Bầu cử Tổng thống Mỹ tác động sâu rộng kinh tế toàn cầu
Bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 là một sự kiện chính trị quan trọng không chỉ đối với nước Mỹ mà còn có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu.
Kết quả của cuộc bầu cử này định hình lại các chính sách tài chính, tiền tệ và thương mại của Mỹ, đồng thời tác động đến quỹ đạo tăng trưởng kinh tế thế giới  trong những năm tới.
Chính sách thương mại và quan hệ kinh tế quốc tế
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của cuộc bầu cử  năm nay là tác động tiềm tàng đối với các chính sách thương mại của Mỹ. Tùy thuộc vào việc Phó Tổng thống Kamala Harris hay cựu Tổng thống Donald Trump giành chiến thắng, các chính sách này có thể có những hướng đi rất khác nhau.
Nếu đắc cử, bà Harris được dự đoán có thể có sự kế thừa tương đối các chính sách dưới thời Tổng thống Joe Biden, trong đó tập trung vào việc củng cố quan hệ với các đồng minh truyền thống và thúc đẩy hợp tác đa phương. Điều này có thể dẫn đến việc mở rộng các thỏa thuận thương mại hiện có và thậm chí có thể ký kết thêm các hiệp định mới, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao và năng lượng sạch.
Ngược lại, một nhiệm kỳ tổng thống mới của ông Trump có thể đem trở lại chính sách "Nước Mỹ trên hết" với khả năng áp đặt thuế quan mới hoặc tái áp đặt các thuế quan cũ với nhiều đối tác thương mại.
Điều này có thể dẫn đến sự bất ổn trong thương mại toàn cầu, thậm chí có thể kích hoạt các cuộc chiến thương mại mới. Hệ lụy của nó dẫn đến thứ mà tập đoàn nghiên cứu thị trường Euromonitor International gọi là sự “phân mảnh toàn cầu”, có thể khiến đà tăng trưởng GDP của Mỹ giảm 0,4% vào năm 2025 và 0,5% vào năm 2026.
Chuỗi cung ứng và an ninh kinh tế
Cả hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ đều có khả năng tiếp tục chính sách củng cố các chuỗi cung ứng quan trọng - một xu hướng được ông Trump khởi xướng khi còn là tổng thống và được duy trì dưới nhiệm kỳ của ông Biden. Tuy nhiên, cách tiếp cận của hai người có thể khác nhau.
Phó Tổng thống Harris có thể tập trung vào việc xây dựng các liên minh quốc tế để bảo đảm chuỗi cung ứng, trong khi cựu Tổng thống Trump có thể ưu tiên việc đưa sản xuất trở lại Mỹ thông qua các biện pháp khuyến khích và trừng phạt mạnh mẽ hơn. Cả hai cách tiếp cận đều có thể dẫn đến sự tái cấu trúc đáng kể của chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến các nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu như Trung Quốc, Mexico và nhiều quốc gia Đông Nam Á.
Đối với các nền kinh tế trong Khu vực đồng euro, tác động sẽ khác nhau tùy theo mỗi quốc gia. Các nước phụ thuộc vào xuất khẩu và tài nguyên như Hungary, Hà Lan và Bỉ có thể bị ảnh hưởng nặng nề hơn bởi mức thuế quan và rào cản thương mại cao hơn. Trong khi đó, Pháp và Ý có thể có khả năng phục hồi tốt hơn nhờ thị trường nội địa lớn.
Đầu tư và tiền tệ
Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến dòng vốn đầu tư quốc tế. Một Chính phủ Mỹ dưới thời Kamala Harris có thể tìm cách thúc đẩy đầu tư vào các công nghệ xanh và cơ sở hạ tầng bền vững, tạo cơ hội cho các công ty và nhà đầu tư quốc tế trong những lĩnh vực này.
Ở chiều ngược lại, chính sách dưới thời Donald Trump tập trung vào việc khuyến khích các công ty Mỹ đưa vốn và hoạt động sản xuất trở lại trong nước. Điều này có thể dẫn đến sự suy giảm đầu tư trực tiếp của Mỹ ở một số quốc gia đang phát triển.
Dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hoạt động độc lập với chính phủ, nhưng chính sách kinh tế tổng thể của một Tổng thống Mỹ có thể ảnh hưởng đến quyết định của Fed về lãi suất và các biện pháp tiền tệ khác.
Chính sách tài khóa mở rộng của ông Trump có thể dẫn đến lạm phát cao hơn và buộc Fed phải duy trì lãi suất cao hơn, trong khi chính sách của Harris có thể ôn hòa hơn. Những thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến giá trị của đồng USD, từ đó tác động đến thương mại toàn cầu và các nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu.
Khí hậu và công nghệ
Ai sẽ là chủ nhân của Nhà Trắng và sẽ tác động quan trọng đến nỗ lực toàn cầu trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu. Nếu đắc cử, Phó Tổng thống Kamala Harris có khả năng tiếp tục và mở rộng các cam kết của Mỹ về khí hậu, qua đó thúc đẩy đầu tư toàn cầu vào năng lượng tái tạo và công nghệ xanh.
Ở chiều ngược lại, cựu Tổng thống Donald Trump luôn tỏ thái độ hoài nghi về biến đổi khí hậu và có thể rút khỏi các cam kết môi trường, khí hậu quốc tế bất cứ lúc nào. Điều này có thể làm chậm quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu và ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp liên quan.
Kết quả bầu cử tổng thống cũng sẽ ảnh hưởng đến cách Mỹ tiếp cận các vấn đề đổi mới công nghệ và cạnh tranh toàn cầu. Bà Harris được kỳ vọng sẽ tập trung vào việc thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nghiên cứu và phát triển, đặc biệt trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử và công nghệ sinh học.
Trong khi đó, ông Trump được nhận định có thể ưu tiên bảo vệ lợi thế công nghệ của Mỹ thông qua các biện pháp hạn chế chuyển giao công nghệ và tăng cường kiểm soát xuất khẩu. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển công nghệ toàn cầu và tạo ra những thách thức mới cho các công ty công nghệ đa quốc gia.
Quan hệ với Trung Quốc và các tổ chức quốc tế
Cả hai ứng viên Tổng thống Mỹ năm nay đều có biểu hiện duy trì lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, dù cách tiếp cận có thể khác nhau. Phó Tổng thống Harris có thể tìm cách xây dựng một liên minh quốc tế rộng lớn hơn để đối phó với các thách thức kinh tế từ Trung Quốc, còn cựu Tổng thống Trump có thể ưu tiên các biện pháp đơn phương mạnh mẽ hơn.
Dù dưới hình thức nào, mối quan hệ thân thiện hay thù địch giữa hai siêu cường hàng đầu thế giới đều sẽ gây ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu, chuỗi cung ứng và cả sự phát triển của các nền kinh tế mới nổi khác. Nó còn có thể dẫn đến sự tái cấu trúc đáng kể trong các quan hệ kinh tế trên thế giới.
Bên cạnh đó, cuộc bầu cử cũng sẽ ảnh hưởng đến vai trò của Mỹ trong các tổ chức kinh tế quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Bà Harris có khả năng sẽ tăng cường sự tham gia của Mỹ trong các tổ chức này, trong khi ông Trump có thể tiếp tục chính sách hoài nghi đối với các thể chế đa phương.
Sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của các tổ chức trên trong việc quản lý nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là trong việc ứng phó với các cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính trên diện rộng.
Từ chính sách thương mại và đầu tư đến các vấn đề về khí hậu và công nghệ, kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sẽ định hình môi trường kinh tế toàn cầu ít nhất đến hết thập kỷ này. Trong bối cảnh đó, các quốc gia và DN trên toàn thế giới cần phải chuẩn bị cho nhiều kịch bản khác nhau. Điều quan trọng là phải xây dựng khả năng phục hồi và linh hoạt để thích ứng với những thay đổi có thể xảy ra trong chính sách kinh tế của Mỹ. Tuy nhiên, bất kể ai trở thành tổng thống tiếp theo của Mỹ, một điều chắc chắn là vai trò của nước này trong nền kinh tế toàn cầu sẽ vẫn rất quan trọng. Cách Mỹ điều hướng các thách thức kinh tế trong và ngoài nước sẽ có tác động đáng kể đến sự thịnh vượng và ổn định kinh tế toàn cầu trong nhiều năm tới.