Ông Trump cân nhắc trục xuất 240.000 người Ukraine khỏi Mỹ
Nếu quyết định được thực thi, đây sẽ là một sự đảo ngược đáng kinh ngạc so với chính sách chào đón người Ukraine dưới thời Tổng thống Joe Biden, đồng thời có thể đẩy họ vào nguy cơ bị trục xuất nhanh chóng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã cho biết ông đang cân nhắc việc thu hồi quyền lưu trú tạm thời của khoảng 240.000 người Ukraine đã chạy trốn cuộc xung đột với Nga, sau khi Reuters đưa tin chính quyền của ông đang lên kế hoạch thực hiện bước đi này.
"Chúng tôi không muốn làm tổn thương ai, chắc chắn không muốn làm tổn thương họ. Tôi đang xem xét vấn đề này," Trump nói tại Phòng Bầu dục. "Có người cho rằng đó là điều hợp lý, có người thì không, và tôi sẽ sớm đưa ra quyết định".
Động thái này nằm trong chiến dịch rộng lớn hơn của chính quyền Trump nhằm xóa bỏ quy chế hợp pháp của hơn 1,8 triệu người nhập cư đã được phép vào Mỹ theo các chương trình nhân đạo tạm thời dưới thời Biden.
Sắc lệnh hành pháp ngày 20/1 của ông Trump đã yêu cầu Bộ An ninh Nội địa "chấm dứt tất cả các chương trình tạm trú nhân đạo theo diện nhóm", khiến khoảng 530.000 người Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela cũng sẽ mất quyền lưu trú ngay trong tháng này.
Những người bị mất quyền lưu trú có thể đối mặt với quy trình trục xuất nhanh chóng, theo một email nội bộ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE). Đặc biệt, với những người vào Mỹ hợp pháp qua cửa khẩu nhưng không được cấp quyền "nhập cảnh chính thức," không có giới hạn thời gian cho việc trục xuất.
Theo quy định, những người vượt biên trái phép có thể bị trục xuất theo thủ tục khẩn cấp trong vòng hai năm sau khi nhập cảnh. Tuy nhiên, với những người vào Mỹ hợp pháp qua cửa khẩu nhưng không được cấp quyền “nhập cảnh chính thức,” chẳng hạn như người theo diện tạm trú nhân đạo, thì không có giới hạn thời gian cho việc trục xuất.
Các chương trình của ông Biden nhằm tạo ra con đường hợp pháp tạm thời để hạn chế nhập cư trái phép và cung cấp hỗ trợ nhân đạo. Ngoài 240.000 người Ukraine, chương trình này còn giúp 530.000 người từ các nước Mỹ Latinh, hơn 70.000 người Afghanistan chạy trốn Taliban và khoảng 1 triệu người khác sử dụng ứng dụng CBP One để đặt lịch vào Mỹ qua cửa khẩu hợp pháp.
Ông Trump từng cam kết trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ chấm dứt các chương trình này, cho rằng chúng vượt quá phạm vi luật pháp Mỹ.
Số phận bấp bênh của những người Ukraine tại Mỹ
Tháng trước, chính quyền Trump đã tạm dừng xử lý các đơn đăng ký liên quan đến nhập cư đối với những người vào Mỹ theo các chương trình tạm trú của người tiền nhiệm, khiến nhiều gia đình rơi vào tình trạng bấp bênh.
Bà Liana Avetisian từ Ukraine , từng làm bất động sản ở quê nhà nhưng hiện đang lắp ráp cửa sổ tại Mỹ, trong khi chồng bà làm công nhân xây dựng, là một trong những người bị ảnh hưởng. Họ chạy trốn khỏi Kyiv vào tháng 5/2023 và mua một căn nhà tại DeWitt, Iowa. Quyền lưu trú tạm thời và giấy phép lao động của họ sẽ hết hạn vào tháng 5 tới. Mặc dù đã chi khoảng 4.000 USD để nộp đơn xin gia hạn, gia đình vẫn chưa nhận được câu trả lời.
“Tôi bị đau đầu vì lo lắng,” Avetisian nói. “Chúng tôi không biết phải làm gì”.
Cộng đồng người Ukraine tại Mỹ đang nỗ lực hướng dẫn người dân về quyền lợi của họ trong trường hợp bị tiếp cận bởi các nhân viên di trú, đồng thời tìm cách giúp họ ở lại hợp pháp.
Ông Andrij Dobriansky, Giám đốc truyền thông của Ủy ban Quốc hội Ukraine tại Mỹ, nhấn mạnh thực trạng đáng lo ngại, "Nhiều người trong số họ không còn nhà để quay về. Chúng ta đang nói về những người có cả thị trấn đã bị san bằng. Chúng ta sẽ gửi họ trở về đâu? Về hư không à?"
Không chỉ người Ukraine, những người Afghanistan từng hỗ trợ quân đội Mỹ cũng bị ảnh hưởng bởi chính sách mới của Trump. Một trong số đó là Rafi, cựu sĩ quan tình báo Afghanistan, người đã vào Mỹ hợp pháp vào tháng 1/2024 bằng ứng dụng CBP One tại biên giới Mỹ-Mexico. Anh nhận được quy chế tạm trú nhân đạo trong 2 năm.
Tuy nhiên, vào ngày 13/2, chỉ hơn một năm sau khi vào Mỹ, Rafi bị bắt giữ trong một buổi kiểm tra định kỳ tại văn phòng ICE ở Chantilly, Virginia. Anh bị thu hồi quy chế lưu trú và bị giam giữ.
Trong quá khứ, Rafi từng được huấn luyện bởi sĩ quan Mỹ và cung cấp thông tin tình báo quan trọng. Một sĩ quan CIA từng viết thư giới thiệu năm 2022 xác nhận: "Do những nỗ lực chống lại kẻ thù, anh ấy đang gặp nguy hiểm nghiêm trọng và cần được hỗ trợ để rời khỏi Afghanistan."
Mặc dù có hồ sơ đáng tin cậy, không có tiền án, không có nguy cơ bỏ trốn và đang trong quá trình xin tị nạn, luật sư của Rafi vẫn không thành công trong việc thuyết phục ICE thả anh tự do.
James Mullan, giám đốc văn phòng ICE tại Washington, trả lời rằng: “Các ưu tiên mà cô đề cập trong email đã chấm dứt vào ngày 20/1/2025” - ngày ông Trump nhậm chức.
Theo Reuters
Ông Trump tiết lộ đạt nhiều tiến triển về hòa đàm Nga - Ukraine
Tổng thống Ukraine đặt nhiều hy vọng vào cuộc gặp tuần tới với Mỹ
