lồ như Microsoft, Meta và Amazon đã làm bùng nổ những đợt mua chip, giúp nâng doanh thu bán chip của Nvidia lên mức cao chưa từng thấy. Doanh thu quý I năm tài chính 2024 của hãng đạt 26 tỷ USD, cao hơn gấp ba lần một năm trước đó.
Cổ phiếu Nvidia cũng có diễn biến tốt nhất trong S&P 500 vào năm 2023 và đã tăng gấp ba lần trong 12 tháng qua. Vốn hóa công ty chạm mức 3.000 tỷ USD trong tháng 6, chưa đầy 4 tháng sau khi cán mốc 2.000 tỷ USD.
Sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của Nvidia đã nhận được sự khen ngợi của một số nhà phân tích. Ông Angelo Zino, nhà phân tích của CFRA Research nhận định rằng: “Trong thập kỷ tới, Nvidia sẽ trở thành công ty quan trọng nhất đối với nền văn minh của chúng ta khi thế giới ngày càng ứng dụng nhiều AI”. Ông khẳng định chip tiên phong của Nvidia sản xuất sẽ là phát minh vĩ đại nhất thế kỷ này.
Tiềm ẩn khó khăn
Dẫu vậy, dòng tiền lớn đổ vào các dự án AI khiến các nhà đầu tư phải ngạc nhiên bởi họ không chắc chắn liệu sự bùng nổ đó có tiếp tục mà không có điểm dừng hay không. Theo ước tính của Sequoia Capital vào tháng 3, khoảng 50 tỷ USD đã được đầu tư vào chip của Nvidia kể từ khi cuộc bùng nổ bắt đầu, nhưng các công ty khởi nghiệp về AI mới chỉ mang lại doanh thu 3 tỷ USD.
Sonya Huang, đối tác của Sequoia nói tình trạng mất cân bằng đó cho thấy có những rắc rối mà doanh nghiệp cần phải thực sự khắc phục.
Neil Shearing, Kinh tế trưởng của Capital Economics, chia sẻ vào ngày 17/6 rằng bong bóng AI nhiều khả năng sẽ giúp chứng khoán Mỹ tiếp tục đi lên trong một năm rưỡi tới. Nhưng khi bong bóng sụp đổ, thị trường chứng khoán Mỹ “chắc chắn sẽ bước vào giai đoạn hoạt động kém hiệu quả”.
Theo Wall Street Journal, Nvidia đối mặt với không ít thách thức, từ các đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ cho đến sự chú ý của các cơ quan quản lý. Nhưng CEO Jensen Huang hầu như không tỏ ra lo lắng.
Hồi đầu tháng 6, ông Huang đến Đài Loan (Trung Quốc) để phát biểu và công bố các chi tiết về thế hệ chip AI mới dự kiến ra mắt vào năm 2026 |
Hồi đầu tháng 6, ông Huang đến Đài Loan (Trung Quốc) để phát biểu và công bố các chi tiết về thế hệ chip AI mới dự kiến ra mắt vào năm 2026. Với đà tăng mạnh mẽ của cổ phiếu Nvidia, ông như một “ngôi sao” tương tự các ca sĩ nhạc Pop hay vận động viện chứ không phải một CEO 61 tuổi.
Ông John Chambers, CEO của Cisco trong thời bong bóng dot-com, cho biết ông Huang sử dụng chiến lược khác với Cisco nhưng vẫn đối mặt với các thách thức tương tự.
Nvidia chiếm thị phần rất lớn trong thị trường chip, tương tự như vị thế của các sản phẩm Cisco trong kỷ nguyên sơ khai của Internet. Và giống như Cisco, Nvidia được hưởng lợi từ các khoản đầu tư trước khi ngành này có lãi.
Ông Chambers hồi tưởng: “Chúng tôi hoàn toàn ở đúng vị trí vào đúng thời điểm, chúng tôi biết điều đó và chúng tôi đã nỗ lực hết mình”.