Xuất khẩu sầu riêng giảm 80% vì quy định kiểm dịch mới
Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là các thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc, đã siết chặt quy định kiểm dịch và an toàn thực phẩm.
Xuất khẩu rau quả Việt Nam đang đối diện với giai đoạn khó khăn khi kim ngạch giảm mạnh trong hai tháng đầu năm. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, tổng giá trị xuất khẩu ước tính đạt 677 triệu USD, giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, sầu riêng - mặt hàng chủ lực, chiếm gần một nửa kim ngạch xuất khẩu toàn ngành - đã sụt giảm nghiêm trọng. Đến giữa tháng 2, xuất khẩu sầu riêng chỉ đạt 3.500 tấn, giảm tới 80% so với cùng kỳ năm 2024.
Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là các thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc, đã siết chặt quy định kiểm dịch và an toàn thực phẩm. Từ ngày 10/1, nước này yêu cầu tất cả lô hàng sầu riêng nhập khẩu từ Việt Nam phải có giấy kiểm định chứng minh không chứa chất vàng O - một hợp chất có nguy cơ gây ung thư. Đồng thời, Trung Quốc cũng áp dụng chính sách kiểm tra 100% lô hàng, kéo dài thời gian thông quan, gia tăng nguy cơ hư hỏng hàng hóa, buộc nhiều doanh nghiệp phải đưa hàng quay về tiêu thụ trong nước.
 |
| Đến giữa tháng 2, xuất khẩu sầu riêng chỉ đạt 3.500 tấn, giảm tới 80% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh minh hoạ |
>> Việt Nam xuất hiện loại quả ra trái siêu to, vị ngọt thanh, giá lên tới 300.000 đồng/kg
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết các yêu cầu kiểm tra khắt khe từ phía Trung Quốc đã khiến xuất khẩu sầu riêng đình trệ, nhiều doanh nghiệp tạm dừng xuất khẩu để chuẩn bị đầy đủ thủ tục. Không chỉ Trung Quốc, các thị trường khác cũng nâng cao rào cản kỹ thuật. Đài Loan gia hạn lệnh kiểm tra từng lô hàng sầu riêng nhập khẩu đến ngày 30/4, sau khi phát hiện một số lô hàng không đạt tiêu chuẩn vào tháng 8 năm ngoái. Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) nâng tỷ lệ kiểm tra từ 10% lên 20% do phát hiện tồn dư thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép.
Ngoài các rào cản kỹ thuật, hoạt động xuất khẩu còn bị ảnh hưởng bởi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài. Trong thời gian này, giao dịch thương mại bị gián đoạn, khiến nhiều lô hàng ùn ứ, tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng.
Trước tình hình này, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam buộc phải điều chỉnh chiến lược. Nhiều công ty chủ động giảm lượng hàng xuất khẩu trong tháng 1 để hoàn tất thủ tục đáp ứng quy định mới. Ông Nguyễn Đình Tùng, CEO Vina T&T, cho biết công ty đang khẩn trương đáp ứng các yêu cầu kiểm định và dự kiến nối lại xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc vào cuối tháng 2.
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành xuất khẩu rau quả, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã triển khai các biện pháp kiểm soát chất lượng chặt chẽ hơn, đảm bảo hàng hóa đáp ứng tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật của các thị trường nhập khẩu. Ngoài ra, việc giám sát, cảnh báo và xử lý nghiêm các vi phạm cũng được đẩy mạnh nhằm nâng cao uy tín cho nông sản Việt Nam.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng đang tích cực đàm phán với các đối tác để tháo gỡ rào cản kỹ thuật, mở rộng thị trường tiêu thụ. Những nỗ lực này được kỳ vọng sẽ giúp ngành xuất khẩu rau quả Việt Nam phục hồi và phát triển bền vững trong thời gian tới.
