Dịch bệnh mới đang gia tăng ở Trung Quốc khiến nhiều người liên tưởng tới COVID-19: Chuyên gia chỉ ra các triệu chứng cần lưu ý 

Gần đây, Trung Quốc đang chứng kiến sự gia tăng các trường hợp nhiễm vi rút metapneumovirus ở người (HMPV), với tỉ lệ cao nhất ghi nhận ở trẻ em dưới 14 tuổi tại các tỉnh phía Bắc. 

Mặc dù vi rút HMPV và COVID-19 đều gây ra các triệu chứng tương tự như ho, sốt, nghẹt mũi, đau họng, và khó thở, các chuyên gia y tế đã chỉ ra rằng hai loại vi rút này có những khác biệt đáng kể về đặc điểm sinh học và cách thức lây truyền. HMPV, không giống như SARS-CoV-2, thường gây ra các triệu chứng nhẹ hơn và ít có khả năng gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn, mặc dù vẫn cần thận trọng đặc biệt đối với các nhóm có nguy cơ cao như trẻ nhỏ và người cao tuổi. 

Dịch HMPV ở Trung Quốc đã làm dấy lên mối quan tâm về sự chuẩn bị của các hệ thống y tế địa phương để đối phó với các bệnh truyền nhiễm mới và khả năng của các cơ quan y tế công cộng trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh tật trên diện rộng. Trong bối cảnh này, việc theo dõi sát sao các báo cáo từ các cơ quan y tế và tuân thủ các hướng dẫn về phòng ngừa sức khỏe là điều cần thiết để bảo vệ cộng đồng. 

Mức độ nghiêm trọng và khả năng lây lan thấp hơn đáng kể  

Để hiểu sâu hơn về metapneumovirus người (HMPV), có thể xem xét thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, HMPV là một loại virus được phát hiện vào năm 2001, thuộc họ Pneumoviridae, cùng họ với virus hợp bào hô hấp (RSV). Khác biệt với COVID-19, HMPV có mức độ nghiêm trọng và khả năng lây lan thấp hơn đáng kể. Mặc dù có một số triệu chứng tương đồng như ho, sốt, nghẹt mũi, đau họng và khó thở, nhưng các điểm khác biệt cơ bản giữa hai loại virus này là không thể phủ nhận. 

Trong bối cảnh gia tăng số ca nhiễm HMPV ở Trung Quốc, đặc biệt là ở trẻ em dưới 14 tuổi, sự lo ngại của công chúng đã nhanh chóng lan rộng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, mặc dù vi rút này có khả năng gây ra các triệu chứng giống như cảm lạnh thông thường ở người lớn tuổi và trẻ nhỏ, nhưng phần lớn các trường hợp không nghiêm trọng và có thể tự khỏi mà không cần nhập viện. 

Theo báo Independent, vi rút này có thời gian ủ bệnh từ 3-6 ngày, và lây lan chủ yếu qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với bề mặt nhiễm khuẩn. 

TS Atul Goel, chuyên gia từ Tổng cục Dịch vụ Y tế Ấn Độ (DGHS), khẳng định: "HMPV giống như bất kỳ vi rút đường hô hấp nào khác gây cảm lạnh thông thường ở người già và trẻ nhỏ, nó có thể gây ra các triệu chứng giống cúm". 

Quan điểm này cũng được TS Suresh Gupta, chuyên gia nhi khoa tại Bệnh viện Sir Ganga Ram (Ấn Độ), chia sẻ với báo New Indian Express: "Trong hầu hết các trường hợp, triệu chứng chỉ là cảm lạnh, ho, sốt và tự khỏi. Với thuốc thông thường, bệnh sẽ khỏi tại nhà. Hầu hết trẻ em nhiễm vi rút này không cần nhập viện vì đa phần là nhiễm nhẹ". 

Thông tin này cho thấy mức độ nguy cơ và các nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất bao gồm trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn tuổi, và những người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc các bệnh hô hấp mãn tính như hen suyễn hay bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Trong một số trường hợp, HMPV có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng hơn như viêm phế quản hoặc viêm phổi. 

