Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiếp nhận 2 bức tranh cổ của dân tộc Sán Dìu
Theo nhà nghiên cứu tranh dân gian Phan Ngọc Khuê, 2 bức tranh này không chỉ có giá trị văn hóa lớn mà còn gắn bó mật thiết với các nghi lễ tâm linh của đồng bào dân tộc Sán Dìu.
Theo thông tin từ TTXVN, ngày 22/1, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã chính thức tiếp nhận hai tác phẩm mỹ thuật cổ quý giá, mang tên “Thiên thượng đồ” và “Cung nghênh Phật giá”. Đây là hai bức tranh thờ hiếm có của dân tộc Sán Dìu, được nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ trân trọng trao tặng, góp phần làm phong phú thêm bộ sưu tập nghệ thuật dân gian của Bảo tàng .
Bức tranh “Thiên thượng đồ” là tác phẩm thờ cuộn trục khổ dọc dài tới 13m và rộng 26cm, vẽ bằng màu tự nhiên trên giấy dó, có niên đại vào khoảng đầu thế kỷ 20. Đây là một loại tranh cầu dài vô cùng hiếm, mô tả sự phân tầng không gian từ địa ngục cho đến thiên giới. Với bố cục chặt chẽ, nét vẽ thanh thoát và màu sắc tươi sáng, bức tranh không chỉ có giá trị nghệ thuật đặc biệt mà còn mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa.
Tác phẩm thứ hai, “Cung nghênh Phật giá”, cũng là một bức tranh thờ cuộn trục khổ dọc (tranh cầu ngắn), gây ấn tượng bởi hình vẽ tinh tế, màu sắc rực rỡ và giấy đã nhuốm màu thời gian. Bức tranh tái hiện cảnh tượng người dân chào đón các đức Phật, mang đậm nét văn hóa truyền thống và giá trị nghệ thuật đặc sắc.
Chia sẻ tại buổi lễ trao tặng, nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ cho biết, niềm đam mê sưu tầm tranh thờ của ông bắt đầu từ những năm 2000, và hiện nay, ông đã sở hữu một bộ sưu tập phong phú với vài trăm bức tranh. Khi biết Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đang tìm cách bổ sung thêm tranh thờ vào bộ sưu tập của mình, ông nhận thấy hai bức tranh “Thiên thượng đồ” và “Cung nghênh Phật giá” chưa có mặt tại đây. Vì vậy, với mối quan hệ lâu dài với bảo tàng, ông đã quyết định trao tặng hai tác phẩm này, hy vọng chúng sẽ được bảo tồn, nghiên cứu và phát huy giá trị nghệ thuật, văn hóa rộng rãi.
Theo nhà nghiên cứu tranh dân gian Phan Ngọc Khuê, hai bức tranh này mang ý nghĩa sâu sắc đối với đời sống văn hóa của người Sán Dìu. Bức “Cung nghênh Phật giá” thể hiện nghi lễ đón Phật xuống trần, trong khi “Thiên thượng đồ” lại tượng trưng cho hành trình tiễn biệt người đã khuất về cõi trời – vùng đất của thánh. Những tác phẩm này không chỉ có giá trị văn hóa vô cùng lớn mà còn gắn bó mật thiết với các nghi lễ tâm linh của đồng bào dân tộc Sán Dìu. Được coi như một “bách khoa toàn thư”, chúng giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về thế giới tâm linh và tín ngưỡng phong phú của cộng đồng dân tộc Sán Dìu.
Tại buổi lễ tiếp nhận, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Nguyễn Anh Minh đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ vì nghĩa cử cao đẹp khi hiến tặng hai tác phẩm quý giá, góp phần làm phong phú thêm bộ sưu tập của Bảo tàng. Ông Nguyễn Anh Minh khẳng định rằng đây là hai tác phẩm đặc biệt quan trọng trong mỹ thuật dân gian Việt Nam. Đặc biệt, bức tranh “Thiên thượng đồ” dài tới 13m là một tác phẩm cực kỳ hiếm. Đây là lần đầu tiên Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sở hữu một bức tranh dài và quý giá như vậy, làm đa dạng thêm bộ sưu tập tranh dân gian của bảo tàng.
Giám đốc Bảo tàng cũng cam kết sẽ bảo tồn, phát huy giá trị của hai bức tranh này và khi có cơ hội, sẽ tổ chức trưng bày để công chúng yêu nghệ thuật có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức.
Tòa nhà trăm tuổi do Pháp xây ở thành phố đáng sống nhất Việt Nam được 'lột xác' thành bảo tàng
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam chính thức thu vé tham quan từ 2025
