Thủ tướng Phạm Minh Chính đối thoại với 300 thanh niên, đưa ra 3 câu hỏi lớn
Là người chủ trì buổi đối thoại với thanh niên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đặt ra ba câu hỏi quan trọng cho thanh niên.
Chiều ngày 24/3, Nhân tháng Thanh niên năm 2025 và chào mừng kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2025), Bộ Nội vụ, Văn phòng Chính phủ và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức buổi đối thoại giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và 300 đại biểu thanh niên, đại diện cho hơn 20 triệu thanh niên Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh năm 2024 đánh dấu bước phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho nền kinh tế số. Các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và blockchain đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi, giúp tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu quả công việc. Chính phủ và các doanh nghiệp đã tích cực thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, áp dụng các nền tảng số trong quản lý, sản xuất và dịch vụ, góp phần nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng sống. Môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được mở rộng, thu hút sự tham gia của các tài năng trẻ với những ý tưởng đột phá. Những thành tựu này đã tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong thời đại số.
Chương trình đối thoại hôm nay có ý nghĩa quan trọng, tạo cơ hội để Thủ tướng Chính phủ lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của thanh niên trong các lĩnh vực học tập, khởi nghiệp và khát vọng vươn lên, làm chủ khoa học và công nghệ để góp phần phát triển đất nước. Đồng thời, chương trình cũng phản ánh sự quan tâm, tình cảm và trách nhiệm sâu sắc của Đảng và Nhà nước, cũng như cá nhân Thủ tướng đối với thanh niên, nhằm phát huy mạnh mẽ tinh thần xung kích và sáng tạo của thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Là người chủ trì buổi đối thoại với thanh niên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đặt ra ba câu hỏi quan trọng: "Các bạn có thể có những chia sẻ, có ấn tượng gì, có cảm xúc gì về lĩnh vực khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của đất nước chúng ta? Cái thứ hai là các bạn có băn khoăn trăn trở gì, liên quan đến khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo số này, cũng chia sẻ. Thứ ba, tất nhiên là phải hiến kế. Các bạn trẻ hiến kế, phát huy tính tiên phong, sẵn sàng của tuổi trẻ; sẵn sàng cống hiến, trong đó có cống hiến trí tuệ, cống hiến về góp ý cho xây dựng thể chế, xây dựng đường lối, chính sách".
Các đại biểu tham gia đã có những trao đổi thẳng thắn gửi đến Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các bộ, ban, ngành.
Giải pháp cho doanh nghiệp trong thời đại số
Một trong các câu hỏi đáng chú ý được đặt ra bởi Chủ tịch Câu lạc bộ Xúc tiến thương mại số Bùi Thế Quyền - đại diện cho doanh nhân trẻ. Anh bày tỏ sự quan tâm về các giải pháp của Chính phủ để giúp số lượng doanh nghiệp Việt Nam đạt tiêu chí doanh nghiệp khoa học, công nghệ và số doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tăng gấp đôi so với năm 2020, như đã đề ra trong Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trước câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quang Phương đã chia sẻ những con số tích cực, cho biết Việt Nam đã tăng 2 bậc trong bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo toàn cầu, đứng thứ 44 trong năm 2024. Việt Nam hiện cũng đứng thứ 2 trong ASEAN về chỉ số đổi mới sáng tạo, chỉ sau Singapore. Ông nhấn mạnh rằng nền tảng để thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam chính là việc thanh niên tham gia sâu vào quá trình này, đồng thời cho rằng cải cách thể chế là một giải pháp quan trọng giúp khích lệ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh về vai trò quan trọng của thể chế, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao trong việc tạo ra một môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp khoa học công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo phát triển. Ông cũng đề cập đến chiến lược phát triển kinh tế tư nhân, coi đây là động lực quan trọng cho nền kinh tế đất nước.