Ứng phó với HMPV  

Trong bối cảnh hiện tại, các cơ quan y tế và chính phủ Trung Quốc đang giám sát chặt chẽ diễn biến dịch bệnh. Tờ Independent trích dẫn lời của Mao Ninh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết: "Các bệnh đường hô hấp thường tăng cao trong mùa đông. Các bệnh này có vẻ ít nghiêm trọng hơn và lây lan với quy mô nhỏ hơn so với năm trước". 

Cùng lúc đó, HMPV không phải là vi rút duy nhất đang lưu hành. Báo New Indian Express đưa tin, HMPV đang lây lan cùng với nhiều mầm bệnh khác như cúm A, viêm phổi do Mycoplasma, và COVID-19. 

Các quốc gia lân cận với Trung Quốc cũng đang phản ứng khác nhau trước diễn biến dịch bệnh này. TS Atul Goel từ Ấn Độ cho biết không có sự gia tăng đáng kể các ca HMPV trong tháng 12-2024. Trong khi đó, Bộ Y tế Malaysia nhận định trên Newsweek rằng sự gia tăng số ca nhiễm trùng hô hấp cấp tính vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025 là một hiện tượng đã được dự báo trước, phù hợp với xu hướng tương tự tại các quốc gia khác, đặc biệt là những nước đang trải qua mùa lạnh như Trung Quốc. 

Về phương diện điều trị, theo IndiaTime, hiện chưa có vắc xin hay thuốc đặc trị cho HMPV. Các biện pháp điều trị chủ yếu nhằm giảm nhẹ triệu chứng bao gồm nghỉ ngơi, uống đủ nước và sử dụng thuốc không kê đơn để giảm đau, hạ sốt và thông mũi. Đối với các ca bệnh nặng, bệnh nhân có thể cần nhập viện để được điều trị bằng liệu pháp oxy hoặc truyền dịch. 

Phòng ngừa HMPV thế nào?  

Để tăng cường phòng ngừa và kiểm soát sự lây lan của vi rút HMPV, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã đề xuất một loạt các biện pháp thực tiễn. Những biện pháp này bao gồm rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, nhất là sau khi ho hoặc hắt hơi và trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn. Người dân cũng được khuyến khích tránh chạm tay vào mặt, đặc biệt là mắt, mũi và miệng nếu chưa rửa tay, để giảm thiểu nguy cơ nhiễm vi rút từ các bề mặt có thể đã bị ô nhiễm. 

Khi phải ra ngoài ở nơi công cộng hoặc ở những khu vực đông người, việc đeo khẩu trang được khuyến nghị như một biện pháp phòng ngừa, nhất là trong bối cảnh bùng phát dịch bệnh. Các chuyên gia y tế khuyên rằng người dân nên hạn chế tiếp xúc gần với người khác, đặc biệt là với những người có biểu hiện bệnh hô hấp. 

Những năm tháng chống chọi với đại dịch COVID-19 đã để lại cho cộng đồng quốc tế nhiều bài học quý giá về cách thức phản ứng trước các mối đe dọa dịch bệnh mới. Thay vì hoảng sợ, các quốc gia ngày càng tiếp cận vấn đề một cách khoa học và thận trọng hơn, đồng thời chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho các tình huống khẩn cấp. 

Tuy nhiên, sự chủ quan vẫn không được phép có chỗ đứng trong bối cảnh hiện tại. Các quốc gia như Pakistan đã chủ động tăng cường giám sát bệnh HMPV bằng cách chỉ đạo Viện Y tế quốc gia (NIH) của họ theo dõi chặt chẽ các ca bệnh. Những cuộc họp trực tuyến giữa các quan chức y tế và chuyên gia đã được tổ chức để thảo luận và xây dựng chiến lược phòng ngừa và ứng phó với dịch bệnh, đảm bảo rằng cộng đồng sẵn sàng đối mặt với mọi tình huống. 

>> Bộ Y tế thông tin về loại virus đang lây lan tại Trung Quốc