Dự thảo sửa đổi quy định mua bán trái phiếu tại các tổ chức tín dụng 

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến đối với dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều và ngưng hiệu lực thi hành khoản 11 Điều 4 Thông tư số 16 ngày 10/11/2021 quy định về việc tổ chức tín dụng (TCTD) mua, bán trái phiếu doanh nghiệp (TPDN). 

NHNN cho biết việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 16/2021/TT-NHNN là cần thiết và cần được sớm ban hành nhằm phù hợp với tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thực tiễn hoạt động của tổ chức tín dụng (TCTD), góp phần kiểm soát chặt chẽ rủi ro, tăng cường trách nhiệm của TCTD. 

Theo dự thảo, TCTD chỉ được mua TPDN phát hành trong đó có mục đích bổ sung vốn lưu động khi quản lý được nguồn thu từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phát hành và thu thập đầy đủ tài liệu chứng minh việc sử dụng vốn lưu động tương ứng với giá trị trái phiếu theo các vòng quay vốn lưu động trong thời gian nắm giữ TPDN. 

Khi TCTD mua TPDN phát hành trong đó có mục đích nhằm thực hiện bảo đảm nghĩa vụ, TCTD phải phong tỏa số tiền mua trái phiếu cho đến khi chấm dứt nghĩa vụ bảo đảm. 

Dự thảo cũng bổ sung điều kiện về hệ số nợ phải trả (bao gồm cả khối lượng trái phiếu dự kiến phát hành) của doanh nghiệp phát hành không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu theo báo cáo tài chính quý gần nhất tại thời điểm phát hành đã được kiểm toán tình hình sử dụng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp phát hành. 

TCTD phải sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt để thanh toán số tiền mua TPDN cho doanh nghiệp phát hành, bên bán trái phiếu. Quy định này nhằm góp phần hỗ trợ việc theo dõi, giám sát tình hình sử dụng tiền thu được từ phát hành trái phiếu; đồng thời, đảm bảo phù hợp với chủ trương của Chính phủ về việc thanh toán không dùng tiền mặt.  

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung các tiêu chí cụ thể xác định phương án khả thi và các tiêu chí cụ thể xác định doanh nghiệp phát hành trái phiếu có khả năng tài chính để đảm bảo thanh toán đủ gốc và lãi trái phiếu đúng hạn theo quy định. 

TCTD có quyền, nghĩa vụ kiểm tra, giám sát việc sử dụng tiền thu từ trái phiếu của doanh nghiệp phát hành đảm bảo số tiền thu từ phát hành trái phiếu được sử dụng đúng mục đích tại phương án, cam kết với TCTD và theo quy định nội bộ. 

Trường hợp phát hiện doanh nghiệp phát hành, bên nhận bảo đảm sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu không đúng mục đích tại phương án, cam kết với TCTD, thì TCTD yêu cầu doanh nghiệp phát hành mua lại trái phiếu trước hạn. 

Đặc biệt, NHNN đề xuất trước mắt ngưng hiệu lực thi hành đối với quy định tại khoản 11 Điều 4 Thông tư số 16/2021/TT-NHNN đến hết 31/12/2023 để gia tăng thanh khoản, góp phần hỗ trợ thị trường TPDN. 

Theo đó, trong thời gian kể từ ngày thông tư này có hiệu lực thi hành đến hết 31/12/2023, TCTD được mua lại TPDN chưa niêm yết đã bán hoặc TPDN chưa niêm yết được phát hành cùng lô/cùng đợt phát hành với TPDN chưa niêm yết mà TCTD đã bán khi đáp ứng một số nội dung.