Chính sách tăng cường nhân lực cho lĩnh vực STEM
TS. Hoàng Anh Đức (Đại học RMIT) đặt câu hỏi về nhân lực cho lĩnh vực STEM và những cơ chế, chính sách của Chính phủ để tăng cường nguồn nhân lực trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Trong bối cảnh hiện nay, TS. Hoàng Anh Đức nhấn mạnh rằng việc phát triển các lĩnh vực quan trọng như Toán học, Vật lý, Sinh học, Hóa học, Kỹ thuật và công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tuy nhiên, số lượng sinh viên và học viên sau đại học trong các lĩnh vực này còn hạn chế. TS. Hoàng Anh Đức đặt câu hỏi về các cơ chế, chính sách đột phá của Chính phủ để gia tăng sự tham gia của đối tượng này vào các ngành học quan trọng trên.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định rằng việc phát triển đất nước yêu cầu rất nhiều nhóm nhân lực và mỗi nhóm đều có vai trò quan trọng. Tuy nhiên, để phát triển nhanh và bền vững, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học công nghệ và kỹ thuật cao, nhu cầu về nhân lực chất lượng cao trong khối ngành STEM rất lớn.
Mặc dù tỷ lệ sinh viên nhập học vào các ngành STEM ở Việt Nam (từ 28-30%) không thấp so với các quốc gia phát triển như Hàn Quốc (35%), Đức (39%),hay Phần Lan (36%) nhưng Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thừa nhận rằng con số này vẫn cần phải gia tăng mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.
Theo Bộ trưởng, trong năm 2024, số lượng sinh viên theo học các ngành STEM đã tăng đáng kể, với hơn 200.000 sinh viên tham gia, tăng 10% so với năm trước. Chính sách giáo dục đã có tác động lớn, đặc biệt qua việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, khuyến khích học sinh theo học các ngành khoa học và công nghệ. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh thành tích nổi bật của học sinh Việt Nam trong các kỳ thi Olympic Toán quốc tế, giúp khẳng định chất lượng học sinh trong các ngành STEM.
Với mục tiêu phát triển giáo dục, Chính phủ đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có khoảng 1 triệu sinh viên theo học các ngành STEM. Đây là một con số đáng khích lệ và có thể tạo cơ hội lớn cho phát triển nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực này.
Đặc biệt, Bộ trưởng cho biết trong năm 2024, tỷ lệ học viên theo học các ngành STEM ở bậc thạc sĩ và tiến sĩ đã có sự gia tăng đáng kể, với hơn 600 nghiên cứu sinh chuẩn bị bảo vệ luận án tiến sĩ. Ngoài ra, ngành giáo dục cũng chú trọng phát triển nghiên cứu sinh trong lĩnh vực STEM, bao gồm 350 nghiên cứu sinh tiến sĩ trong khối ngành sư phạm.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh rằng Chính phủ sẽ tiếp tục triển khai nhiều chính sách khuyến khích và hỗ trợ học bổng cho sinh viên trong các ngành STEM. Đồng thời, các trường đại học cũng sẽ được đầu tư để nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là trong việc phát triển các phòng thí nghiệm và mời chuyên gia quốc tế tham gia giảng dạy và nghiên cứu. Bộ trưởng kết luận rằng triển vọng phát triển nguồn nhân lực trong các lĩnh vực này là rất lạc quan và đầy tiềm năng.
Tóm lại, các cơ chế, chính sách đột phá của Chính phủ sẽ tiếp tục được triển khai để khuyến khích học sinh, sinh viên tham gia vào các ngành STEM, từ đó góp phần nâng cao chất lượng và số lượng nhân lực trong các lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
Thanh niên Việt Nam sáng tạo, “5 chủ động”
Anh Phan Hoàng Anh - Chủ tịch Hội sinh viên Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã đặt câu hỏi về các giải pháp triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đặc biệt về đột phá trong phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.
Với vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng thanh niên Việt Nam cần tiếp tục đối mặt với các thách thức lớn trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số. Ông kêu gọi thanh niên phải chủ động đổi mới tư duy, trau dồi kiến thức và bản lĩnh để vượt qua khó khăn, vươn lên làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Thủ tướng đề xuất các phong trào thi đua nhằm phát huy tối đa vai trò của thanh niên trong sự nghiệp phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia. Ông khuyến khích thanh niên phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo với "5 chủ động" trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, và phát triển nền kinh tế số.
Cuối cùng, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi gắm niềm tin rằng thanh niên Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực vươn lên, vượt qua thử thách và tiếp nối truyền thống vẻ vang của các thế hệ đi trước, góp phần xây dựng đất nước phát triển mạnh mẽ, văn minh và thịnh vượng.
