Viettel Post (VTP): Hành trình mở rộng 'bản đồ' logistics Đông Nam Á và Trung Quốc của ‘chuyến xe VTP2024’
Từ một doanh nghiệp giao hàng nhanh, Viettel Post (VTP) đang có động thái chuyển mình sang mảng logistics xuyên biên giới - lĩnh vực vô cùng tiềm năng trong bối cảnh ngành thương mại điện tử ngày càng phát triển.
.png)
Quy mô thị trường logistics toàn cầu được dự kiến sẽ tăng lên 18.230 tỷ USD năm 2030. Trong đó, châu Á - Thái Bình Dương vẫn là khu vực có quy mô lớn và phát triển năng động nhất. Việt Nam đứng top 10 trong số 50 thị trường logistics mới nổi trên thế giới.
Từ rất sớm, Chính phủ Việt Nam đã chú trọng vào việc xây dựng và phát triển hạ tầng logistics, thúc đẩy trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, đóng góp tích cực vào việc cải thiện năng lực cạnh tranh chung của nền kinh tế. Hàng loạt các giải pháp được thực hiện quyết liệt, đồng bộ để tạo môi trường, cơ chế khuyến khích hạ tầng và dịch vụ logistics phát triển mạnh mẽ. Mục tiêu là đến năm 2025, ngành logistics sẽ đóng góp 5-6% vào GDP.
Năm 2024, ngành logistics Việt Nam ghi nhận sự bứt phá mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi đà tăng trưởng xuất khẩu và các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, cũng như sự phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu. Xuất khẩu Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2024 đạt 335,6 tỷ USD, tăng 14,9% so với cùng kỳ, tạo nền tảng vững chắc cho ngành logistics phát triển.
Sự khởi sắc trong xuất khẩu đã kéo theo mức độ tăng trưởng đáng kể trong hoạt động logistics. Tổng sản lượng hàng hóa qua cảng biển ước đạt hơn 570 triệu tấn, tăng 14% so với cùng kỳ. Đồng thời, các khu công nghiệp - mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng xuất khẩu, cũng được mở rộng nhanh chóng cộng hưởng cùng dòng vốn FDI mạnh mẽ (tổng vốn đăng ký trên 27,26 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2024). Theo CBRE, tỷ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp đạt 81% ở miền Bắc và 92% ở miền Nam vào cuối tháng 6/2024.
Theo Vietnam Report, các doanh nghiệp logistics đã bước qua giai đoạn khó khăn năm 2023, để lấy lại đà tăng trưởng trong năm 2024. Nếu như năm 2023, 33,3% doanh nghiệp ghi nhận doanh thu giảm đáng kể, thì năm 2024, tỷ lệ này chỉ ở mức 11,8%. Trong khi đó, 52,9% doanh nghiệp báo cáo doanh thu tăng mạnh.
Sự tăng trưởng của ngành logistics được phản ánh rõ trên thị trường chứng khoán. VN-Index kết thúc năm với mức tăng 12,1%, đóng cửa tại 1.266,8 điểm. Các cổ phiếu logistics ghi nhận đà tăng ấn tượng, như VTP (154%), HAH (+51%), MVN (+205%), EMS (+38%), PVT (+20%) và VOS (+50%).
Trong bức tranh chung, Tổng CTCP Bưu chính Viettel (Viettel Post - HoSE: VTP) nổi bật như một lá cờ đầu trong chuyển đổi số logistics. Là doanh nghiệp dẫn đầu mảng chuyển phát nhanh tại Việt Nam, Viettel Post đã thể hiện tầm nhìn chiến lược khi khởi động Công viên Logistics đầu tiên tại Việt Nam, hứa hẹn không chỉ góp phần nâng cao năng lực logistics trong nước mà còn mở ra cơ hội cạnh tranh trên trường quốc tế.
