Dự án xử lý nước thải 800 tỷ tồn đọng 15 năm gây 'nhức nhối' môi trường
Dự án vốn được kì vọng sẽ góp phần xử lý toàn bộ nước thải sinh hoạt, khắc phục tình trạng xả thải tràn lan ra môi trường nhưng đến nay đã 15 năm nhưng công trình này vẫn trong trạng thái “ngủ đông”.
Dự án kéo dài cả thập kỉ, mãi chưa xong
Dự án xử lý nước thải sử dụng vốn EDCF - Hàn Quốc được triển khai theo Hiệp định vay vốn số VNM-17 ngày 29/12/2008 giữa Việt Nam và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc. Loại, cấp công trình, dự án thuộc nhóm B, công trình cấp III với tổng mức đầu tư 841,39 tỷ đồng. Trong đó, vốn vay hỗ trợ phát triển từ Quỹ hợp tác phát triển kinh tế Hàn Quốc khoảng 80%, vốn đối ứng từ ngân sách khoảng 20%.
Đến ngày 02/02/2010, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 309/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án với mục tiêu là thu gom, xử lý toàn bộ nước thải sinh hoạt từ đời sống dân sinh, khắc phục tình trạng xả thải tràn lan ra môi trường sống không chỉ của người dân mà cả hệ thống khách sạn, nhà hàng, cơ sở sản xuất nhỏ lẻ nằm trong khu dân cư… đến các trạm xử lý nước tập trung trước khi xả thải ra sông Hồng, sông Lô.
Ngày 14/11/2019, UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định số 821/TB-VP, kết luận kiểm tra việc thực hiện dự án hệ thống thu gom và xử lý nước thải TP. Việt Trì.
Theo kết luận này, năm 2013, chủ đầu tư là CTCP Cấp nước Phú Thọ phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công khi chưa tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật theo Quyết định 309 của UBND tỉnh Phú Thọ. Sau khi điều chỉnh dự án lần 1 vào năm 2013, dự án tiếp tục có những điều chỉnh về thiết kế và được UBND tỉnh Phú Thọ đồng ý về chủ trương.
Tuy nhiên, dù chưa có quyết định phê duyệt dự án, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công điều chỉnh, nhưng chủ đầu tư vẫn tổ chức cho thi công hầu hết các nội dung điều chỉnh; chưa kịp thời, kiên quyết, sát sao trong công tác tổ chức quản lý dự án, quản lý khảo sát, thiết kế, giám sát thi công, quản lý chất lượng thi công xây dựng và đảm bảo vệ sinh môi trường...
Đến ngày 18/4/2022, Bộ Tài chính có Văn bản số 3503 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án trên.
Theo văn bản này, Bộ Tài chính yêu cầu UBND tỉnh Phú Thọ bổ sung thông tin chi tiết về tình hình sử dụng vốn của dự án; giải trình việc thiết kế dự án qua các khu vực địa bàn không thể giải phóng mặt bằng, đồng thời nêu rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các đơn vị; giải trình về phương án xử lý và hiệu quả của dự án sau khi cắt giảm 2.149m tuyến đường ống dịch vụ so với mục tiêu thực hiện ban đầu; làm rõ cơ sở pháp lý trong việc giao CTCP Cấp nước Phú Thọ tiếp nhận và sử dụng vốn vay dự án, do nguồn vốn vay thuộc nguồn vốn đầu tư công của ngân sách Trung ương cấp phát cho ngân sách địa phương (trong khi đó CTCP Cấp nước Phú Thọ không phải đơn vị thuộc cấp ngân sách Nhà nước, nhưng việc hạch toán vốn vay vẫn được ghi nhận cho công ty, đồng thời đánh giá kỹ về khả năng trả nợ).
Cập nhật thông tin mới nhất về dự án xử lý nước thải 800 tỷ
Ngày 7/11/2023, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 2365 về việc chuyển chủ đầu tư dự án trên. Theo đó, chuyển chủ đầu tư dự án từ CTCP Cấp nước Phú Thọ sang UBND TP. Việt Trì, thời gian từ ngày 15/11/2023.
Đến ngày 21/11/2023, UBND tỉnh có Tờ trình số 227 về việc xin ý kiến Thường trực Tỉnh uỷ Phú Thọ điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án trên. Theo tờ trình, đến nay dự án đã cơ bản hoàn thành theo nội dung dự án được phê duyệt. Để tháo gỡ, giải quyết vướng mắc về chủ đầu tư dự án theo ý kiến của Bộ Tài chính, đảm bảo cơ sở pháp lý triển khai các bước tiếp theo, ngày 7/11, UBND tỉnh đã ban hành quyết định chuyển chủ đầu tư của dự án.
Hiện nay, dự án còn gặp một số khó khăn, vướng mắc về nguồn vốn. Theo đó, nhu cầu vốn còn lại của dự án hơn 91,6 tỷ đồng (vốn ODA hơn 87,23 tỷ đồng, vốn đối ứng hơn 4,39 tỷ đồng), trong khi hiệp định vay đã hết thời hạn.
Cũng theo UBND tỉnh Phú Thọ, để có cơ sở báo cáo Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét, trình cấp có thẩm quyền cho phép điều chỉnh gia hạn hiệp định vay và bổ sung kế hoạch vốn ODA đảm bảo tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật hiện hành thì việc điều chỉnh chủ trương đầu tư (gia hạn thời gian thực hiện dự án và thời hạn giải ngân) là rất cần thiết.
Nội dung điều chỉnh: Gia hạn thời gian thực hiện dự án và thời gian giải ngân đến hết ngày 30/6/2025.
Theo văn bản của UBND TP. Việt Trì đã nêu về tác động môi trường cảnh quan thiên nhiên, dự án xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải TP. Việt Trì là một dự án cải tạo môi trường, tác động chung của dự án là tích cực và sẽ là một bước đột phá trong công tác bảo vệ môi trường thông qua hệ thống thu gom và xử lý nước thải tương đối hoàn chỉnh.
Mục tiêu là vậy, nhưng hàng chục năm qua dự án vẫn bị tắc và vấn đề xử lý môi trường đầu ra tại TP. Việt Trì cũng đang bị tắc theo dự án này, do hệ thống thu gom và xử lý nước thải chưa được vận hành.
