Siêu bão Yagi khiến PMI sản xuất giảm mạnh nhất kể từ tháng 1/2023 

Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng  (Purchasing Managers' Index - PMI) là một chỉ báo quan trọng phản ánh sức khỏe của ngành sản xuất. Chỉ số PMI của S&P Global được tính toán dựa trên năm yếu tố: đơn đặt hàng mới (30%), sản lượng (25%), việc làm (20%), thời gian giao hàng của nhà cung cấp (15%), và tồn kho hàng mua (10%). Chỉ số này được chuẩn hóa với mức 50 điểm: giá trị trên 50 thể hiện sự cải thiện so với tháng trước, trong khi dưới 50 điểm cho thấy sự suy giảm. 

Trong tháng 9/2024, chỉ số PMI của ngành sản xuất Việt Nam giảm từ 52,4 xuống 47,3 điểm, đánh dấu sự suy giảm nghiêm trọng nhất kể từ tháng 1/2023. Nguyên nhân chủ yếu đến từ tác động của bão Yagi, gây mưa lớn và lũ lụt tại nhiều khu vực, dẫn đến việc nhiều cơ sở sản xuất phải tạm ngưng hoạt động và chuỗi cung ứng bị gián đoạn. 

Tác động của bão Yagi đến hoạt động sản xuất  

Bão Yagi  đã có tác động tiêu cực đến ngành sản xuất Việt Nam. Các dữ liệu của S&P Global cho thấy sản lượng sản xuất, số lượng đơn đặt hàng mới, và hoạt động mua hàng đều giảm. Sản lượng sản xuất giảm đáng kể trong tháng 9, kết thúc thời kỳ tăng trưởng kéo dài năm tháng trước đó. Đây cũng là mức suy giảm nghiêm trọng nhất kể từ tháng 1/2023. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng ghi nhận sự suy giảm, tuy nhiên mức giảm nhẹ hơn so với số lượng đơn đặt hàng tổng, điều này cho thấy nhu cầu quốc tế vẫn khá ổn định. 

Ngoài ra, thời gian giao hàng của nhà cung cấp đã bị kéo dài đáng kể do ảnh hưởng của lũ lụt, điều này dẫn đến tồn kho hàng mua giảm mạnh. Đây là mức giảm lớn thứ hai trong lịch sử chỉ số PMI, chỉ sau mức giảm vào tháng 4/2020 khi đại dịch COVID-19 bùng phát. 

Các yếu tố khác liên quan đến sản lượng và tồn kho  

Một trong những đặc điểm nổi bật trong báo cáo PMI tháng 9 là sự giảm sút mạnh về tồn kho hàng hóa đầu vào và hoạt động mua hàng. Các công ty đã giảm hoạt động mua hàng lần đầu tiên trong sáu tháng, do sự suy giảm của nhu cầu và các gián đoạn trong chuỗi cung ứng. Tồn kho hàng hóa đầu vào cũng giảm xuống gần mức kỷ lục, phản ánh rõ tác động của bão Yagi đối với các hoạt động lưu trữ và cung cấp nguyên vật liệu. 

Dù sản lượng và đơn đặt hàng giảm, các nhà sản xuất vẫn giữ thái độ tích cực về triển vọng kinh tế trong năm tới. Theo ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, dù bão Yagi đã tạo ra những gián đoạn lớn, nhưng nhu cầu dự kiến vẫn có lợi cho tăng trưởng và ngành sản xuất có khả năng hồi phục nhanh chóng khi tình trạng này được kiểm soát. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng nhẹ trong số lượng nhân viên mặc dù sản lượng giảm. 

Áp lực chi phí và giá cả  

Áp lực chi phí trong tháng 9 tương đối yếu. Chi phí đầu vào tăng nhẹ, chủ yếu do chi phí nguyên liệu thô và vận chuyển tăng, nhưng tỷ lệ lạm phát vẫn ở mức khiêm tốn. Các doanh nghiệp có chiến lược khác nhau với giá bán của mình: một số công ty tăng giá để bù đắp chi phí đầu vào, trong khi các công ty khác lại tận dụng mức tăng chi phí yếu để giữ giá hoặc giảm nhẹ, nhằm duy trì thị phần và sức cạnh tranh trên thị trường. 

Nhìn chung, chỉ số PMI tháng 9/2024 của Việt Nam cho thấy một bức tranh hỗn hợp của ngành sản xuất. Bão Yagi đã gây ra các khó khăn rõ rệt từ giảm sản lượng đến gián đoạn chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, sự lạc quan về triển vọng dài hạn và khả năng phục hồi của các doanh nghiệp là tín hiệu tích cực, giúp duy trì niềm tin trong ngành sản xuất. 

Chỉ số PMI dưới ngưỡng 50 điểm cho thấy điều kiện kinh doanh suy giảm trở lại sau một giai đoạn tăng trưởng mạnh. Điều này cần đến sự can thiệp từ các nhà hoạch định chính sách nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh tác động từ thiên tai có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chuỗi sản xuất và cung ứng. Các biện pháp hỗ trợ có thể bao gồm ưu đãi tín dụng, giảm thuế cho các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng, và hỗ trợ logistics để nhanh chóng khôi phục chuỗi cung ứng. 

PMI là một chỉ số quan trọng giúp đánh giá sức khỏe ngành sản xuất - một trong những trụ cột của nền kinh tế. Với chỉ số PMI hiện tại, các chuyên gia kinh tế cần phân tích thêm về các yếu tố dài hạn, như sự phục hồi của nhu cầu quốc tế và các biện pháp hỗ trợ từ Chính phủ. Các chỉ số vĩ mô và PMI trong các tháng tới sẽ là công cụ hữu ích để theo dõi sự phát triển của ngành, đồng thời giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư đưa ra các quyết định chiến lược, tự tin hơn trong việc lập kế hoạch và ứng phó với các thách thức kinh tế trong tương lai. 

>> Miền Bắc đối mặt cú sốc tổng cung từ siêu bão Yagi và lũ lụt