'Vua của các kim loại' tạo cơn sốt chưa từng có, 600 tấn vàng bất ngờ đổ về một siêu cường chỉ trong 3 tháng 

Trong bối cảnh bất ổn kinh tế – chính trị và mối đe dọa từ chính sách thuế quan mới của Mỹ, vàng – “tài sản trú ẩn an toàn” – đang chứng kiến cơn sốt chưa từng có tại nhiều quốc gia. 

Từ Hàn Quốc, Thái Lan cho đến các trung tâm lưu trữ truyền thống, các nhà giao dịch buộc phải “đua” dự trữ vàng để đảm bảo nguồn cung, trong khi dòng chảy vàng bị chuyển dịch mạnh sang kho dự trữ tại Mỹ. 

Hàn Quốc: Cơn khát vàng diễn ra trước những bất ổn chính trị  

Korea Minting and Security Printing Corporation (KOMSCO), cơ quan sản xuất và phân phối vàng của Nhà nước Hàn Quốc đã tạm dừng bán vàng thỏi kể từ tháng trước do gặp khó khăn trong việc thu mua nguyên liệu thô (theo thông báo dịch qua Google trên website của KOMSCO). 

Theo các báo cáo, các máy bán vàng tự động tại Seoul đã hết sạch những thỏi vàng “kích thước móng tay”, khi người tiêu dùng đổ xô mua vàng nhằm phòng ngừa rủi ro. 

Robin Tsui, chuyên gia vàng khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của State Street Global Advisors, chia sẻ: 

“Sự tăng đột biến về nhu cầu vàng tại Hàn Quốc đã buộc các ngân hàng tạm ngừng bán vàng thỏi theo yêu cầu của KOMSCO vì nguồn cung trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu”. 

Nhu cầu vàng chủ yếu đến từ các nhà đầu tư cá nhân, khi mà đồng won mất giá nhanh (11% so với USD trong quý IV/2024) và thị trường chứng khoán không hấp dẫn – theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), đầu tư vào vàng thỏi và tiền vàng tăng 29%, đạt 5,9 tấn trong quý IV/2024. 

Đồng thời, bối cảnh chính trị nội bộ càng làm tăng lo ngại khi Tổng thống Yoon Suk Yeol hiện đang chờ phán quyết luận tội sau khi tuyên bố thiết quân luật ngắn ngày vào ngày 3/12. 

Ngoài ra, Quốc hội nước này cũng đã bỏ phiếu luận tội đối với Tổng thống lâm thời Han Duck-soo, đồng thời, nhà nước phải đối mặt với sự phản đối của công chúng đối với một số hành động nhằm “cản trở” quá trình bắt giữ Yoon. 

Ngoài ra, theo Bernard Dahdah – chuyên gia kim loại quý của Natixis, nếu người dân lo ngại đồng tiền mất giá hay thị trường chứng khoán kém hấp dẫn, họ sẽ chuyển sang vàng. 

Dữ liệu từ Sở giao dịch chứng khoán cho thấy, từ ngày 3/12 đến 5/3, có khoảng 224,88 tỷ won (tương đương 155,9 triệu USD) được rút ra từ thị trường chứng khoán, trong khi giá vàng giao ngay tăng khoảng 10%. Điều này càng khẳng định xu hướng “chạy sang vàng” khi nhà đầu tư so sánh lợi nhuận giữa vàng và cổ phiếu trong bối cảnh bất ổn. 

Các thỏi vàng được sắp xếp tại cửa hàng Sàn giao dịch vàng Hàn Quốc ở Seoul, nguồn: CNBC

>> Thất vọng vì không mua được vàng  

Thái Lan: Người dân có niềm đam mê với “vua của các kim loại”  

Mặc dù Thái Lan không phải là quốc gia sản xuất vàng lớn, vàng được coi là “vua của các kim loại” ở đây. Giá vàng tại Thái Lan đã tăng mạnh liên tục trong 30 tháng qua, khiến hơn 6.000 cửa hàng vàng trên toàn quốc không đủ cung cấp cho 71 triệu dân. Điều này buộc nhiều khách hàng chuyển sang giao dịch trực tuyến. 

Theo Nikkei Asian Review, 4/10 doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất Thái Lan năm 2023 đều kinh doanh vàng, thậm chí, vượt qua chuỗi bán lẻ 7-Eleven với 14.500 cửa hàng trên toàn đất nước này. Sompong Vajirakaphan, đồng sáng lập Hiệp hội Thương nhân Vàng Thái Lan (GTA) khẳng định: 

“Người Thái tôn thờ vàng – dù chôn xuống đất 100 năm, vàng vẫn giữ nguyên giá trị”. 

CEO Tanarat Pasawongse của Hua Seng Heng Group, doanh nghiệp vàng có doanh thu cao nhất năm 2023 cho biết, nhu cầu sở hữu vàng đang chuyển từ trang sức sang đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát, bất ổn kinh tế và lãi suất thấp. Ngoài vàng vật chất, người Thái ngày càng quan tâm đến vàng ảo qua các ứng dụng giao dịch như Paotang của Ngân hàng Krungthai, cho phép đầu tư với số vốn chỉ từ 6.000 Baht (180 USD). 

