'Ông lớn' Formosa lao đao: Nền công nghiệp tỉnh Hà Tĩnh chao đảo 

Mới đây, Tổng Cục Thống kê tỉnh Hà Tĩnh công bố tình hình kinh tế - xã hội trong 2 tháng đầu năm 2025. Theo đó, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp giảm 9% so với cùng kỳ năm 2024, chủ yếu do nhà máy thép Formosa gặp khó khăn trong việc tiêu thụ thép tại thị trường nội địa và xuất khẩu. 

Nguồn: Tổng Cục Thống kê tỉnh Hà Tĩnh

Trị giá xuất khẩu toàn tỉnh trong tháng 2/2025 ước đạt 160,5 triệu USD, giảm 34,49% so với cùng kỳ. Riêng Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đóng góp 142,48 triệu USD (chiếm 88,77%), giảm 41% so với cùng kỳ, trong bối cảnh nhiều quốc gia áp dụng hàng rào thuế quan để bảo vệ sản xuất nội địa. 

Tính chung 2 tháng đầu năm 2025, trị giá xuất khẩu toàn tỉnh Hà Tĩnh ước đạt 275,28 triệu USD, giảm 38,94% so với cùng kỳ năm trước. 

Cùng với việc tiêu thụ chậm, Formosa hạn chế nhập khẩu, khiến trị giá nhập khẩu toàn tỉnh trong tháng 2/2025 ước đạt 280,5 triệu USD, giảm 27,52% so với cùng kỳ. Lũy kế 2 tháng đầu năm 2025, con số này ước đạt 547,98 triệu USD, giảm 14,64% so với cùng kỳ. 

Bộ Công Thương ném "phao cứu sinh" 

Formosa Hà Tĩnh cùng Tập đoàn Hòa Phát là 2 doanh nghiệp nội địa có khả năng sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) - sản phẩm chủ lực trong hoạt động kinh doanh. Kể từ sau Covid-19, nhóm này chịu sức ép khi thép HRC giá rẻ từ Trung Quốc tràn vào Việt Nam, chiếm lĩnh thị trường nội địa. 

Đối với thị trường xuất khẩu, nhiều khu vực đồng loạt điều tra chống bán phá giá thép HRC nhập từ Việt Nam, bao gồm châu Âu, Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan... 

Năm 2023, Thép Formosa Hà Tĩnh ghi nhận doanh thu 124,5 tỷ Đài tệ nhưng chịu lỗ 20,1 tỷ Đài tệ (khoảng 15.742 tỷ đồng). Trước đó, năm 2022, công ty cũng lỗ 10 tỷ Đài tệ (khoảng 7.832 tỷ đồng). 

Khu liên hợp gang thép của Formosa tại tỉnh Hà Tĩnh

Công ty lý giải nguyên nhân thua lỗ do thị trường bất động sản Trung Quốc tiếp tục trì trệ, khiến nhu cầu thép sụt giảm, dẫn đến tình trạng bán phá giá thép tại Đông Nam Á. Để giữ vững thị phần và tránh mất khách hàng, Thép Formosa Hà Tĩnh buộc phải giảm giá để cạnh tranh, dù giá nguyên liệu thô không giảm đáng kể. 

Gần đây nhất, vào tháng 2/2025, công ty thông báo hạ giá bán thép HRC xuống dưới 500 USD/tấn, thấp hơn đối thủ là Hòa Phát, phản ánh tình trạng suy giảm nhu cầu trên thị trường. 

Ngày 21/2, Bộ Công Thương ban hành quyết định áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc ở mức 19% - 28% nhằm bảo vệ sản xuất trong nước. 

Theo phân tích của MBS Research, Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh có thể nâng thị phần thép HRC nội địa lên 60% trong giai đoạn 2025 - 2026, so với mức 32% của năm 2024. 

>> Thép HRC Trung Quốc nguy cơ mất 30% thị phần dù giá vẫn rẻ hơn Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh sau lệnh áp thuế của Bộ Công Thương