‘Ngọc trời’ Việt Nam tạo kỳ tích: Xuất khẩu sang Ukraine tăng hơn 1.300%
Mặt hàng tỷ đô của Việt Nam, gạo, đang thu hút sự chú ý đặc biệt từ Ukraine kể từ đầu năm 2024.
Theo số liệu sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 11/2024, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt hơn 704 nghìn tấn, mang về hơn 443 triệu USD. Mặc dù giảm 10,6% về lượng và 12,2% về kim ngạch so với tháng trước, lũy kế 11 tháng đầu năm vẫn cho thấy sự bứt phá mạnh mẽ. Tổng kim ngạch xuất khẩu gạo đạt hơn 5,3 tỷ USD với 8,4 triệu tấn, tăng lần lượt 22,3% và 10,6% so với cùng kỳ năm 2023. Giá xuất khẩu  trung bình đạt 627,4 USD/tấn, tăng 10,5%.
Philippines tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu trong danh sách các thị trường nhập khẩu lớn nhất, với hơn 4 triệu tấn gạo, trị giá trên 2,47 tỷ USD, tăng mạnh 39,3% về lượng và 57,2% về giá trị so với năm trước. Giá trung bình đạt 617,6 USD/tấn, tăng 12,8%.
Indonesia xếp thứ hai với 1,13 triệu tấn, trị giá gần 679 triệu USD, ghi nhận mức tăng nhẹ 0,6% về lượng và 10,5% về kim ngạch. Malaysia đứng thứ ba với hơn 699 nghìn tấn, trị giá 414,46 triệu USD, tăng đột phá 79% về lượng và 105,9% về kim ngạch.
Ngoài các thị trường truyền thống, Ukraine đang nổi lên như một khách hàng đặc biệt của gạo Việt Nam. Trong 11 tháng đầu năm, quốc gia này đã nhập khẩu 10.956 tấn gạo, trị giá hơn 7 triệu USD, tăng 1.355% về lượng và 1.370% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng trưởng mạnh nhất trong số các thị trường nhập khẩu gạo Việt Nam.
Điều này khá bất ngờ khi Ukraine vốn là quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu, đặc biệt là lúa mì. Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine đã đạt 2,56 triệu tấn, cao hơn so với cùng kỳ năm trước. Đồng thời, Ukraine cũng là nhà cung cấp lúa mì lớn nhất cho Việt Nam.
Gạo Việt Nam đã trở thành lựa chọn thay thế sau lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ vào cuối năm 2023. Nhờ đó, Việt Nam đứng thứ ba thế giới về xuất khẩu gạo trong năm 2024, chỉ sau Ấn Độ với 17 triệu tấn và Thái Lan với 10 triệu tấn.
Tuy nhiên, tình hình cạnh tranh có thể thay đổi trong năm 2025. Ấn Độ, nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, đã dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng thông thường, làm gia tăng nguồn cung toàn cầu và giảm áp lực giá. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, xuất khẩu gạo toàn cầu năm 2025 dự kiến đạt 56,3 triệu tấn, tăng 2,3 triệu tấn so với dự báo trước đó. Giá gạo trung bình có thể giảm xuống dưới 600 USD/tấn.
Mặc dù đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ và Thái Lan, gạo Việt Nam vẫn giữ lợi thế nhờ chất lượng ngày càng được nâng cao, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường quốc tế. Đây sẽ là yếu tố then chốt giúp gạo Việt duy trì vị thế và tạo dấu ấn trong các thị trường xuất khẩu lớn.
Xuất khẩu Việt Nam: Thách thức và cơ hội trong bối cảnh chính sách thương mại mới của Mỹ 
Gian lận khi xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc, thị trường 2,8 tỷ đô lung lay