Trứng cá tầm hiện được coi là 'vàng đen' và nằm trong danh sách những món ăn đắt đỏ nhất thế giới. Nhưng trước đây, thứ thực phẩm này từng bị vứt bỏ hoặc để làm thức ăn cho lợn.
"Hạt ngọc trai của biển cả", "vàng đen", "vàng trắng" là những cái tên khá mĩ miều dùng để gọi trứng cá tầm. Đây là một trong những thực phẩm đắt đỏ bậc nhất thế giới.
Hiện nay, món ăn xa xỉ này thường chỉ dành cho giới siêu giàu. Chúng chỉ xuất hiện ở các nhà hàng, khách sạn hạng sang trên thế giới. Tuy đắt đỏ nhưng trứng cá tầm được giới quý tộc trên toàn cầu ưa chuộng và săn đón.
Thế nhưng, không phải lúc nào trứng cá tầm cũng có giá trị cao như vậy. Trước đây, ở Mỹ, trứng cá muối rất phổ biến và có giá rẻ mạt.
Vào thế kỷ 19, những loài thuộc họ cá tầm ở Mỹ và châu Âu nhiều tới nỗi món trứng của nó được tặng thêm cho khách tới mua hàng tại các cửa hàng hoặc được cho không tại các quán nhậu. Thậm chí, ngư dân còn vứt trứng cá muối trên bờ biển cho đến ôi thiu hoặc làm thức ăn cho lợn.
Phải tới thế kỷ 20, cá tầm và trứng cá tầm mới trở thành mặt hàng khan hiếm. Nguồn nước ô nhiễm cùng những con đập chặn đường di cư sinh sản khiến cá tầm không còn nơi đẻ trứng. Trong khi đó, con người vẫn tiếp tục đánh bắt quá mức để lấy thịt.
Cá tầm sống ở Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á. Ngoài sống trong môi trường tự nhiên, cá tầm có thể sống trong điều kiện nuôi nhốt tại ao nước chảy hoặc trong lồng.
Song quần thể cá tầm đang có nguy cơ tuyệt chủng do con người khai thác quá mức và phá hủy môi trường sống của chúng.
Năm 2010, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế đã đưa 18 loài cá tầm vào Danh sách Đỏ những loài bị đe dọa. Qua đó, cá tầm trở thành nhóm loài có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới.
Mặt khác, để một con cá tầm trưởng thành hoàn toàn về khả năng sinh sản cần từ 8 tới 20 năm. Mỗi con có thể đẻ tới nghìn quả trứng trong một đợt. Nhưng xác suất chỉ duy nhất một con sống sót tới tuổi trưởng thành.
Quy trình lấy trứng cá tầm cũng rất khắt khe, nghiêm ngặt. Cá tầm cái thường xuyên được siêu âm để kiểm tra về chất lượng, mức độ kết dính và kích thước của trứng. Những con cá tầm đủ điều kiện mới được lựa chọn để lấy trứng.
Nếu như trước kia, muốn lấy trứng cá tầm buộc phải giết chúng, thì giờ một số nông trại đang thử nghiệm phương pháp mới để lấy trứng mà không cần giết cá. Phương pháp này nhận được nhiều ý kiến khen ngợi, đồng thuận cao. Tuy vậy, nó chưa thực sự phổ biến.
Do lượng cung không đủ cầu nên trứng cá tầm muối đã trở thành món ăn xa xỉ phẩm được giới sành ăn săn đón.
Cá tầm có 2 loại, cá tầm đen và cá tầm bạch tạng. Giá của cả 2 loại trứng cá này được xếp vào loại "siêu đắt đỏ". Song trứng cá tầm đen rẻ hơn trứng cá bạch tạng. Trứng cá tầm đen trên thị trường có giá dao động từ 180 - 300 triệu đồng/kg. Trong khi đó, giá trứng cá tầm bạch tạng rơi vào khoảng 1,7 - 2,3 tỷ đồng/kg.
Trong số các món ăn từ trứng cá tầm, trứng cá muối Caviar là loại đắt giá nhất, là món khoái khẩu của giới thượng lưu phương Tây.
Đây là loại trứng cá cực kỳ "khó tính" để thưởng thức. Trứng cá tầm phải được bảo quản nhiệt độ lạnh thì mới giữ nguyên được vị ngon. Loại trứng này phải được ăn sống, nếu nấu chín thì chúng sẽ bị mất mùi vị, biến đổi chất và trở nên cứng ngắc.
Trứng cá sau khi muối và ướp lạnh sẽ được thực khách dùng thìa nhỏ, xúc thả vào mu bàn tay, để thần kinh cảm nhận và quen dần với độ lạnh, rồi mới từ từ đưa lên miệng.
Ngoài ra, trứng cá Caviar lại rất khó tính với các dụng cụ tiếp xúc với nó bởi Caviar cực kỳ kị kim loại (trừ vàng). Nếu bạn dùng các khay, bát, thìa kim loại như bạc, sắt, inox để chứa và múc Caviar sẽ khiến Caviar bị nhiễm mùi cũng như biến đổi màu ngay lập tức. Do đó, khi thưởng thức thứ "vàng đen" này, bạn phải dùng như nhựa, sứ, ngọc, gỗ, thủy tinh... để giữ trọn hương vị của Caviar.
Caviar thường ăn kèm bánh mì, bánh kếp và thêm một chút bơ. Hoặc đơn giản nhất là người ăn cứ múc từng thìa nhỏ trứng cá và cho vào miệng. Caviar không hề bị tanh mà ngược lại còn béo ngậy và đậm đà vô cùng.
Trứng cá tầm bổ sung rất nhiều giá trị dinh dưỡng cho cơ thể con người, như canxi, protein, magie, sắt và nhiều loại vitamin. Theo các nghiên cứu khoa học, trứng cá còn có nhiều loại khoáng chất và axit amin giúp làm giảm nguy cơ trầm cảm, ngăn ngừa các bệnh về tim cũng như có tác dụng tăng lưu thông máu.
Ngày nay, trứng cá tầm trở thành đặc sản "hiếm có khó tìm". Món ăn xa xỉ này không phải cứ "vung" tiền ra là mua được bởi nó chỉ được bán với số lượng cực kỳ hiếm hoi và ít ỏi thông qua các đơn đặt hàng.
Những năm gần đây, cá tầm được đưa vào danh sách những loài có nguy cơ bị tuyệt chủng cao nhất và cấm khai thác tại nhiều quốc gia trên thế giới.
