Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt mạnh tay, giá dầu có thể tăng cao
Liệu Nga có thể tìm ra giải pháp duy trì thị phần của mình hay đây sẽ là cơ hội để các quốc gia khác củng cố vị thế trên thị trường dầu mỏ?
Ngày 10/1, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã công bố gói trừng phạt nghiêm ngặt nhằm hạn chế nguồn cung dầu của Nga đến các thị trường lớn như Trung Quốc và Ấn Độ. Động thái này không chỉ nhắm vào doanh thu dầu mỏ – nguồn tài chính quan trọng của Moscow – mà còn tác động mạnh đến cấu trúc thị trường dầu mỏ toàn cầu.
Lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ đã đưa vào danh sách đen các công ty dầu mỏ lớn của Nga như Gazprom Neft, Surgutneftegas, và 183 tàu vận chuyển dầu của Nga, nhắm vào doanh thu mà Moscow đã sử dụng để tài trợ cho cuộc chiến với Ukraine. Đây là những tàu chủ yếu cung cấp dầu cho Trung Quốc và Ấn Độ – hai khách hàng chính của Moscow sau khi thị trường châu Âu hạn chế nhập khẩu dầu Nga.
Theo phân tích từ Matt Wright - nhà phân tích vận tải hàng hóa hàng đầu của Kpler- các tàu bị trừng phạt đã vận chuyển hơn 530 triệu thùng dầu thô Nga trong năm 2024, chiếm 42% tổng lượng xuất khẩu bằng đường biển. Trong đó, 300 triệu thùng đến Trung Quốc và phần lớn còn lại là đến Ấn Độ. "Những lệnh trừng phạt này sẽ làm giảm đáng kể đội tàu có thể vận chuyển dầu thô từ Nga trong ngắn hạn, đẩy giá cước vận tải lên cao hơn", Wright cho biết.
Các biện pháp trừng phạt này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Hoa Kỳ nhằm giảm nguồn thu từ dầu mỏ của Nga. Ảnh minh hoạ |
Các nhà máy lọc dầu tại Trung Quốc và Ấn Độ – hai khách hàng lớn nhất của Nga – sẽ phải chuyển hướng tìm nguồn cung mới từ Trung Đông, châu Phi, và châu Mỹ. Điều này khiến giá dầu từ các khu vực này tăng mạnh. Một số loại dầu như ESPO Blend của Nga, vốn được Trung Quốc mua với giá cao hơn mức trần, có thể đối mặt với rủi ro bị ngừng xuất khẩu, nhưng điều đó sẽ phụ thuộc vào việc Tổng thống đắc cử của Hoa Kỳ Donald Trump có dỡ bỏ lệnh cấm vận hay không và liệu Trung Quốc có thừa nhận lệnh trừng phạt hay không. Trong khi đó, Ấn Độ, chủ yếu nhập khẩu dầu Ural, sẽ phải xem xét các lựa chọn thay thế từ Trung Đông và Đại Tây Dương.
Giá dầu Trung Đông đã tăng đáng kể trong những tháng gần đây do nhu cầu từ hai quốc gia này. Một quan chức lọc dầu Ấn Độ cho biết: “Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc mua dầu từ Trung Đông hoặc thậm chí từ Hoa Kỳ”.
Nga lên án các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ là một nỗ lực gây tổn hại đến nền kinh tế của họ, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục các dự án dầu khí quan trọng. Bộ Ngoại giao Nga chỉ trích động thái này là “một âm mưu phá hoại thị trường năng lượng toàn cầu” và khẳng định rằng Moscow sẽ đáp trả bằng các biện pháp chiến lược.
Các biện pháp trừng phạt này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Hoa Kỳ nhằm giảm nguồn thu từ dầu mỏ của Nga – yếu tố quan trọng tài trợ cho cuộc chiến tại Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy ca ngợi các biện pháp này, cho rằng: “Nga càng kiếm được ít doanh thu từ dầu mỏ ... thì hòa bình sẽ sớm được khôi phục”.
Lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đã tạo áp lực lớn lên Nga và buộc các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược nhập khẩu dầu. Điều này không chỉ làm gia tăng chi phí vận chuyển mà còn khiến giá dầu từ các khu vực khác, như Trung Đông và châu Phi, tăng cao hơn. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang và các biện pháp trừng phạt ngày càng chặt chẽ, thị trường năng lượng toàn cầu đối mặt với những bất ổn lớn hơn. Liệu Nga có thể tìm ra giải pháp duy trì thị phần của mình hay đây sẽ là cơ hội để các quốc gia khác củng cố vị thế trên thị trường dầu mỏ? Câu trả lời sẽ dần hé lộ trong năm 2025.
>> Kim loại quý và năng lượng được dự báo sẽ tăng ít nhất 10% vào năm 2025