Cổ phiếu VTP cùng lúc “cưỡi 3 con sóng”
Cổ phiếu VTP thăng hoa cùng nhóm logistics, tăng 154% trong năm 2024 - mức tăng trưởng mạnh nhất suốt lịch sử niêm yết 6 năm (kể từ ngày lên sàn năm 2018). Thanh khoản ghi nhận nhiều phiên giao dịch kỷ lục trong năm, với hàng triệu đơn vị được khớp lệnh. Vốn hóa Viettel Post qua đó đạt khoảng 16.670 tỷ đồng ở thời điểm ngày 31/12/2024.
Với mục tiêu trở thành công ty logistics số 1 Việt Nam dựa trên nền tảng công nghệ cao, Viettel Post đã hưởng trọn 2 con sóng ngành năm 2024: Từ logistics đến công nghệ.
“Các dự án chiến lược như hợp tác với Nvidia phát triển công nghệ AI, mở rộng thị trường trung tâm dữ liệu và triển khai mạng 5G đang mở ra cơ hội tăng trưởng vượt bậc cho cả nhóm Viettel và FPT, khiến dòng tiền tiếp tục đổ vào nhóm cổ phiếu này. Sự kết hợp của xu hướng toàn cầu đi cùng kết quả kinh doanh khả quan và kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ đã tạo nên cơn sóng tăng giá bền vững cho nhóm cổ phiếu Viettel - FPT trong năm qua" là nhận định của chuyên gia dành cho 2 nhóm cổ phiếu FPT và Viettel, đại diện tiêu biểu trong lĩnh vực công nghệ - viễn thông trên sàn chứng khoán.
Bên cạnh việc bùng nổ cùng các cổ phiếu thuộc hệ sinh thái Viettel như VGI (+260%), VTK (+111%) và CTR (+48%), VTP còn nhận được cú bật từ sóng chuyển sàn. Vào tháng 3/2024, VTP chính thức được niêm yết lên sàn HoSE sau khoảng 5 năm giao dịch trên UPCoM. Với sức nóng của ‘họ’ Viettel, đến tháng 12/2024, VTP lọt vào rổ chỉ số FTSE Vietnam Index, đồng thời là cổ phiếu duy nhất được thêm vào rổ All-share (theo công bố của FTSE Russell).
Những con số biết nói trong năm 2024
Ngay từ đầu năm 2024, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel - Đại tá Tào Đức Thắng đề ra mục tiêu rõ ràng cho Viettel Post là “phải thực hiện cho bằng được nhiệm vụ đảm bảo logistics thực sự là một trụ chiến lược phát triển của Tập đoàn. Trong đó, tăng trưởng hàng năm 40-50%, riêng lĩnh vực chuyển phát tăng 3-4 lần, dịch vụ chuỗi cung ứng - supply chain tăng trưởng trên 50%”.
Giống như nhiều ngành nghề khác trong Tập đoàn Viettel, mục tiêu “Go Global” cũng là chiến lược chính của “trụ cột” logistics. Năm 2024, Viettel Post mở rộng đầu tư vào Trung Quốc và các nước Đông Nam Á khác như Thái Lan, Campuchia, Myanmar.
“Nếu chúng ta làm những lĩnh vực mới, cơ hội là rất lớn. Nếu không làm, tăng trưởng chỉ ở mức trung bình, không đột phá”, lãnh đạo Tập đoàn Viettel nhận định về mục tiêu tăng trưởng doanh thu gấp 10 lần trong giai đoạn 2024 – 2029 trong lĩnh vực chuyển phát, logistics của Tập đoàn.
Để thực hiện điều này, Viettel Post đã gây dựng một nền tảng tài chính vững chắc. Sau quá trình tái cấu trúc năm 2022, doanh nghiệp đã ổn định mô hình tổ chức trong năm 2023, tập trung nâng cao năng lực hệ thống, cải thiện chất lượng dịch vụ, mở rộng hoạt động kinh doanh cốt lõi và triển khai các dịch vụ chiến lược mới.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, Viettel Post đã tiếp tục mở rộng thị phần trong lĩnh vực giao nhận truyền thống với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, đạt 44% so với cùng kỳ, vượt xa mức tăng trưởng 19% của toàn ngành. Kết quả, Viettel Post mang về 15.049 tỷ đồng (+4% YoY) doanh thu thuần và lãi sau thuế đạt 252 tỷ đồng (-9% YoY).
