Dòng vốn nước ngoài tháo chạy với tốc độ chưa từng thấy, Chính phủ nỗ lực giải cứu trong vô vọng: Chuyện gì đang xảy ra tại nền kinh tế top đầu Đông Nam Á? 

Sau 7 tháng kể từ khi quỹ Vayupak được bơm thêm 4,5 tỷ USD, chỉ số SET Benchmark hầu như không cải thiện đáng kể, giảm hơn 16% trong năm nay và trở thành thị trường chứng khoán có hiệu suất tệ nhất trong số 92 chỉ số theo dõi các thị trường trên thế giới. 

Trong vòng 12 tháng qua, nhà đầu tư nước ngoài đã rút 4,2 tỷ USD khỏi Thái Lan, con số cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. 

Nguyên nhân cốt lõi của tâm lý tiêu cực là sự thiếu tin tưởng vào khả năng thúc đẩy nền kinh tế ngoài lĩnh vực du lịch của các nhà hoạch định chính sách. Những lo ngại sâu sắc về nợ hộ gia đình cao, bất ổn chính trị và các vụ bê bối doanh nghiệp cũng khiến giới đầu tư e ngại. Cuộc chiến thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump khơi mào càng làm trầm trọng thêm tình hình khi đồng USD mạnh lên buộc các nhà đầu tư phải rời khỏi các thị trường mới nổi. 

Nỗ lực chưa đủ để cứu vãn thị trường  

"Phần lớn mọi người đều nhận ra rằng cổ phiếu đang được định giá rất rẻ, nhưng rất khó để thuyết phục họ đầu tư vào thời điểm này khi tâm lý thị trường yếu và triển vọng kinh tế không sáng sủa", ông Narongsak Plodmechai, CEO của SCB Asset Management, nhận định. 

Ông cũng nhấn mạnh rằng dù chính phủ đã thể hiện quyết tâm cứu thị trường chứng khoán, nhưng cần có thêm các biện pháp cấp bách hơn để hỗ trợ thị trường. 

Kế hoạch giải cứu thị trường với mục tiêu đầu tư vào các doanh nghiệp trong nước đang trở thành một bài học cho cả chính phủ và nhà đầu tư về tính hiệu quả của các quỹ đầu tư nhà nước trong việc thúc đẩy thị trường tài chính. 

Khi chính phủ Thái Lan công bố kế hoạch huy động vốn cho quỹ Vayupak vào tháng 8 năm ngoái, giới phân tích đã tỏ ra lạc quan. Goldman Sachs thậm chí đã nâng hạng cổ phiếu Thái Lan  với kỳ vọng rằng quỹ này sẽ thu hút thêm dòng vốn nước ngoài. 

Trước đó, sự bất ổn chính trị và lợi nhuận doanh nghiệp kém đã khiến thị trường Thái Lan lao đao trong phần lớn năm 2024, và nhiều quan chức hy vọng Vayupak sẽ mở ra một chương mới. 

Tuy nhiên, sau đợt tăng trưởng ngắn ngủi, các thách thức lại xuất hiện với nợ hộ gia đình ở mức cao dai dẳng và tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp hơn hầu hết các dự báo, với năm 2024 ghi nhận tốc độ tăng trưởng chậm nhất trong khu vực Đông Nam Á. 

Đến tháng 11, Goldman Sachs đã hạ xếp hạng cổ phiếu Thái Lan, viện dẫn tốc độ tăng trưởng kinh tế yếu kém và định giá cao. "Khi tác động hỗ trợ từ quỹ Vayupak mờ nhạt dần, những yếu tố cơ bản kém thuận lợi của Thái Lan lại trở nên rõ ràng hơn", báo cáo của Goldman Sachs cho biết. 

Theo ước tính của Macquarie, ít nhất 50% - 60% trong số 4,5 tỷ USD của quỹ Vayupak đã được giải ngân, nhưng chỉ số SET Benchmark vẫn giảm gần 10% kể từ đợt huy động vốn mới. 

Trông chờ vào chính phủ mới  

Nhà đầu tư hiện kỳ vọng chính phủ trẻ của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra sẽ có những biện pháp quyết liệt hơn để hồi sinh nền kinh tế. Điều đó bao gồm cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy các cải cách quy định mạnh mẽ hơn. 

Đầu tháng này, chính phủ Thái Lan đã công bố gói hỗ trợ tiền mặt trị giá 4,4 tỷ USD nhằm kích thích tăng trưởng, đồng thời kêu gọi hạ giá đồng baht để thúc đẩy du lịch và xuất khẩu. Chính phủ cũng tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng và đề xuất hợp pháp hóa casino. Tuần trước, họ đã công bố các ưu đãi thuế nhằm thu hút đầu tư vào thị trường chứng khoán. 

Tuy nhiên, "tâm lý thị trường hiện tại quá yếu đến mức các biện pháp này không thể chống lại tình hình toàn cầu", bà Chavinda Hanratanakool, CEO của Krung Thai Asset Management Plc, đơn vị đồng quản lý quỹ Vayupak, nhận định. "Chúng tôi chỉ hy vọng rằng các nỗ lực nghiêm túc của chính phủ trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sẽ thành công, vì đó sẽ là động lực quan trọng nhất cho thị trường chứng khoán Thái Lan". 

Không chỉ Thái Lan, các thị trường mới nổi khác tại châu Á như Indonesia  và Ấn Độ cũng chịu ảnh hưởng nặng nề do đồng USD tăng mạnh. Tuy nhiên, cú trượt dốc của chứng khoán Thái Lan năm 2025 thậm chí còn nghiêm trọng hơn, ít nhất là gấp đôi so với các nước trong khu vực, khi ngày càng nhiều nhà đầu tư mất niềm tin vào triển vọng kinh tế của quốc gia này. 

"Chúng tôi vẫn thấy dòng vốn ngoại tiếp tục chảy ra vì chưa có bất kỳ yếu tố nào cho thấy Thái Lan sẽ vượt qua những thách thức cơ cấu", ông Kaushal Ladha, trưởng nhóm nghiên cứu tại Macquarie Capital Thái Lan, cho biết. Ông cũng lưu ý rằng ngay cả các quỹ trong nước cũng không có động lực mạnh mẽ để mua vào, phản ánh sự thiếu tự tin trên toàn thị trường. 

>> Cầu vượt đang thi công đổ sập giữa đêm: Hơn 30 người mắc kẹt, 7 người thiệt mạng