Đặc sản ‘người nghèo’ ngày xưa, nay được dân thành phố săn đón với giá 100.000 đồng/kg 

Cá Pja Mẳn tươi. Ảnh minh hoạ

Cá suối Pja Mẳn, loài cá nhỏ bé sống ở các khe suối vùng núi Lào Cai và Cao Bằng, từng là món ăn dân dã của người nghèo. Ngày nay, nhờ hương vị ngọt thơm và giá trị dinh dưỡng cao, cá Pja Mẳn trở thành đặc sản được dân thành phố  săn đón. Giá mỗi kilogram cá hiện khoảng 100.000 đồng. 

Pja Mẳn là loài cá suối nhỏ, con trưởng thành chỉ bằng hai ngón tay. Chúng sống trong các dòng suối mát lành ở vùng núi cao, ăn rong rêu và lá cây nên thịt rất ngọt, chắc và thơm. So với những loài cá suối khác như cá mát ở Nghệ An hay cá niêng ở Tây Bắc, Pja Mẳn có cái tên đặc biệt và hương vị độc đáo. 

Cá Pja Mẳn nướng. Ảnh minh hoạ

Ngày xưa, khi cuộc sống còn khó khăn, người dân Cao Bằng thường bắt cá Pja Mẳn bằng lưới nhỏ hoặc câu thủ công để làm món ăn hàng ngày. Phương pháp chế biến phổ biến nhất là nướng cá trên than hồng, vừa đơn giản vừa giữ được hương vị tự nhiên. 

"Mình nhớ trước chỉ cần vào rừng tìm các con suối nhỏ là có đầy ắp giỏ cá Pja Mẳn mang về để ăn, tiếp đãi khách quý, chứ lúc đó không ai mang ra mua bán ở chợ. Cá Pja Mẳn có thể làm thành nhiều món, nhưng nướng lên để chấm với chẩm chéo là hấp dẫn nhất, vẫn giữ được mùi thơm tự nhiên của cá suối, ai ăn thử một lần cũng thích mê”, anh Ngọc chia sẻ. 

Ngày nay, khi du lịch Cao Bằng phát triển, cá Pja Mẳn trở thành món đặc sản được du khách và dân thành phố yêu thích. Tuy nhiên, lượng cá trong tự nhiên ngày càng khan hiếm. Việc đánh bắt phụ thuộc vào may mắn, nên không phải lúc nào người dân địa phương cũng có cá để bán. 

Hiện nay, cá Pja Mẳn đã xuất hiện trong thực đơn của nhiều nhà hàng địa phương. Tuy nhiên, để mua được cá tươi sống mang về, khách hàng thường phải đặt trước từ người dân ở các bản làng. "Nhiều bà con săn loài cá này bán cho nhà hàng nhưng ngày nào may mắn cũng chỉ được vài cân. Khách đến Lào Cai muốn mua cá sống phải vào bản, đặt của người dân, 1kg cá Pja Mẳn có giá khoảng 100.000 đồng/kg”. anh Ngọc nói thêm. 

Cá Pja Mẳn chiên giòn. Ảnh minh hoạ

Cá Pja Mẳn không cần chế biến cầu kỳ. Sau khi làm sạch và để ráo nước, cá có thể được chiên giòn, nướng trên bếp than, hoặc nấu canh măng chua. Dù chế biến theo cách nào, cá vẫn giữ được vị ngọt tự nhiên, giòn thơm, khiến ai ăn thử cũng khó quên. 

Đối với người Cao Bằng, cá Pja Mẳn là món ăn quen thuộc gắn liền với đời sống hằng ngày. Nhưng với khách du lịch và dân thành phố, loài cá nhỏ bé này là một đặc sản quý giá, không chỉ độc đáo bởi cái tên lạ mà còn bởi hương vị đặc biệt, ngọt thơm tự nhiên mà không phải lúc nào cũng mua được. 

>>Đồng Tháp phê duyệt dự án trung tâm chế biến hạt giống và nông sản trị giá 100 tỷ đồng