Riêng quý III/2024, doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt đạt 5.430 tỷ đồng (+13% YoY) và 107 tỷ đồng (+4% YoY) do chiến lược tập trung vào mảng logistics thế mạnh. Cụ thể:
Mảng bán hàng: Doanh thu giảm 6% so với cùng kỳ, phản ánh diễn biến giảm quy mô hoạt động kinh doanh thẻ di động của Viettel Post từ đầu năm 2024.
Mảng cung cấp dịch vụ: Doanh thu tăng trưởng hơn 30% so với cùng kỳ nhờ sản lượng bưu kiện tăng khi sản lượng bưu kiện Việt Nam tăng 23% (YoY) và tổng giá trị TMĐT ước tính tăng 15% (YoY).
Theo Chứng khoán SHS, Viettel Post có cơ cấu tài chính khá lành mạnh, với lượng tiền mặt ròng hơn 894 tỷ đồng tính đến cuối năm 2023 và hơn 350 tỷ đồng tại thời điểm kết thúc quý III/2024. Hệ số nợ/VCSH bình quân của VTP trong 3 năm gần đây là khoảng 3 lần, chiếm tỷ trọng lớn là các khoản phải trả, phải nộp khác (phần lớn là tiền thu được từ dịch vụ phát hàng thu tiền hộ (COD)).
Đẩy mạnh sản phẩm “Made by Viettel Post”, tự chủ công nghệ đi đầu thời đại
Các nền tảng lớn như Temu, Shopee đang mở rộng mạnh mẽ hoạt động xuyên biên giới, tạo nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng lớn. Logistics không còn dừng lại ở vận chuyển truyền thống mà đã chuyển mình sang một kỷ nguyên số hóa, tối ưu hóa toàn bộ quy trình từ tiếp nhận, lưu trữ, phân phối đến giao hàng cuối cùng. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, số lượng doanh nghiệp bưu chính đã tăng hàng chục lần trong hơn một thập kỷ qua. Con số này chưa kể đến các đơn vị giao hàng nội bộ của các sàn thương mại điện tử, dịch vụ xe ôm công nghệ và các cá nhân tự phát, dẫn đến áp lực lớn về giá cả và chất lượng dịch vụ.
Sự cạnh tranh gay gắt của ngành thôi thúc Viettel Post không ngừng thay đổi, đưa ra các chiến lược, ứng dụng công nghệ mới để tiến thẳng về phía trước. Là một doanh nghiệp quân đội, Viettel Post ngày hôm nay có cho riêng mình một “cuộc cách mạng”, mở ra một thời kỳ mới. Doanh nghiệp được kỳ vọng là cánh chim đầu đàn giúp thay đổi diện mạo ngành Bưu chính chuyển phát số tại Việt Nam trong tương lai không xa.
Năm 2024, VTP tạo ra bước tiến lớn trong tự động hóa với sản phẩm Robot AGV Sorting - thế hệ robot “Made by Viettel Post”. Ban đầu, khi vận hành tổ hợp công nghệ chia chọn thông minh tại khu công nghiệp Quang Minh, Hà Nội vào đầu năm 2024, VTP sử dụng 200 robot AGV nhập khẩu. Chỉ sau nửa năm, Viettel Post đã tự phát triển và triển khai Robot AGV Sorting, sử dụng công nghệ cảm biến và định vị từ trường, tự động phân loại hàng hóa với tốc độ di chuyển lên tới 2m/s, tiết kiệm 40% chi phí so với các hệ thống khác. Robot AGV Picking, hoàn thiện chỉ trong 3 tháng, tích hợp công nghệ định vị QRCode và cảm biến Lidar, được ứng dụng vào vận hành và vận chuyển hàng hóa trong kho Fulfillment.
