Điểm mới trong thông tư nâng hạng 'phá băng' pre-funding cho nhà đầu tư nước ngoài
Với việc chính thức thông qua Thông tư sửa đổi, Bộ Tài chính sẽ tháo gỡ vướng mắc trong cơ chế pre-funding, mở ra cơ hội lớn cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường, đồng thời tiến gần hơn đến mục tiêu nâng hạng vào năm 2025.
Vào ngày 18/9/2024, Bộ Tài chính chính thức thông qua Thông tư 68/2024/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Thông tư này chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 2/11/2024.
Nội dung quan trọng trong thông tư này là hỗ trợ cho nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức được đặt lệnh mua cổ phiếu mà không cần yêu cầu đủ tiền để tháo gỡ vướng mắc cho “pre-funding”.
Cụ thể, theo Thông tư  mới, nhà đầu tư phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua chứng khoán, trừ hai trường hợp: (1) Nhà đầu tư giao dịch ký quỹ theo quy định tại Điều 9 của Thông tư, (2) Các tổ chức nước ngoài đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam được phép mua cổ phiếu mà không cần đủ tiền khi đặt lệnh, theo quy định tại Điều 9a.
Thông tư 68/2024/TT-BTC đã bổ sung Điều 9a về việc "Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu đủ tiền khi đặt lệnh của NĐTNN là tổ chức". Công ty chứng khoán sẽ đánh giá rủi ro thanh toán của nhà đầu tư nước ngoài để xác định mức tiền cần có khi đặt lệnh, nếu có, dựa trên thỏa thuận giữa công ty chứng khoán và nhà đầu tư nước ngoài.
Nếu nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán đủ tiền, công ty chứng khoán sẽ phải chịu trách nhiệm thanh toán giao dịch qua tài khoản tự doanh của mình, ngoại trừ các trường hợp quy định khác. Ngoài ra, công ty chứng khoán được quyền bán hoặc chuyển nhượng số cổ phiếu liên quan trong các trường hợp cụ thể để bù đắp khoản thiếu thanh toán, tuân thủ theo quy định pháp luật và không vượt quá tỷ lệ sở hữu của NĐTNN.
Bộ Tài chính chính thức thông qua Thông tư 68/2024/TT-BTC tiến gần đến mục tiêu nâng hạng thị trường năm 2025 |
Thông tư này cũng quy định rõ trách nhiệm của ngân hàng lưu ký trong việc thanh toán các giao dịch nếu xảy ra sai sót về xác nhận số dư của nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời, các điều khoản về công bố thông tin, quy định hạn mức giao dịch và trách nhiệm của CTCK trong trường hợp thiếu tiền thanh toán cũng được bổ sung chi tiết.
Cuối cùng, Thông tư còn điều chỉnh và bổ sung một số điều liên quan đến hoạt động của CTCK và quy định về ngôn ngữ công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, yêu cầu các công ty đại chúng lớn phải công bố thông tin bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh theo lộ trình từ năm 2025.
Việc thông qua thông tư được kỳ vọng là yếu tố quyết định để FTSE Russell đưa ra đánh giá tích cực trong kỳ xếp hạng tháng 9/2024 và tiến tới nâng hạng  Việt Nam trong kỳ đánh giá tháng 9/2025.