PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh: Nếu không có yếu tố đột biến, GDP năm 2025 có thể tiệm cận 8%
Về vấn đề tăng trưởng trong năm 2025, PGS -TS. Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng ẩn số nằm ở xuất khẩu hàng hóa. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4%, trong đó xuất khẩu tăng 14,3% so với năm 2023. Đây là con số rất ấn tượng, nhưng lại là áp lực rất lớn cho năm 2025.
Ẩn số nằm ở xuất khẩu hàng hoá
Chính phủ đặt mục tiêu năm 2025 phấn đấu tăng trưởng GDP  đạt ít nhất 8% và phấn đấu tăng trưởng hai số trong điều kiện thuận lợi hơn.
Đưa ra dự báo về tăng trưởng, PGS -TS. Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), nếu không có yếu tố đột biến, thì GDP năm 2025 có thể tiệm cận 8%. Nhìn lại năm 2024, ông Thịnh cho rằng nền kinh tế  năm 2024 đã tạo động lực lớn cho tăng trưởng.
“Tốc độ tăng trưởng kinh tế  năm 2024 đã đi vào “quỹ đạo” quý sau tăng cao hơn quý trước, tăng trưởng lần lượt là 5,98% - 7,25% - 7,43% và 7,55% để cả năm đạt 7,09%, cao hơn đáng kể mức 5,07% của năm 2023 cũng như mức trung bình 5,22% của giai đoạn 2020-2024.
Mức tăng trưởng 7,09% tương đương tốc độ tăng trưởng GDP trung bình 5 năm trước đại dịch Covid-19 (2015-2019)”, ông Thịnh nói.
Ẩn số nằm ở xuất khẩu hàng hoá. |
Đi sâu phân tích các số liệu thống kê năm 2024, ông Thịnh khẳng định đầu tư và tiêu dùng đã có sự phục hồi.
“Nếu như trong giai đoạn 2022-2023, tốc độ tăng tích lũy tài sản thấp hơn tăng trưởng GDP, thì đến năm 2024, tăng tích lũy tài sản đã cao hơn một chút. Tốc độ tăng tiêu dùng nội địa cũng đã phục hồi trong năm 2024. Nói cách khác, doanh nghiệp và người dân lạc quan hơn khi bắt tay vào thực hiện Kế hoạch Phát triển kinh tế, xã hội năm 2025”, ông Thịnh nói.
Về dư địa cho tăng trưởng, ông Thịnh cho rằng ẩn số nằm ở xuất khẩu hàng hóa.
“Năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4%, trong đó xuất khẩu tăng 14,3% so với năm 2023. Đây là con số rất ấn tượng, nhưng lại là áp lực rất lớn cho năm 2025.
Vì thế, năm nay, xuất khẩu có thể tăng trưởng chậm lại, thấp hơn so với năm trước. Lý do là tốc độ tăng trưởng năm 2024 cao hơn đáng kể so với mức trung bình của 3 năm, 5 năm và 10 năm gần nhất, do vậy sẽ có xu hướng quay trở lại mức trung bình trong trung - dài hạn”, ông Thịnh nói.
Theo ông Thịnh, mặc dù, kinh tế thế giới được các tổ chức quốc tế dự báo tăng trưởng khả quan trong năm 2025 (khoảng 3,2% - như năm 2024), nhưng nguy suy thoái kinh tế Mỹ và toàn cầu vẫn chưa bị loại trừ do các ngân hàng trung ương lớn có thể vẫn giữ lãi suất ở mức cao trong thời gian dài.
“Lạm phát tháng 12/2024 của Mỹ không giảm như kỳ vọng, nên chắc chắn Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) rất cẩn trọng với động thái đẩy mạnh lộ trình hạ lãi suất. Điều này khiến nhu cầu nhập khẩu cho cả đầu tư lẫn tiêu dùng của nền kinh tế số 1 thế giới khó tăng trưởng đột phá.
Ngày 20/1/2025, chính quyền Mỹ sẽ chuyển giao quyền lực. Chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng là một rủi ro đáng kể, có thể khiến tăng trưởng thương mại toàn cầu chậm lại”, ông Thịnh nói.
Lo ngại áp lực lạm phát
Bên cạnh những mặt thuận lợi, ông Thịnh cho rằng một áp lực nữa đối với nền kinh tế nói chung và kiểm soát lạm phát nói riêng trong năm nay là tăng giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước kiểm soát, đặc biệt là giá điện, nước, học phí, viện phí.
Ẩn số nằm ở xuất khẩu hàng hoá. |
“Mặc dù, năm 2024, giá bán lẻ điện đã 2 lần tăng, nhưng trước áp lực giá thành sản xuất tăng nên khả năng giá điện sẽ còn tăng nhiều lần nữa.
Trong nền kinh tế thị trường, giá cả hàng hóa, dịch vụ phải tuân theo cơ chế thị trường. Kể cả những loại hàng hóa, dịch vụ đặc biệt như điện, nước, học phí, viện phí… cũng phải tuân theo cơ chế thị trường, có nghĩa là có tăng, có giảm”, ông Thịnh nói.
Trong điều kiện bình thường, theo quan điểm của ông Thịnh thị trường chứng khoán, trái phiếu tăng trưởng cao hơn năm 2024, tín dụng tăng 15 -16%, thì năm nay, khả năng GDP tăng trưởng 6,8-7,3%; lạm phát tăng 3,1-3,4%.
“Khi kinh tế thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ và Trung Quốc tăng trưởng tốt hơn năm 2024, giá nguyên, nhiên vật liệu đầu vào ổn định; các mặt hàng của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ tăng được sức cạnh tranh trong bối cảnh sản phẩm tương đồng của các đối thủ bị áp thuế cao hơn, thì GDP của Việt Nam có khả năng tăng 7,3-7,8%; lạm phát tăng 3,5-3,8%”, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh khẳng định.
Với kịch bản GDP tăng trưởng từ 8% trở lên, ông Thịnh cho rằng cần thiết phải đẩy mạnh đầu tư công, hoàn thành kế hoạch giải ngân đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, tín dụng phải tăng trưởng 17-18%. Với kịch bản này, sẽ có một lượng vốn không nhỏ đầu tư vào nền kinh tế, dẫn đến sức ép lạm phát rất lớn, nhưng khả năng, lạm phát cũng chỉ nằm trong khoảng 3,8 - 4,1%.
>>Thị trường bất động sản 2025: Phân khúc căn hộ vẫn nhận được sự quan tâm mạnh mẽ