10 ngành nghề đứng trước nguy cơ 'tuyệt chủng' và top ngành 'bất tử' trước AI
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa đang đẩy nhiều ngành nghề vào nguy cơ bị thu hẹp hoặc biến mất hoàn toàn.
AI không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ con người mà ngày càng thay thế nhiều công việc nhờ khả năng xử lý dữ liệu nhanh chóng, độ chính xác cao và tiết kiệm chi phí. Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), AI có thể khiến hàng triệu lao động mất việc trong vài năm tới. Việc xác định những ngành nghề có nguy cơ cao sẽ giúp người lao động và doanh nghiệp có sự chuẩn bị tốt hơn để thích ứng với sự chuyển đổi này.
Dưới đây là danh sách những công việc có nguy cơ bị AI thay thế cao nhất trong năm 2025 và những năm tiếp theo:
Công nhân sản xuất và lắp ráp
Tự động hóa trong ngành công nghiệp đã diễn ra từ lâu, nhưng những năm gần đây, robot và AI đã thực sự thay đổi cuộc chơi. Dây chuyền sản xuất tự động có thể hoạt động liên tục mà không cần nghỉ, trong khi robot có độ chính xác cao hơn con người. Theo dự báo của Oxford Economics, khoảng 20 triệu việc làm trong lĩnh vực sản xuất có thể biến mất vào năm 2030.
Nhân viên nhập liệu và xử lý dữ liệu
AI có thể thực hiện hầu hết các công việc liên quan đến nhập liệu với tốc độ nhanh hơn con người nhiều lần. Các hệ thống phần mềm hiện đại có thể tự động thu thập, phân loại và xử lý thông tin mà không cần sự can thiệp của con người. Theo báo cáo của McKinsey Global Institute, có tới 69% công việc liên quan đến nhập liệu có thể được tự động hóa.
 |
| Nhập liệu, xử lý dữ liệu sẽ sớm bị AI thay thế. Ảnh minh họa |
>> Mức lương 2024: Ngành nào trả cao nhất, nhảy việc có giúp tăng thu nhập?
Ngành vận tải và hậu cần
Lái xe tự hành không còn là viễn cảnh xa vời mà đang dần trở thành hiện thực. Các công nghệ xe tự lái từ Tesla, Waymo và nhiều công ty khác đang tiến bộ nhanh chóng. Một nghiên cứu của American Center for Mobility cho thấy hàng trăm nghìn tài xế xe tải đường dài có thể mất việc trong thập kỷ tới.
Kế toán và nhân viên ghi sổ
Phần mềm kế toán sử dụng AI hiện nay có thể tự động hóa hầu hết các tác vụ như lập báo cáo tài chính, kiểm toán và ghi sổ kế toán. Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (UK Office for National Statistics) ước tính khoảng 25,4% công việc trong lĩnh vực kế toán có nguy cơ cao bị thay thế.
Nhân viên chăm sóc khách hàng
Chatbot AI và trợ lý ảo đang dần thay thế các nhân viên tổng đài trong việc hỗ trợ khách hàng. Dự báo của Gartner cho thấy, vào năm 2025, khoảng 95% tương tác với khách hàng sẽ do AI thực hiện, giảm mạnh nhu cầu tuyển dụng nhân viên chăm sóc khách hàng.
Biên tập viên và dịch giả
Các công cụ dịch thuật và chỉnh sửa nội dung sử dụng AI ngày càng trở nên mạnh mẽ. Công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) giúp AI có thể viết và biên tập văn bản với độ chính xác ngày càng cao. Mặc dù vẫn cần con người kiểm duyệt, nhưng số lượng nhân sự trong ngành này chắc chắn sẽ bị cắt giảm.
 |
| Bác sĩ là một trong những ngành nghề không bị AI "đe dọa". Ảnh minh họa |
>> Nhân viên IT làm gì trước làn sóng sa thải? Đây là 6 nghề hot, lương cao hơn 100.000 USD/năm
Chuyên viên phân tích tài chính
AI có thể xử lý và phân tích dữ liệu tài chính nhanh hơn nhiều so với con người, giúp các công ty đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn. Ủy ban Ổn định Tài chính Anh (Financial Stability Board) báo cáo rằng 28% công việc trong lĩnh vực ngân hàng có nguy cơ cao bị AI thay thế.
Chuyên viên phân tích nghiên cứu thị trường
Các công cụ phân tích dữ liệu AI có thể thu thập và xử lý thông tin thị trường với tốc độ vượt trội. Tuy nhiên, AI vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn khả năng sáng tạo và tư duy chiến lược của con người trong lĩnh vực này.
Nhân viên bán hàng
Thương mại điện tử đang ngày càng phát triển, đẩy nhiều nhân viên bán hàng truyền thống vào nguy cơ thất nghiệp. Hệ thống gợi ý sản phẩm dựa trên AI đang thay thế dần vai trò tư vấn của nhân viên bán hàng tại nhiều doanh nghiệp.
Bác sĩ X-quang và kỹ thuật viên chẩn đoán
Các thuật toán AI hiện nay có thể phân tích hình ảnh y tế với độ chính xác tương đương, thậm chí cao hơn các chuyên gia y tế. Một nghiên cứu trên tạp chí The Lancet Digital Health cho thấy AI có thể phát hiện bệnh qua hình ảnh y tế với hiệu suất ngang ngửa các bác sĩ.
Dù AI đe dọa nhiều công việc, vẫn có những ngành nghề khó bị thay thế do đòi hỏi sự sáng tạo và yếu tố con người, bao gồm:
Nghề sáng tạo: Nhà văn, nhạc sĩ, nghệ sĩ, nhà thiết kế...
Y tế: Bác sĩ, y tá, nhân viên chăm sóc sức khỏe...
Giáo dục: Giáo viên, giảng viên...
Công tác xã hội: Tư vấn viên, chuyên viên tâm lý...
Thợ lành nghề: Thợ mộc, thợ điện, thợ sửa ống nước...
Lãnh đạo doanh nghiệp: Giám đốc điều hành, nhà chiến lược...
Dù AI có thể khiến hàng triệu việc làm biến mất, nó cũng mở ra nhiều cơ hội mới. Theo báo cáo của WEF, đến năm 2025, AI có thể tạo ra 97 triệu việc làm mới trong các lĩnh vực công nghệ, phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Điều quan trọng là người lao động cần thích nghi bằng cách học hỏi các kỹ năng mới, nâng cao trình độ chuyên môn và tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ thay vì đối đầu với nó.