Cũng trong năm đẩy mạnh số hóa, VTP thành công xây dựng 10 nhóm công nghệ lõi trong các khâu logistics, từ kho bãi, vận tải, thông quan đến chuỗi cung ứng giao hàng cuối, tạo nên một hệ thống tự động hóa toàn diện.
Những công nghệ tân tiến đã tạo nền tảng cho chiến lược xây dựng hạ tầng logistics quốc gia, bao gồm công viên logistics, cửa khẩu thông minh và cảng cạn, đưa Viettel Post trở thành mắt xích kết nối hàng hóa Việt Nam với khu vực và thế giới.
.png)
Viettel Post đã tiên phong cung cấp dịch vụ Fulfillment tại Myanmar, mang đến giải pháp hỗ trợ toàn diện cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc quản lý hàng hóa và vận chuyển tới khách hàng Myanmar. Dịch vụ này không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua các rào cản về khoảng cách địa lý mà còn khắc phục những thiếu sót trong hỗ trợ toàn trình, tạo thuận lợi cho kinh doanh hàng hóa giữa 2 quốc gia.
Đến tháng 10/2024, Viettel Post tiếp tục khẳng định vị thế với việc ra mắt dịch vụ Chuyển nhanh phát Quốc tế, cho phép vận chuyển hàng hóa đạt tiêu chuẩn quốc tế đến hơn 220 quốc gia. Đây là bước tiến quan trọng, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu.
Mới đây, là đại diện duy nhất của Việt Nam, Viettel Post tham dự Parcel+Post Expo 2024 tại Hà Lan, sự kiện quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực bưu chính và logistics. Sự hiện diện của Viettel Post là minh chứng rõ ràng cho vị thế dẫn đầu về công nghệ logistics tại Việt Nam.
Tại sự kiện, Viettel Post đã giới thiệu 5 sản phẩm công nghệ chủ lực, bao gồm: AGV Sorting, AGV Picking, ARM, TMS, và Smart Warehouse. Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế mà còn mang lại hiệu quả vượt trội, khẳng định sự đổi mới và khả năng cạnh tranh của Viettel Post trên thị trường toàn cầu.
Vinh danh Thương hiệu mạnh quốc gia 2024
Trong năm 2024, Viettel Post được công nhận là một trong những thương hiệu mạnh quốc gia, với những thành tích nổi bật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, thương mại và dịch vụ, hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Cụ thể, doanh nghiệp đã triển khai mô hình bưu cục di động nhằm giảm 15% quãng đường vận chuyển và số lượng xe trung chuyển; tối ưu luân chuyển hàng hóa tiết giảm chất thải ni-lông bọc bưu gửi; sử dụng tủ đồ Smartbox hạn chế tần suất hoạt động của các xe giao hàng, giảm lượng khí thải ra môi trường; ứng dụng năng lượng mặt trời cho hệ thống khi chia chọn phân phối nhằm giảm phụ thuộc vào lưới điện quốc gia, hạn chế chịu thuế carbon, sử dụng xe điện tiết kiệm nhiên liệu, độ chịu tải và thân thiện với môi trường.
Doanh nghiệp tiên phong kết nối 2 thị trường 2,1 tỷ dân
Theo Trung tâm WTO và Hội nhập, thương mại điện tử xuyên biên giới từ lâu đã là phương thức phổ biến ở nhiều quốc gia. Trong đó, tốc độ ứng dụng và phát triển thương mại điện tử (TMĐT) của Trung Quốc đã tăng theo cấp số nhân trong thập kỷ gần đây. Mặc dù chưa có số liệu cụ thể về giá trị thương mại điện tử xuyên biên giới sang Việt Nam, nhưng SSI Research cho rằng tiềm năng tăng trưởng của mảng này là rất lớn.
