Nguyễn Kim – pháp nhân đang giúp cổ đông Thái 'tiến công' một ngân hàng Việt?
Ngày 19/3/2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (Saigonbank – mã SGB) công bố danh sách cổ đông sở hữu trên 1% vốn điều lệ.
 |
| Tỷ phú Thái Lan, Chirathivat - ông chủ Central Group |
Gây chú ý là cái tên CTCP Phát Đại Cát, tổ chức hiện nắm giữ hơn 33,5 triệu cổ phiếu SGB – tương đương 9,89% vốn.
Thương vụ này chỉ mới diễn ra hồi đầu năm, khi Phát Đại Cát mua thêm hơn 16,75 triệu cổ phiếu vào ngày 8/1, gia tăng tỷ lệ sở hữu từ 4,94%. Từ một công ty thành lập năm 2022, sau chưa đầy ba năm, Phát Đại Cát đã nhanh chóng xuất hiện trong nhóm cổ đông lớn nhất tại Saigonbank – một ngân hàng vẫn có yếu tố chi phối từ Nhà nước (Thành ủy TP. HCM).
Vấn đề đặt ra là: Phát Đại Cát là ai và ai đứng sau tổ chức này?
Theo hồ sơ đăng ký, CTCP Phát Đại Cát có vốn điều lệ 321 tỷ đồng, trong đó CTCP Đầu tư và Phát triển Nguyễn Kim (NKID) sở hữu đến 95% vốn. Đây chính là hạt nhân trong hệ sinh thái Nguyễn Kim – từng là chuỗi bán lẻ điện máy lớn nhất Việt Nam.
Ngoài NKID, cổ đông còn lại của Phát Đại Cát gồm Công ty TNHH MTV Nguyễn Kim Express & Logistics (2%) và Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng Hoàng Kim (3%) – đều là các pháp nhân liên quan đến Nguyễn Kim Group.
Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc của Phát Đại Cát là ông Lê Huỳnh Gia Hoàng, người đại diện của nhiều doanh nghiệp trong hệ sinh thái Nguyễn Kim – cho thấy vai trò điều phối vốn và chiến lược đầu tư của nhóm này chưa hề biến mất, dù không còn "ồn ào" trên mặt báo như trước đây.
Nguyễn Kim: Rút khỏi điện máy, mở rộng sang tài chính?
Nguyễn Kim từng là biểu tượng số một trong ngành điện máy, trước khi bán 49% cổ phần cho Central Group (Thái Lan) năm 2015. Đến năm 2020, Central Retail mua lại 51% còn lại và chính thức nắm 100% quyền sở hữu chuỗi Nguyễn Kim – định giá thương vụ được tiết lộ là hơn 2.600 tỷ đồng.
Sau thương vụ thoái vốn, Nguyễn Kim chuyển hướng hoạt động theo mô hình holdings, sở hữu nhiều pháp nhân trong lĩnh vực bất động sản, logistics, tài chính... nhưng quy mô đã thu hẹp đáng kể. Tổng tài sản của NKID giảm từ 7.677 tỷ (năm 2018) xuống còn 3.195 tỷ đồng vào năm 2022. Năm 2021, NKID ghi nhận khoản lỗ lớn gần 370 tỷ đồng song đã có lãi trở lại năm sau đó.
Dù vậy, các con số về lợi nhuận và tài sản của NKID hiện vẫn khá khiêm tốn so với những tên tuổi như Thế giới Di động (Mã MWG - HoSE) – gương mặt đã thay thế Nguyễn Kim trên vị trí dẫn đầu ngành bán lẻ điện tử.
 |
| Kết quả kinh doanh của Saigonbank 4 năm gần nhất |
Trong khi đó, với vị thế ngân hàng nhỏ, Saigonbank có thể là “miếng ghép tiềm năng” trong chiến lược đầu tư gián tiếp vào lĩnh vực tài chính – ngân hàng của nhóm Nguyễn Kim, sâu xa có thể là nhóm cổ đông ngoại từ Thái Lan (Central Retail). Việc thông qua Phát Đại Cát để nắm gần 10% cổ phần có thể là bước thử nghiệm, hoặc nằm trong định hướng mở rộng ngoài ngành, sau khi thoái lui khỏi mảng bán lẻ điện máy truyền thống.
Dù không còn giữ vị trí dẫn đầu như hai thập kỷ trước, những động thái âm thầm như thương vụ Saigonbank cho thấy Nguyễn Kim chưa rút khỏi cuộc chơi, mà đang chuyển mình theo cách kín đáo hơn – không còn ồn ào ở mặt trận tiêu dùng nhưng vẫn hiện diện trong các quyết định đầu tư có tính chiến lược.
Saigonbank tại thời điểm cuối năm 2024 có vốn điều lệ chỉ gần 3.400 tỷ đồng, lợi nhuận sụt giảm mạnh 70% so với năm trước đó về mức 79,2 tỷ đồng.
