3 nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột tử trong ngày Tết
Thói quen ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh dịp Tết có thể làm tăng nguy cơ đột tử, đặc biệt đối với người có bệnh nền tăng huyết áp, tiểu đường, tăng cholesterol máu, béo phì.
Một người quen của bạn tôi đã đột ngột ra đi vào ngày 28 Tết ở tuổi 50. Trước đó, người đàn ông này vẫn có vẻ khỏe mạnh bình thường. Vậy đột tử thường do những nguyên nhân nào? (Nguyễn Hoàng Hải - Hà Nội)
Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga (Bộ Quốc phòng, Hà Nội) đưa ra lời giải thích như sau:
Thứ nhất, ngừng tim đột ngột
Mỗi năm có 300.000-400.000 người Mỹ ngừng tim đột ngột ngoại viện. Nếu được cấp cứu kịp thời thì 80-90% số bệnh nhân sẽ sống sót. Nhưng nếu bệnh nhân bị ngừng tim lúc ngủ, không phát hiện kịp thời, nguy cơ tử vong sẽ rất cao.
Ngừng tim đột ngột có thể do bệnh mạch vành, bệnh cơ tim hoặc rối loạn nhịp như nhịp nhanh thất, rung thất, rung nhĩ, hội chứng Brugada, hội chứng QT kéo dài, hội chứng Wolff Parkinson White...
Người bệnh có thể phòng tránh bằng cách làm điện tim định kỳ, ghi điện tim 24h, siêu âm tim. Tập thể dục nhẹ và đều đặn, kiểm soát tốt cân nặng, tránh xa thuốc lá và rượu bia, ngủ đủ giấc cũng tốt cho người có nguy cơ. Các biện pháp điều trị gồm thuốc, đốt qua catheter, dùng máy tạo nhịp, dùng máy khử rung.
2. Nhồi máu cơ tim
Là một nhóm nguyên nhân ngừng tim đột ngột, xảy ra khi cục máu đông làm tắc một nhánh của động mạch vành - động mạch cung cấp máu cho cơ tim hoạt động. Cơ tim không được cấp máu sẽ hoại tử, tim ngừng đập khiến bệnh nhân tử vong.
Hệ thống động mạch vành gồm các nhánh độc đạo, ít mạch nối ngang nên khi một nhánh bị tắc, các nhánh khác không ứng cứu được. Nguyên nhân do xơ vữa mạch vành, hội chứng tăng đông và co thắt động mạch đột ngột.
Những người có nguy cơ cao bị xơ vữa gồm tuổi cao, tăng mỡ máu, ít vận động, hút thuốc lá, không kiểm soát tốt tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc căng thẳng kéo dài, ngủ kém...
Hội chứng tăng đông xảy ra khi thừa cân, ít vận động, bị viêm nhiễm mạn tính, đái tháo đường, dùng một số loại thuốc.
Co thắt động mạch đột ngột xảy ra khi xúc động, nóng giận, rối loạn thần kinh thực vật, thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột.
Để phòng tránh nhồi máu cơ tim, mọi người cần kiểm soát tốt mỡ máu, các bệnh nền, nhịp tim không quá 80 lần/phút, tình trạng đông máu.
Thứ ba, đột quỵ não
Đột quỵ được chia thành 2 dạng là nhồi máu não chiếm 70-80% số ca và xuất huyết não.
Nguyên nhân nhồi máu não giống nhồi máu cơ tim như các mạch máu bị xơ vữa, tình trạng tăng đông của cơ thể và các mạch máu bị co thắt đột ngột.
Xuất huyết não chiếm 20-30% số ca đột quỵ. Mạch máu bị vỡ ra do huyết áp cao, co thắt đột ngột hoặc bất thường về mạch khiến máu chảy ồ ạt vào khoang dưới nhện hoặc tạo thành cục máu đông chèn ép tổ chức não. Cục máu đông này to dần gây tăng áp lực nội sọ và khiến nhiều tổ chức não bị chết cho chèn ép, thiếu máu.
Các biện pháp phòng chống đột quỵ não cần thực hiện ngay như khám sức khỏe định kỳ, siêu âm động mạch vùng cổ xác định tình trạng xơ vữa, chụp cộng hưởng từ phát hiện tình trạng dị dạng mạch máu. Kiểm soát tốt các bệnh nền, đặc biệt là tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn mỡ máu.
Hằng ngày, bạn cần tăng vận động, bỏ thuốc lá, giảm rượu bia, kiểm soát cân nặng, kiểm soát mỡ máu, kiểm soát stress, ăn đủ chất, nhiều rau xanh và cá, chia nhỏ bữa ăn, ngủ đủ giấc, dùng thuốc an thần thảo dược nếu cần thiết.
Đặc biệt, trong những ngày Tết, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Mọi người cần uống nhiều nước, chia nhỏ bữa ăn, tránh đói hoặc no quá, không hút thuốc, hạn chế rượu bia, không quên tập thể dục và vận động nhẹ nhàng.