Nắm bắt cơ hội “vàng”, ngày 11/12/2024, tại khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, tỉnh Lạng Sơn, Viettel Post đã khai trương Công viên Logistics đầu tiên của Việt Nam. Đây là dự án quan trọng trong chiến lược phát triển hạ tầng logistics quốc gia của Viettel Post, với mục tiêu trở thành cầu nối giao thương, kết nối 700 triệu dân ASEAN với thị trường 1,4 tỷ dân Trung Quốc, đồng thời nâng tầm Việt Nam thành trung tâm logistics chiến lược của khu vực Đông Nam Á.
Công viên Logistics Viettel kết hợp với dự án cửa khẩu thông minh để cung cấp toàn bộ giải pháp logistics, bao gồm vận tải, kho bãi, thông quan, kiểm dịch, xuất nhập khẩu ngay trong nội địa. Đây là chuỗi cung ứng khép kín cho logistics xuyên biên giới, giúp rút ngắn thời gian thông quan đến 40%, cải thiện hiệu suất kho bãi 30% và giảm chi phí quản lý kho 25%. Đặc biệt, công viên còn có trung tâm giao dịch nông sản, giúp kết nối các loại nông sản chất lượng cao từ Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan và các quốc gia khác trong khu vực.
Ông Hoàng Trung Thành, Tổng Giám đốc Viettel Post cho biết giai đoạn 1 của dự án rộng 58ha với công suất đạt 336.000 xe tải/năm, tương đương 930 xe tải/ngày và sẽ tăng lên 561.000 xe tải/ngày vào năm 2030.
Công nghệ tiên tiến tại Công viên Logistics Viettel là yếu tố quan trọng, với hệ thống quản lý vận tải TMS, quản lý kho WMS, công nghệ Digital Twin số hóa dữ liệu từ các thiết bị IoT, cổng thông minh (Smart gate) giúp tăng tốc độ xử lý phương tiện và thông quan lên gấp 3 lần so với phương pháp truyền thống. Công viên còn có hệ thống soi chiếu tự động 6 chiều bằng tia X-Ray, khu sang tải tự động với băng tải telescopic, giảm thời gian chuyển hàng giữa 2 container chỉ còn 30-40 phút thay vì 3 tiếng như trước.
Đặc biệt, khu xử lý hàng TMĐT và hàng chuyển phát nhanh sử dụng robot tự hành AGV và hệ thống nhận dạng phân loại tự động DWS, giúp giám sát và kiểm tra 600.000 bưu phẩm/ngày. Công viên hiện đang sở hữu 10 hệ thống công nghệ lõi, bao gồm robot, xe tự hành và drone giao hàng tự động do Viettel nghiên cứu và phát triển.
Để hỗ trợ dự án trên, trước đó, ngày 3/12/2024, Sàn VIPO Mall chính thức được Viettel Post ra mắt, trở thành nền tảng TMĐT bán sỉ xuyên biên giới 2 chiều đầu tiên tại Việt Nam. Đây là giải pháp toàn diện giúp kết nối trực tiếp khách hàng trong nước với các nhà cung cấp quốc tế và ngược lại mà không cần qua trung gian.
Cụ thể, nền tảng này kết nối người mua hàng tại Việt Nam với các sàn TMĐT Trung Quốc như Taobao, 1688, Pinduoduo, JD, cùng với người bán trong nước và người bán quốc tế từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Úc.
VIPO Mall đã thu hút hơn 10.000 người dùng và xử lý khoảng 1.000 đơn hàng mỗi ngày, chủ yếu là các đơn đặt hàng sỉ. Thông qua Vipo Mall, Viettel Post mở rộng nguồn doanh thu từ dịch vụ giao hàng xuyên biên giới (chủ yếu từ Trung Quốc) tới người mua hàng tại Việt Nam.
Theo dự báo của Chứng khoán Vietcap, Công viên Logistics Viettel Lạng Sơn sẽ đi vào hoạt động từ năm 2025, đạt doanh thu 506 tỷ đồng và lãi ròng 17 tỷ đồng. Với mức tăng trưởng kép doanh thu 20% và lãi ròng 22% trong giai đoạn 2025-2033 (8 năm), dự án dự kiến mang lại tổng doanh thu 11.028 tỷ đồng và lãi ròng 438 tỷ đồng.
