Biệt thự cổ 130 năm của đại gia buôn gạo nức tiếng miền Tây, nơi diễn ra chuyện tình đặc biệt với nàng thơ 

Nằm giữa lòng thành phố Sa Đéc (Đồng Tháp), ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê từ lâu đã trở thành biểu tượng văn hóa của miền Tây Nam Bộ. Đây là một trong những công trình kiến trúc  độc đáo, gắn liền với lịch sử của một gia tộc giàu có bậc nhất vùng này vào thế kỷ 19. Ngôi nhà được xây dựng bởi thương gia người Hoa – ông Huỳnh Cẩm Thuận, người nắm trong tay cơ ngơi kinh doanh lúa gạo lớn nhất vùng. 

Tọa lạc tại số 255A Nguyễn Huệ, phường 2, TP. Sa Đéc, căn biệt thự này sở hữu vị trí vàng khi nằm bên dòng sông Tiền thơ mộng, ngay khu chợ sầm uất. Với địa thế "nhất cận thị, nhị cận giang", nơi đây không chỉ là chốn đi về của gia tộc Huỳnh Thủy Lê mà còn mang giá trị lịch sử và văn hóa quan trọng. 

>> Chính thức vận hành cống ngăn triều cho 2 quận huyện ngập nhất TP. HCM  

Căn biệt thự được khởi công vào năm 1895 trên khu đất rộng hơn 2.000m2, trong đó phần xây dựng chiếm khoảng 260m2. Mặc dù diện tích rộng lớn nhưng ngôi nhà chỉ có 2 phòng ngủ, tuân theo thiết kế 3 gian truyền thống đặc trưng của Nam Bộ. Vật liệu chính để xây dựng chủ yếu là gỗ quý, mang đến sự bề thế và sang trọng. 

Đến năm 1917, công trình này được cải tạo với nhiều yếu tố kiến trúc Pháp, nổi bật với hệ thống tường bao, hành lang rộng và các cổng vòm mang hoa văn phục hưng. Tuy nhiên, phần nội thất lại đậm chất Trung Hoa, thể hiện qua những đường nét chạm khắc tinh xảo trên cột, cửa và trần nhà. Những họa tiết này được sơn son thếp vàng, mô tả hình ảnh chim muông, hoa cỏ mang đậm dấu ấn Á Đông. 

Không chỉ gây ấn tượng với kiến trúc giao thoa Đông – Tây, căn nhà còn được biết đến qua câu chuyện tình đầy trắc trở giữa Huỳnh Thủy Lê và nữ văn sĩ người Pháp Marguerite Duras. Trong một lần đi phà, vị thiếu gia giàu có đã gặp gỡ Marguerite – con gái một góa phụ người Pháp sống tại Việt Nam. Mối tình giữa họ nảy nở nhanh chóng nhưng không thể có cái kết đẹp bởi sự phản đối từ gia đình Huỳnh Thủy Lê. Cuối cùng, chàng trai bị ép cưới một tiểu thư người Hoa môn đăng hộ đối, còn Marguerite quay trở lại Pháp. 

Tình yêu dang dở này sau đó đã trở thành cảm hứng để Marguerite Duras viết tiểu thuyết "Người tình" (L'Amant), ra mắt năm 1984. Tác phẩm nhanh chóng gây tiếng vang, được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ và giành giải thưởng danh giá Goncourt của Pháp. Đến năm 1992, câu chuyện được đạo diễn Jean-Jacques Annaud đưa lên màn ảnh với sự tham gia của Jane March và Lương Gia Huy, trở thành một trong những bộ phim lãng mạn đáng nhớ của điện ảnh thế giới. 

Hiện nay, nhà cổ Huỳnh Thủy Lê là điểm tham quan  thu hút hàng nghìn du khách mỗi năm. Công trình đã được công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 2009 và được công ty cổ phần du lịch Đồng Tháp quản lý, bảo tồn. Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo mà còn có cơ hội đắm mình trong câu chuyện tình yêu đầy cảm xúc gắn liền với ngôi nhà hơn một thế kỷ này.