Mặc dù vậy, giá của thỏi vàng 1 kg tại Thái Lan lên tới 3 triệu Baht, vượt quá khả năng tài chính của nhiều người, dẫn đến xu hướng giao dịch vàng 23 karat (96,5% vàng, 3,5% bạc) tại các cửa hàng địa phương. Đồng thời, mỏ vàng Chatree – lớn nhất của Thái Lan – chỉ mới mở cửa trở lại năm 2023 sau 6 năm đóng cửa vì tranh chấp môi trường. 

Trước tình trạng giá vàng tăng vọt đầu năm 2024, Thứ trưởng Bộ Thương mại Napintorn Srisunpang đã khuyến cáo người dân không nên mua vàng trực tuyến để tránh rủi ro, mặc dù niềm tin vào vàng vẫn rất mạnh mẽ. 

Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) dự báo rằng nhu cầu vàng tại Thái Lan sẽ tiếp tục tăng do tác động của lạm phát, bất ổn chính trị và chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump. 

Cụ thể, trong khi nhu cầu vàng toàn cầu giảm 9%, Thái Lan ghi nhận mức tăng 15% trong quý III/2024, trở thành thị trường mua vàng miếng và vàng thỏi lớn nhất Đông Nam Á. 

Ông Shaokai Fan, giám đốc khu vực châu Á – Thái Bình Dương (trừ Trung Quốc) của WGC, cho biết giá vàng toàn cầu đã đạt 40 mức cao kỷ lục trong năm 2024, với đỉnh gần nhất là 2.777,80 USD/ounce vào ngày 30/10. Tuy nhiên, các chính sách tiền tệ như việc Fed dự kiến cắt giảm lãi suất 100 điểm cơ bản và chính sách tài khóa của Trump có thể làm giảm nhu cầu vàng trong nửa đầu năm 2025. 

Tình trạng khan hiếm khiến hơn 6.000 cửa hàng vàng trên toàn quốc không thể đáp ứng đủ cho 71 triệu dân, buộc nhiều người phải chuyển sang giao dịch trực tuyến để đầu tư.

>> Tỉnh có mỏ vàng lớn nhất Việt Nam sắp đón nguồn vốn đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng  

Vàng bị “hút” về Mỹ  

Nhu cầu vàng mạnh mẽ từ Hoa Kỳ đang “hút” vàng từ các thị trường khác. Theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới, hơn 600 tấn (gần 20 triệu ounce) vàng đã được chuyển vào kho dự trữ của New York kể từ tháng 12 năm ngoái – một lượng mà thường không xuất hiện ở đây. Adrian Ash, giám đốc nghiên cứu của BullionVault, cho biết: “Bạn chỉ giữ vàng ở New York khi có những tình huống bất thường xảy ra”. 

Các nhà giao dịch Mỹ đã chuyển vàng từ các kho lưu trữ truyền thống như London sang Comex nhằm đối phó với nguy cơ thuế quan. Nicky Shiels, giám đốc chiến lược kim loại của MKS Pamp, cảnh báo rằng nếu Trump áp dụng thuế quan toàn diện đối với hàng nhập khẩu – không chỉ từ Canada và Mexico mà có thể mở rộng sang các quốc gia như Vương quốc Anh và Thụy Sĩ – thì nguồn cung vàng tại các thị trường này sẽ càng bị thu hẹp. 

Một vấn đề phức tạp là các giao dịch vàng được thực hiện chủ yếu bằng thỏi vàng 1 kg – chỉ có sẵn ở một số khu vực như Trung Quốc, Đông Nam Á, Trung Đông và Ấn Độ. 

John Reade, chiến lược gia thị trường của WGC, cho rằng các nhà máy tinh luyện tại Hàn Quốc có thể đã nhận được lời đề nghị mua toàn bộ kho vàng với mức giá ưu đãi để chuyển trực tiếp sang New York. Điều này đồng nghĩa với việc các dòng chảy vàng từ các trung tâm như London bị gián đoạn; theo số liệu của Hiệp hội Thị trường Vàng London, dự trữ vàng tại London đã giảm liên tục trong 3 tháng qua. 

Ngoài ra, U.S. domestic gold production ước tính năm 2024 chỉ đạt 160 tấn, giảm so với 170 tấn năm 2023 (theo U.S. Geological Survey), làm tăng thêm áp lực về nguồn cung. 

Giá vàng tương lai trên Comex giao dịch ở mức khoảng 2.930,6 USD/ounce, trong khi giá giao ngay tại London chỉ khoảng 2.901 USD/ounce – cho thấy mức chênh lệch gần 30 USD/ounce, lớn hơn so với tháng trước. 

Các nhà giao dịch tin rằng, nếu Trump áp thuế quan “100%” vào vàng nhập khẩu, thì dù giá vàng ở Mỹ vẫn được bảo vệ bởi lượng vàng khổng lồ trong kho, khả năng gián đoạn giao hàng vẫn là mối lo ngại lớn. John Reade nhấn mạnh: 

“Nếu bạn lo ngại rằng có thể sẽ phải trả thuế nhập khẩu, bạn không muốn vàng của mình ở London, mà cần chuyển sang New York ngay trước khi thuế quan có hiệu lực”. 

Tham khảo CNBC, Nikkei Asian 

>> Giá vàng thế giới tiếp tục tăng