Đoạn kênh hơn 100 năm tuổi tại TP.HCM từng tốn 1.000 tỷ để lấp, nay lại tốn hơn 4.000 tỷ để đào lên 

Kênh Hàng Bàng là một kênh đào trên địa bàn Quận 5 và Quận 6 ở TP.HCM. Kênh Hàng Bàng do chính quyền thực dân Pháp cho đào năm 1889 – 1893 và đặt tên ban đầu là Canal Bonard, được quy hoạch thành một trong các tuyến giao thông  thủy thương mại chính của khu vực Chợ Lớn để ghe thuyền từ đồng bằng sông Cửu Long vào thẳng trung tâm thành phố năm xưa. 

Những năm 1960, nước kênh vẫn sạch, ghe thuyền vẫn có thể ra vào tấp nập để vận chuyển hàng hóa đến Chợ Lớn. Tuy nhiên, do chiến tranh, sản xuất nông nghiệp tại vùng đồng bằng sông Cửu Long bị ảnh hưởng nặng nề, việc buôn bán hàng hóa ra vào kênh không còn sầm uất. 

>>Tái khởi động siêu dự án ‘đại sự quốc gia’ sau 8 năm tạm dừng, công nghệ 2 siêu cường nào đang vào tầm ngắm?  

Con kênh Hàng Bàng ngày xưa là đường giao thông thủy nơi tấp nập ghe thuyền, cảnh buôn bán xôm tụ (ảnh tư liệu).

Sau đó, dưới thời Việt Nam Cộng Hòa, khu vực này không còn được quản lý chặt chẽ, người dân bắt đầu xây nhà lấn chiếm, lòng kênh bị thu hẹp dần, trở thành mương thoát nước và nơi chứa rác thải của khu dân cư và chợ Bình Tây. 

Kênh Hàng Bàng đoạn qua Quận 5 - Ảnh: Báo Tuổi Trẻ

Trước tình trạng ô nhiễm  nghiêm trọng, năm 1999, TP.HCM đã chi 1.000 tỷ đồng để cống hóa kênh Hàng Bàng. Tuy nhiên, sau đó, khu vực này lại bị ngập úng do thiếu khả năng thoát nước. 

Vì thế, đến năm 2016, dự án cải tạo kênh Hàng Bàng được phê duyệt, nơi đây lại được đào lên. Dự án được chia thành 3 giai đoạn với tổng chiều dài là 1.452m. 

Cụ thể, đã hoàn thành cải tạo 220m kênh ở hai đầu tuyến với kinh phí 300 tỷ đồng và đã đưa vào sử dụng. Đoạn kênh đã được hình thành công viên cây xanh, thảm cỏ, vườn hoa, dụng cụ thể dục,... thu hút người dân đến tản bộ. 

Giai đoạn 2 (từ năm 2019 – 2025), nâng cấp, cải tạo 750m kênh từ đường Mai Xuân Thưởng đến kênh Vạn Tượng. Dự án này trải dài hai quận, gồm đoạn qua Quận 6 dài 500m, từ đường Mai Xuân Thưởng đến đường Ngô Nhân Tịnh và đoạn qua Quận 5 dài 250m, từ đường Ngô Nhân Tịnh đến kênh Vạn Tượng. Riêng đoạn qua Quận 5 dài 250m đã hoàn thành và được khánh thành ngày 17/1/2025. Dự án này có tổng mức đầu tư gần 1.900 tỷ đồng. 

Khu vực giai đoạn 3 từ đường Phạm Đình Hổ đến Bình Tiên với tổng chi phí đền bù dự kiến khoảng 2.100 tỷ đồng, đến nay chưa thực hiện do chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng. Dự kiến toàn bộ tuyến kênh sẽ hoàn thành vào năm 2028, trở thành một “hành lang xanh”, biểu tượng cho sự hồi sinh của môi trường đô thị thành phố. 

>>Chi 17 tỷ đồng gia cố di tích ‘mẹ bồng con’ hai lần bị sét đánh