Sử dụng ‘siêu’ công nghệ vệ tinh, Việt Nam phát hiện ‘mỏ vàng’ ngoài khơi khổng lồ bậc nhất Đông Nam Á
Việt Nam vừa phát hiện "mỏ vàng" điện gió ngoài khơi khổng lồ nhờ công nghệ vệ tinh hiện đại, mở ra cơ hội lớn cho năng lượng tái tạo và phát triển bền vững.
Tiềm năng điện gió ngoài khơi - “Mỏ vàng” khổng lồ của Việt Nam
Điện gió ngoài khơi đang được coi là “mỏ vàng” khổng lồ của Việt Nam, với tiềm năng khai thác vô cùng lớn. Nghiên cứu mới từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho thấy, tổng công suất kỹ thuật tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) ở độ cao 100 mét lên đến 1.068 GW, trong khi vùng ven bờ đến 6 hải lý đạt 57,8 GW. Những con số ấn tượng này mở ra cơ hội để Việt Nam vươn lên trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực và thực hiện các cam kết toàn cầu về ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ngày 18/4/2025 tại Hà Nội, Cục Khí tượng Thủy văn phối hợp với UNDP Việt Nam và Đại sứ quán Na Uy đã công bố báo cáo về tiềm năng điện gió ngoài khơi và ven biển. Báo cáo này mang đến cái nhìn toàn diện về nguồn tài nguyên gió biển phong phú, khẳng định Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có tiềm năng gió biển dồi dào bậc nhất khu vực. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, điện gió và các nguồn năng lượng tái tạo đang trở thành ưu tiên toàn cầu. Các cam kết quốc tế như Thỏa thuận Paris và mục tiêu Net Zero tại COP26 đang thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế phát thải thấp.
Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, ít nhất 33% sản lượng điện sẽ đến từ năng lượng tái tạo . Với điều kiện gió biển ổn định, Việt Nam có lợi thế lớn để hiện thực hóa mục tiêu này. Tại lễ công bố, ông Hoàng Đức Cường – Phó Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn - nhấn mạnh, năng lượng gió không chỉ góp phần giảm phát thải carbon mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão và sóng lớn có thể ảnh hưởng đến việc khai thác nguồn năng lượng này, vì vậy việc đánh giá tiềm năng gió biển một cách khoa học và toàn diện là điều hết sức cần thiết.
Định hướng và bước tiếp theo cho phát triển điện gió ngoài khơi tại Việt Nam
Báo cáo mới cung cấp bộ dữ liệu khí hậu gió biển Việt Nam trong giai đoạn 1991-2020, với độ phân giải cao về không gian và thời gian. Dựa trên mô hình WRF-3 km và các dữ liệu từ 26 trạm quan trắc, vệ tinh và phao biển, báo cáo đã đưa ra những đánh giá chi tiết về tiềm năng điện gió ngoài khơi. Tổng công suất kỹ thuật tại EEZ là 1.068 GW, cao hơn 469 GW so với báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2021. Khu vực phía Nam chiếm ưu thế với 894 GW nhờ điều kiện gió ổn định, trong khi phía Bắc có 174 GW, tập trung chủ yếu tại Vịnh Bắc Bộ.
Thời gian khai thác hiệu quả nhất là từ tháng 11 đến tháng 2, đặc biệt là tháng 12, khi công suất có thể đạt tới 50% tổng sản lượng cả năm. Tháng 5 có công suất thấp nhất do gió yếu. Tại vùng ven bờ, công suất kỹ thuật là 57,8 GW, với các khu vực Bạc Liêu - Cà Mau (16 GW) và Ninh Thuận - Bình Thuận (24 GW) nổi bật nhờ điều kiện gió ổn định. Các khu vực Quảng Trị - Huế và Đồng bằng Bắc Bộ có tiềm năng nhỏ hơn nhưng vẫn đáng chú ý.
Mô hình WRF 3km cho thấy mật độ năng lượng gió tại Vịnh Bắc Bộ đạt trung bình 500-900W/m², vượt xa các ước tính trước đây của Bộ TN&MT, khẳng định độ chính xác của báo cáo này. Tuy nhiên, Cục Biển và Hải đảo Việt Nam cho biết, báo cáo chỉ là bước đầu và cần thêm các khảo sát thực tế để xác định chính xác khu vực ưu tiên đầu tư. Hiện, Cục đang phối hợp với Ngân hàng Thế giới tiến hành các cuộc khảo sát để lựa chọn các vùng biển thích hợp, tập trung vào dải biển từ Ninh Thuận đến Cà Mau.
Dựa trên tiềm năng kỹ thuật này, các cơ quan chức năng sẽ phân tích và giải quyết các vấn đề chồng lấn không gian biển, như cáp quang ngầm, khu vực dầu khí, ngư trường và các luồng di cư của sinh vật biển. Việc đánh giá địa chất, thủy văn và động lực học ven biển cũng sẽ được thực hiện để xác định các khu vực phù hợp với phát triển điện gió móng cố định hoặc móng nổi.
Kết quả khảo sát sẽ được tích hợp vào Quy hoạch không gian biển quốc gia, tạo nền tảng cho các tổ chức và doanh nghiệp tiến hành các bước tiếp theo như khảo sát chi tiết, đánh giá tác động môi trường và xác định tổng mức đầu tư cho các dự án điện gió ngoài khơi. Việt Nam có thể tận dụng tiềm năng gió biển để hợp tác quốc tế, chia sẻ công nghệ và kinh nghiệm với các quốc gia như Na Uy, nơi ngành điện gió ngoài khơi phát triển mạnh. Đồng thời, việc giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch sẽ giúp Việt Nam thực hiện cam kết Net Zero, góp phần vào nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu.
>> Phát hiện 12 mỏ vàng trữ lượng hơn 10 tấn ở Trung Trung Bộ