Lạc quan hơn, SSI Research giả định doanh thu trung bình là 6 triệu đồng/TEU (dựa trên nghiên cứu ngành), quy mô thị trường của khu vực cửa khẩu Hữu Nghị có thể đạt 3.000 tỷ đồng/năm. Với giả định thị phần ban đầu là 30% và biên lợi nhuận trước thuế là 10%, doanh thu hàng năm và lợi nhuận trước thuế của Viettel Post cho mảng này có thể lần lượt đạt 900 tỷ đồng và 90 tỷ đồng.
Mục tiêu của Viettel Post là trở thành thương hiệu logistics hàng đầu Đông Nam Á vào năm 2030, đồng thời ứng dụng các giải pháp logistics xanh để bảo vệ môi trường và góp phần vào các mục tiêu phát triển bền vững quốc gia.
Để làm được điều này, tại ĐHĐCĐ thường niên 2024, Viettel Post đã công bố sẽ tận dụng mảng kinh doanh hiện tại và đầu tư vào lĩnh vực logistics để tích hợp sâu hơn vào chuỗi cung ứng sản xuất và phân phối, giúp hoàn thiện mạng lưới logistics toàn quốc, từ đó giảm chi phí logistics trên toàn quốc.
Như vậy, có thể thấy công ty đang đầu tư vào 3 mảng chính: (1) Logistics B2B cho các doanh nghiệp sản xuất và bán lẻ (đã bắt đầu từ năm 2023 với các khách hàng chính như Bibomart, Guardian...), (2) giao hàng B2C cho thương mại điện tử xuyên biên giới và (3) dịch vụ logistics B2B biên giới thông minh.
Theo báo cáo mới nhất của Chứng khoán SHS, Viettel Post đã tăng cường năng lực xử lý lên 4 triệu đơn hàng/ngày, chiếm khoảng 50% tổng dung lượng ngành thương mại điện tử tại Việt Nam. Thành công này đến từ việc bổ sung cơ sở phân loại Quang Minh vào cuối năm 2023, giúp rút ngắn thời gian giao hàng thêm 8-10 giờ so với trước đây. Với những cải thiện đáng kể về công suất và chất lượng dịch vụ, SHS kỳ vọng VTP sẽ gia tăng thị phần và cải thiện lợi nhuận trong thời gian tới.
SHS dự báo doanh thu của Viettel Post giai đoạn 2025-2030 sẽ tăng trưởng bình quân 20%/năm, với EBITDA ước đạt trung bình 1.800 tỷ đồng/năm. Lợi nhuận sau thuế được kỳ vọng tăng trưởng 32%/năm, nhờ vào việc mở rộng thị phần trong mảng chuyển phát và bắt đầu có nguồn thu từ hoạt động logistics. Những đầu tư vào cơ sở hạ tầng và giải pháp công nghệ của VTP cũng được kỳ vọng sẽ giúp tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Trong giai đoạn 2025-2026, tổng vốn đầu tư của Viettel Post vào cơ sở hạ tầng logistics được dự báo sẽ đạt từ 3.000 đến 4.000 tỷ đồng. Công ty sẽ tập trung phát triển chuỗi cung ứng và hạ tầng logistics cho 4 ngành hàng chính: Thực phẩm khô, dược phẩm, sữa và hóa mỹ phẩm. Hiện tại, VTP đang hoàn thiện kho logistics tại Đà Nẵng, dự kiến sớm đưa vào hoạt động. Những động thái này được xem là chiến lược quan trọng trong kế hoạch chuyển đổi và tăng trưởng nhanh chóng của VTP.
Về mặt định giá, SHS cho rằng giá trị hợp lý của cổ phiếu VTP cho năm 2025 là 168.900 đồng/cp, cao hơn 23,6% so với giá đóng cửa 136.900 đồng/cp ngày 31/12/2024.
>> Vietcap: Viettel Post sẽ 'hốt bạc' từ Công viên Logistics và trang TMĐT xuyên biên giới Vipo Mall
