7 điểm sáng của kinh tế Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 

Báo cáo “Bức tranh kinh tế Việt Nam 9 tháng đầu năm 2024 và dự báo cả năm 2024-2025” do Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV  vừa công bố đã nêu rõ những kết quả tích cực của nền kinh tế Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024. 

Các số liệu từ báo cáo cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc hoàn thiện thể chế và tháo gỡ điểm nghẽn cho nền kinh tế. Việc Quốc hội thông qua hàng loạt luật và nghị quyết quan trọng, cùng với các chính sách tài khóa quy mô lớn lên đến 185.000 tỷ đồng, đã tạo động lực lớn cho nền kinh tế. Đồng thời, việc thúc đẩy giải ngân đầu tư công và duy trì các chính sách tiền tệ linh hoạt đã giúp kinh tế Việt Nam phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch và các cú sốc từ bên ngoài. 

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Trong bối cảnh đó, tăng trưởng GDP của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 đạt 6,82%, với động lực chủ yếu đến từ khu vực công nghiệp và xây dựng. Đặc biệt, công nghiệp chế biến, chế tạo đã có mức tăng trưởng 9,76%, đóng góp lớn vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy sức mạnh của lĩnh vực sản xuất đã phục hồi sau thời kỳ khó khăn, cùng với các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ. Tuy nhiên, vẫn cần thận trọng khi so sánh với các nước trong khu vực, khi mà nhiều nền kinh tế khác cũng đang có tốc độ phục hồi tương tự hoặc thậm chí mạnh mẽ hơn. 

Cùng với tăng trưởng sản xuất, thương mại quốc tế của Việt Nam cũng cho thấy dấu hiệu phục hồi đáng kể. Kim ngạch xuất nhập khẩu trong 9 tháng đầu năm 2024 đạt 578,5 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước. Điều này phần nào chứng tỏ sự phục hồi của nhu cầu toàn cầu, đặc biệt là từ các đối tác thương mại lớn của Việt Nam như Mỹ và EU. Tuy nhiên, với căng thẳng địa chính trị toàn cầu và xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng, Việt Nam cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường lớn. 

Mặc dù đối diện với nhiều biến động từ bên ngoài, kinh tế vĩ mô của Việt Nam vẫn duy trì được sự ổn định. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)  trong 9 tháng đầu năm 2024 chỉ tăng 3,88%, thấp hơn mức dự báo ban đầu. Nhờ việc kiểm soát tốt giá xăng dầu và các mặt hàng thiết yếu, cùng với chính sách tiền tệ linh hoạt, lạm phát vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Đây là một thành tựu quan trọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang chịu nhiều áp lực từ sự gia tăng của giá năng lượng và lương thực. 

Niềm tin của doanh nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phục hồi kinh tế. Số lượng doanh nghiệp gia nhập thị trường trong 9 tháng đầu năm 2024 đã tăng gần 10%, đạt 183.000 doanh nghiệp, cao nhất trong vòng 7 năm qua. Điều này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường và niềm tin của nhà đầu tư vào khả năng hồi phục kinh tế. Tuy nhiên, việc số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức cao đặt ra nhiều câu hỏi về tính bền vững của sự phục hồi này. 

Tiêu dùng trong nước cũng có sự phục hồi tích cực, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ  trong 9 tháng đầu năm tăng 8,8%, vượt qua mức tăng trưởng của các năm trước dịch. Lượng khách du lịch quốc tế đạt 12,7 triệu lượt, tăng 43% so với năm 2023, cho thấy ngành du lịch Việt Nam đang dần phục hồi mạnh mẽ. Tuy nhiên, cần có thêm các biện pháp để thúc đẩy tiêu dùng nội địa bền vững hơn, nhằm hỗ trợ sự phát triển lâu dài của ngành dịch vụ. 

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục là một trong những điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam. Vốn FDI đăng ký và giải ngân trong 9 tháng đầu năm đều tăng trưởng mạnh, với vốn giải ngân đạt 17,34 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ. Đây là mức giải ngân cao nhất trong vòng 7 năm qua, chứng minh sức hút của Việt Nam đối với các nhà đầu tư quốc tế. Tuy nhiên, Việt Nam cần tăng cường thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao và bền vững để duy trì đà phát triển dài hạn. 

Vẫn còn thách thức  

Dù đã đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ, nền kinh tế Việt Nam vẫn đối mặt với không ít thách thức trong thời gian tới. Căng thẳng địa chính trị toàn cầu, đặc biệt là xung đột tại Trung Đông và Ukraine, tiếp tục tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu và giá cả năng lượng. Hơn nữa, biến đổi khí hậu và thiên tai trong nước, điển hình là cơn bão số 3, đã gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế, làm giảm tăng trưởng GDP khoảng 0,22 điểm phần trăm so với dự báo ban đầu. 

Theo dự báo từ Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, tăng trưởng GDP của Việt Nam trong cả năm 2024 có thể đạt từ 6,8% đến 7%, tùy thuộc vào tình hình kinh tế thế giới và khả năng điều hành của chính phủ. Trong kịch bản tích cực, tăng trưởng có thể vượt mốc 7%, nhưng cũng có thể chỉ đạt mức 6,6% đến 6,8% nếu các yếu tố rủi ro không được kiểm soát tốt. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có các giải pháp đồng bộ và linh hoạt để đảm bảo sự phát triển bền vững trong những năm tới. 

Dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam theo từng lĩnh vực và cả năm 2024 (%, YoY) - Nguồn: Đánh giá và dự báo của Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV (10/2024).

Tóm lại, kinh tế Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 đã có những bước tiến đáng kể, với sự phục hồi mạnh mẽ ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phát triển bền vững, Chính phủ cần tiếp tục tập trung vào cải cách thể chế, quản lý rủi ro tài chính, và đối phó hiệu quả với các biến động toàn cầu. 

>> DSC dự báo lạm phát tiếp tục hạ nhiệt nhờ nguồn cung dầu ổn định từ OPEC+