Vướng bê bối gian lận tài chính Evergrande, hãng kiểm toán thế giới Big4 đối mặt với lệnh cấm hoạt động tại Trung Quốc 

Thông tin từ Financial Times (FT), PricewaterhouseCoopers (PwC) Trung Quốc đã thông báo với khách hàng rằng họ có khả năng sẽ bị cấm kinh doanh trong 6 tháng kể từ tháng 9. Điều này làm tăng thêm những thách thức mà công ty kiểm toán này đang phải đối mặt, đặc biệt liên quan đến vụ việc với Tập đoàn Bất động sản Evergrande. 

Vào tháng 3 năm nay, cơ quan quản lý chứng khoán Trung Quốc đã kết luận rằng Evergrande đã thổi phồng doanh thu lên gần 80 tỷ USD tại thị trường nội địa trong hai năm 2019 và 2020. Tuy nhiên, PwC Trung Quốc lại xác nhận rằng báo cáo tài chính của Evergrande không có vấn đề gì. 

Ngoài lệnh cấm kinh doanh, PwC Trung Quốc còn đối diện với nguy cơ bị áp đặt mức phạt kỷ lục. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là biện pháp mạnh tay nhất của Trung Quốc đối với một trong các hãng kiểm toán thuộc nhóm Big4. 

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang tăng cường giám sát vai trò của các công ty kiểm toán trong các vụ bê bối tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản. 

Mặc dù hình phạt này không đe dọa đến sự tồn tại của PwC Trung Quốc (hay còn gọi là PwC Zhong Tian), nhưng nó chắc chắn sẽ gây ra sự gián đoạn đáng kể. PwC Trung Quốc là hãng kiểm toán lớn nhất tại quốc gia này, với doanh thu năm 2022 đạt 7,9 tỷ NDT, tương đương khoảng 1,1 tỷ USD. 

Nhiều khách hàng của PwC đã chia sẻ với FT rằng lệnh cấm này sẽ ngăn cản PwC Trung Quốc ký xác nhận báo cáo tài chính và thực hiện các hoạt động thông thường khác, bao gồm cả việc hỗ trợ các đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng. 

Để đối phó, PwC Trung Quốc đang nỗ lực trấn an khách hàng, khẳng định rằng nhân viên của họ sẽ tiếp tục làm việc trong thời gian bị đình chỉ và sẽ có thể xác nhận báo cáo kiểm toán thường niên năm 2024 sau khi lệnh cấm được dỡ bỏ vào tháng 3/2025. 

Đáng chú ý, nhiều công ty niêm yết tại Trung Quốc đang bị cấm làm việc với các hãng kiểm toán bị trừng phạt trong vòng ba năm. PwC Trung Quốc đã mất ít nhất 2/3 doanh thu kiểm toán từ các công ty niêm yết tại đại lục trong năm nay, khi nhiều khách hàng chuyển sang các hãng kiểm toán khác. 

Một số khách hàng, bao gồm cả các doanh nghiệp nhà nước, đang gấp rút công bố kết quả kinh doanh nửa đầu năm 2024 để giảm thiểu thiệt hại. Điển hình như Ngân hàng Trung Quốc (Bank of China). 

Theo nguồn tin từ FT, các quan chức thuộc Bộ Tài chính Trung Quốc đã thông báo với Ngân hàng Trung Quốc rằng án phạt dành cho PwC có thể sẽ được công bố vào cuối tháng 8. Mặc dù Ngân hàng Trung Quốc vẫn thuê PwC để làm báo cáo giữa năm, nhưng họ đã chuyển sang EY cho công tác kiểm toán cả năm. 

Tuy nhiên, các công ty niêm yết tại đại lục và doanh nghiệp nhà nước chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu của PwC Trung Quốc. PwC Trung Quốc hiện đang cố gắng trấn an các khách hàng lớn thuộc nhóm công ty niêm yết quốc tế rằng họ sẽ hoàn thành công việc kiểm toán năm 2024. Hai khách hàng lớn nhất của PwC Trung Quốc là Alibaba và Tencent. 

Sự mất lòng tin từ phía khách hàng cùng với nguy cơ bị phạt lớn đã buộc PwC Trung Quốc phải đẩy mạnh việc cắt giảm chi phí, bao gồm cả việc sa thải nhân viên.