Chi tiết thoả thuận quan trọng giữa Mỹ và Ukraine tại Ả-rập Xê-út 

Phái đoàn Ukraine - Mỹ gặp nhau tại Ả-rập Xê-út. (Ảnh: Reuters)

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, Washington sẽ chuyển lời đề nghị này cho Nga, và quyền quyết định đang nằm trong tay Mátxcơva. 

"Chúng tôi hy vọng rằng người Nga sẽ trả lời 'có' càng sớm càng tốt, để chúng ta có thể tiến tới giai đoạn thứ hai, tức là đàm phán thực sự", ông Rubio nói với các phóng viên sau hơn tám giờ đàm phán với phía Ukraine. 

Theo ngoại trưởng Mỹ, nước này muốn có một thỏa thuận đầy đủ với cả Nga và Ukraine  "càng sớm càng tốt". “Khi cuộc xung đột này tiếp diễn, mỗi ngày trôi qua đều có người chết, người bị thương ở cả hai bên”, ông Rubio nói. 

Hiện Mátxcơva chưa bình luận về thông tin này. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng cho biết ông sẵn sàng thảo luận về một thỏa thuận hòa bình, nhưng Điện Kremlin cũng nhiều lần tuyên bố phản đối lệnh ngừng bắn và sẽ tìm kiếm một thỏa thuận bảo vệ "an ninh lâu dài" cho Nga. Tổng thống Putin đã loại trừ các nhượng bộ về lãnh thổ và cho biết Ukraine phải rút quân hoàn toàn khỏi bốn khu vực đã sáp nhập Nga. 

Hôm 11/3, Bộ Ngoại giao Nga nói rằng nước này không loại trừ khả năng tiếp xúc với các đại diện Mỹ. 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, hiện đang ở Ả-rập Xê-út nhưng không tham gia cuộc đàm phán, cho biết lệnh ngừng bắn là một "đề xuất tích cực", bao trùm toàn bộ tiền tuyến chứ không chỉ áp dụng cho giao tranh trên không và trên biển. 

Liệu Nga có đồng ý?  

Lãnh đạo Ukraine cho biết lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay khi Nga đồng ý. “Khi thỏa thuận có hiệu lực, trong 30 ngày 'im lặng', chúng tôi sẽ có thời gian chuẩn bị với các đối tác của mình về mọi khía cạnh cho một nền hòa bình đáng tin cậy và an ninh lâu dài", ông Zelensky nói. 

Ngoại trưởng Mỹ Rubio cho biết kế hoạch sẽ được chuyển đến Nga thông qua nhiều kênh. Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz dự kiến sẽ gặp người đồng cấp Nga trong những ngày tới. Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump, ông Steve Witkoff cũng có kế hoạch đến thăm Mátxcơva trong tuần này để gặp Tổng thống Putin. 

Toàn cảnh cuộc gặp ngày 11/3 tại Jeddah (Ả-rập Xê-út). (Ảnh: Reuters)

Phát biểu ngày 11/3, Tổng thống Trump cho biết ông hy vọng sẽ có một lệnh ngừng bắn nhanh chóng. "Tôi hy vọng điều đó sẽ diễn ra trong vài ngày tới", ông nói với các phóng viên tại một sự kiện quảng bá cho công ty xe hơi Tesla của cố vấn thân cận Elon Musk. Ông Trump cũng tuyên bố sẽ mời ông Zelensky trở lại Nhà Trắng. 

Thỏa thuận giữa Mỹ và Ukraine là một bước ngoặt sau cuộc tranh cãi gay gắt tại Nhà Trắng vào ngày 28/2 giữa ông Zelensky và ông Trump, người từ lâu đã hoài nghi về viện trợ cho Ukraine. 

Trong tuyên bố chung ngày 11/3, hai nước cho biết đã đồng ý ký kết sớm nhất có thể một thỏa thuận toàn diện về phát triển các nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng của Ukraine. Thỏa thuận này đã được thảo luận trước đó, nhưng bị đình trệ. 

Sau sự cố tại Nhà Trắng, Mỹ đã cắt đứt việc chia sẻ thông tin tình báo và các chuyến hàng vũ khí tới Ukraine. 

Các quan chức Ukraine xác nhận vào cuối ngày 11/3, rằng cả hỗ trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo của Mỹ đều đã được nối lại. 

Các đồng minh châu Âu  

Trợ lý cấp cao của Tổng thống Zelensky cho biết, các lựa chọn về đảm bảo an ninh cho Ukraine đã được thảo luận với các quan chức Mỹ. 

Đảm bảo an ninh là một trong những mục tiêu chính của Kiev, và một số quốc gia châu Âu đã bày tỏ mong muốn xem xét việc gửi lực lượng gìn giữ hòa bình. 

Trong tuyên bố chung, Ukraine tái khẳng định rằng các đối tác châu Âu nên tham gia vào tiến trình hòa bình. Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte sẽ có mặt tại Nhà Trắng vào ngày 13/3. 

"Có vẻ như Mỹ và Ukraine đã có bước tiến quan trọng. Và châu Âu sẵn sàng giúp họ đạt được hòa bình công bằng, lâu dài", Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu trên X. 

>> Mỹ - Ukraine hội đàm ở Ảrập Xêút, Kiev nêu ba điều kiện để đạt được hòa bình