Xã hội

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia

Hải Châu 13/12/2024 - 15:56

Ngôi đền là nơi tôn thờ và tưởng niệm Thái phó Ngô Lý Tín - vị tướng lĩnh tài ba thời nhà Lý, người có công lớn trong việc giúp vua bảo vệ đất nước.

Hải Phòng có diện tích đất liền 1.561,8km², là thành phố lớn thứ ba của Việt Nam, đứng sau Hà Nội về quy mô ở miền Bắc. Đây là một trong năm thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam, đồng thời là trung tâm cấp vùng và quốc gia, ngang hàng với Đà Nẵng và Cần Thơ.

Theo Báo Kinh tế đô thị, đền Gắm nằm tại xã Toàn Thắng, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng, là một trong những di tích lịch sử đặc sắc của vùng đất này. Hướng mặt ra sông Văn Úc, ngôi đền tạo nên một không gian phong cảnh hữu tình, đầy chất thơ. Đây là nơi thờ Ngô Lý Tín, một vị tướng tài ba, người đã có công lớn trong việc bảo vệ đất nước dưới triều đại nhà Lý.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 1
Đền Gắm nằm tại xã Toàn Thắng, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng. Ảnh: Internet

Được công nhận là di tích lịch sử quốc gia, đền Gắm đã giữ nguyên nét kiến trúc cổ kính suốt hơn 800 năm qua, bất chấp những thăng trầm của lịch sử. Không chỉ là nơi tôn thờ, đền Gắm còn gắn liền với truyền thuyết hào hùng về chiến công của Ngô Lý Tín.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, vào năm 1953, khi quân địch tiến hành cuộc càn quét lớn vào Tiên Lãng để củng cố "vành đai an toàn" ở khu vực Hải Phòng, đền Gắm trở thành một chiến lũy vững chãi. Dù các công trình xung quanh đền bị tàn phá, nhưng cung điện thờ Ngài vẫn nguyên vẹn, không bị giặc xâm phạm. Chính sự linh thiêng của ngôi đền đã góp phần làm thất bại âm mưu của kẻ thù và thúc đẩy phong trào chiến tranh du kích ở đồng bằng.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 2
Cổng vào di tích lịch sử quốc gia - đền Gắm. Ảnh: Internet

Theo sử sách ghi lại, Ngô Lý Tín sinh ngày 20/1/1126 tại Vĩnh Đồng, huyện Khoái Châu, trấn Sơn Nam (nay thuộc tỉnh Hưng Yên). Ông là con trai của Ngô Huy Hiếu và Đào Thị Phúc. Từ nhỏ, Ngô Lý Tín đã nổi tiếng thông minh, học giỏi và được thầy giáo yêu quý. Khi lên 18 tuổi, cha mẹ qua đời, ông đã đến Cẩm Khê, huyện Bình Hà (nay thuộc thôn Cẩm Khê, xã Toàn Thắng) mở trường dạy học và luyện tập võ nghệ.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 3
Đền Gắm đã giữ nguyên nét kiến trúc cổ kính suốt hơn 800 năm qua. Ảnh: Internet

Trong bối cảnh đất nước loạn lạc, giặc cướp hoành hành và thiên tai, Ngô Lý Tín quyết định ra ứng mộ theo chiếu vua Lý Anh Tông, mang theo 30 trai tráng từ Cẩm Khê lên đường chiến đấu. Ông đã lập nhiều chiến công vang dội, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia.

Vào năm Nhâm Dần 1182, Ngô Lý Tín được phong chức Thượng tướng quân, dẫn quân dẹp loạn trộm cướp. Một năm sau, ông được giao nhiệm vụ làm đốc tướng, chinh phạt quân Ai Lao xâm lấn biên cương. Sau chiến thắng, ông được phong làm Thái phó. Sau khi Thái sư Đỗ An Di qua đời vào năm 1188, Ngô Lý Tín được cử làm phụ chính cho vua Lý Anh Tông, giữ vai trò quan trọng trong triều đình.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 4
Sự linh thiêng của ngôi đền đã góp phần làm thất bại âm mưu của kẻ thù và thúc đẩy phong trào chiến tranh du kích ở đồng bằng. Ảnh: Internet

Ngô Lý Tín qua đời ở tuổi 64 vào ngày 9/10/1190 (năm Canh Tuất). Tương truyền, trong một lần về thăm quê, ông và đoàn thuyền gặp phải cơn bão lớn khi qua sông Quán Trang - Văn Úc, dẫn đến tai nạn. Thi thể của ông bị sóng cuốn trôi, dạt vào bãi sông gần quê nhà, nơi ông từng gắn bó với sự nghiệp chinh phạt. Người dân địa phương đã lập đền thờ ông tại khu đất ông từng dựng nhà dạy học, để tưởng nhớ công ơn của vị tướng tài.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 5
Đền Gắm được xây dựng từ thời vua Lý Cao Tông, nhằm tưởng nhớ công lao của vị danh tướng Ngô Lý Tín. Ảnh: Cổng thông tin Huyện Yên Lãng

Với những dấu ấn lịch sử đặc biệt, đền Gắm đã trở thành một địa điểm linh thiêng, được nhân dân vùng này tôn thờ và bảo vệ. Vào năm 1958, người dân địa phương đã tiến hành khôi phục và tôn tạo đền Gắm. Đến năm 2010, đền tiếp tục được Nhà nước đầu tư trùng tu và mở rộng quy mô lên gần 2ha, nhưng vẫn giữ nguyên vẻ đẹp kiến trúc cổ kính. Sân đền được mở rộng, có hồ bán nguyệt và đôi rồng phun nước, tạo nên một cảnh quan ấn tượng. Đặc biệt, trong khuôn viên đền vẫn còn lưu giữ bốn viên gạch cổ từ thời nhà Lý, biểu trưng cho vai trò to lớn của Ngô Lý Tín trong triều đình.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 6
Đền Gắm được Bộ Văn hóa - Thông tin và Thể thao xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 983/QĐ vào ngày 4/8/1992. Ảnh: Sưu tầm

Theo thông tin từ Hội đồng Họ Ngô Việt Nam, đền Gắm được xây dựng ngay trên mảnh đất mà Thái phó Ngô Lý Tín từng cắm đất, lập nhà, mở trường dạy học, luyện võ và nghiên cứu binh thư. Điều đặc biệt là phần mộ của Ngài được an vị ngay tại hậu cung của đền, làm cho nơi đây càng thêm linh thiêng, trở thành cội nguồn của những câu chuyện huyền bí và uy linh. Với vị trí tách biệt khỏi khu dân cư, Đền Gắm tọa lạc trong không gian rộng lớn, thoáng đãng. Phía trước đền là một bãi bồi trù phú, nơi rau xanh mướt được trồng, xa xa là dòng sông Văn Úc hiền hòa. Bao quanh ngôi đền là một hệ thống cây xanh rợp bóng, mang đến không khí trong lành, bầu trời tươi mát và một môi trường ít bị ô nhiễm.

Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia - ảnh 7
Ban thờ được bày trí trang nghiêm. Ảnh: Báo Kinh tế đô thị

Nhân dân địa phương đã chọn ngày sinh của Thái phó Ngô Lý Tín làm ngày tổ chức lễ hội Đền Gắm. Lễ hội được tổ chức vào ba ngày 18, 19 và 20 tháng Giêng hàng năm, với phần lễ trang nghiêm và phần hội sinh động. Phần hội mang đậm bản sắc văn hóa dân gian Bắc Bộ, với nhiều trò chơi truyền thống hấp dẫn như đấu vật, kéo co, chọi gà, đánh đu và nhiều hoạt động phong phú khác.

Không chỉ là một di tích cấp quốc gia với giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật kiến trúc, Đền Gắm còn là một trong những điểm du lịch tâm linh và sinh thái độc đáo của thành phố Hải Phòng, thu hút đông đảo du khách từ khắp nơi đến tham quan và tham gia lễ hội.

>> Ngôi đền thiêng tồn tại hơn 14 thế kỷ tại vùng ‘đất học’ Nam Định, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia

Phát hiện ngôi đền cổ 2.100 năm tuổi, ẩn mình trong vách đá: Các nhà nghiên cứu lập tức vào cuộc, tìm thấy nhiều hiện vật có giá trị

Ngôi đền 2.000m2 được chạm khắc hoàn toàn từ gỗ, cao hơn 100m, bên trong có cả thang máy

Theo Thị trường Tài chính
https://thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn/kien-thuc/ngoi-den-linh-thieng-tuoi-doi-hon-800-nam-tai-thanh-pho-lon-thu-3-viet-nam-tho-vi-than-co-that-duoc-xep-hang-di-tich-lich-su-quoc-gia-132191.html
Bài liên quan
Đừng bỏ lỡ
    Nổi bật Tỷ giá mới
    Ngôi đền linh thiêng tuổi đời hơn 800 năm tại thành phố lớn thứ 3 Việt Nam: Thờ vị thần có thật, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia
    POWERED BY ONECMS & INTECH