Chuyên gia AFA Capital chỉ ra 'chìa khóa vàng' giúp GDP Việt Nam tăng trưởng 8% trong năm 2025 

Ngày 01/12, tại Hội nghị toàn quốc triển khai tổng kết Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Thủ tướng Phạm Minh Chính  đã đưa ra mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025  đạt 8%. Mục tiêu này không chỉ cao hơn chỉ tiêu 7% mà Quốc hội giao, mà còn là bước đi nền tảng hướng tới giai đoạn tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026–2030. Thủ tướng nhấn mạnh: "Việt Nam ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng trên cơ sở ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế". 

Trong chương trình "Góc nhìn Tài chính & Kinh doanh" trên kênh Youtube Tài chính Kinh doanh số mới đây, các chuyên gia từ AFA Capital đã phân tích toàn diện vai trò then chốt của đầu tư tư nhân trong tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, cùng những giải pháp cần thiết để đạt được mục tiêu này. 

Đầu tư tư nhân – Động lực chính trong tăng trưởng GDP  

Theo công thức GDP = C + I + G + (X-M), yếu tố "I" (đầu tư) đóng vai trò cốt lõi trong tăng trưởng kinh tế. Trong đó, đầu tư tư nhân được xem là động lực quan trọng nhất trong bối cảnh các thành phần khác như tiêu dùng (C) và chi tiêu Chính phủ (G) đang đối mặt với nhiều hạn chế. Ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO của AFA Capital, nhận định: "Đầu tư tư nhân không chỉ là một thành phần trong công thức GDP, mà còn mang lại hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ cho thị trường lao động, tiêu dùng và năng suất lao động quốc gia". 

Cần nhiều chính sách hỗ trợ hơn để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% năm 2025. Nguồn: AFA Capital, Góc nhìn Tài chính & Kinh doanh, ngày 03/12/2024.

Dữ liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, trước năm 2020, tốc độ tăng trưởng đầu tư tư nhân thường đạt mức trung bình 17%. Tuy nhiên, sau đại dịch COVID-19, con số này đã giảm mạnh, chỉ đạt 2,71% vào năm 2023. Đây là một dấu hiệu đáng lo ngại, phản ánh những nút thắt nghiêm trọng trong môi trường kinh doanh nội địa, cũng như niềm tin giảm sút của doanh nghiệp tư nhân. 

Kinh tế tư nhân phục hồi nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình. Nguồn: Tổng cục Thống kê (GSO), AFA Capital, Góc nhìn Tài chính & Kinh doanh, số liệu năm 2024 (3 quý đầu năm).

Sức cầu nội địa suy yếu – Rào cản lớn nhất  

Theo ông Phan Lê Thành Long, Chủ tịch sáng lập AFA Group, sức cầu nội địa yếu là một trong những rào cản lớn nhất hiện nay. "Khi tiêu dùng nội địa giảm, các doanh nghiệp không có động lực mở rộng đầu tư và sản xuất. Điều này tạo ra một vòng lặp tiêu cực, làm suy yếu cả cung lẫn cầu trong nền kinh tế", ông Phan Lê Thành Long chia sẻ. 

Sản xuất còn yếu do nhu cầu trong nước thấp và tính cạnh tranh cao. Nguồn: Tổng cục Thống kê (GSO), Kết quả khảo sát kinh doanh của doanh nghiệp chế biến, chế tạo trong 9 tháng đầu năm 2024.

Kết quả khảo sát từ Tổng cục Thống kê cho thấy rằng 53% doanh nghiệp chế biến, chế tạo trong 9 tháng đầu năm 2024 gặp khó khăn do nhu cầu thị trường nội địa thấp, trong khi chi phí sản xuất và logistics vẫn ở mức cao. Đây là những yếu tố đang trực tiếp làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường. 

Ngoài các yếu tố nội tại, môi trường quốc tế cũng đang tạo ra những áp lực đáng kể đối với đầu tư tư nhân. Ông Phan Lê Thành Long cảnh báo: "Chính sách bảo hộ thương mại từ Hoa Kỳ và các rào cản thuế quan trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump  có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực xuất khẩu của Việt Nam". Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả của xuất khẩu (X), mà còn tạo thêm gánh nặng lên khu vực tư nhân, vốn đang cần được hỗ trợ để tái cấu trúc và mở rộng hoạt động kinh doanh. 

Các giải pháp để khơi thông đầu tư tư nhân  

Để khôi phục đầu tư tư nhân, Chính phủ đã thực hiện một số biện pháp tài khóa, bao gồm giảm thuế VAT 2% và tăng lương cơ bản. Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh rằng những biện pháp này chưa đủ để giải quyết các nút thắt cơ cấu hiện hữu. Ông Nguyễn Minh Tuấn cho rằng: "Chúng ta cần cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, giảm chi phí đầu vào và tạo một môi trường kinh doanh minh bạch hơn để thúc đẩy dòng vốn đầu tư tư nhân". 

Các chính sách hỗ trợ hiện nay và thách thức. Nguồn: AFA Capital, Góc nhìn Tài chính & Kinh doanh, ngày 3/12/2024.

Ngoài ra, đầu tư công cũng cần được triển khai hiệu quả để tạo đà cho đầu tư tư nhân. Dữ liệu từ AFA Capital cho thấy, năm 2024 chỉ có khoảng 60% kế hoạch đầu tư công được giải ngân. "Sự phối hợp giữa đầu tư công và tư nhân là yếu tố then chốt để tối ưu hóa nguồn lực xã hội", ông Phan Lê Thành Long nhấn mạnh. 

Vai trò của đầu tư công trong thúc đẩy đầu tư tư nhân  

Các dự án cơ sở hạ tầng lớn, như giao thông, năng lượng và logistics, nếu được triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả cao, sẽ là nền tảng quan trọng để thu hút đầu tư tư nhân. Tuy nhiên, tốc độ giải ngân chậm và các thủ tục phức tạp hiện tại đang là rào cản lớn. "Đầu tư công không thể hoạt động độc lập, mà cần tạo ra hiệu ứng cộng hưởng để kích thích đầu tư tư nhân", ông Phan Lê Thành Long nói. 

Mục tiêu tăng trưởng GDP 8% vào năm 2025 là một tham vọng lớn nhưng không phải là bất khả thi. Đầu tư tư nhân, với vai trò là động lực chính, cần được đặt ở trung tâm của chiến lược phát triển. "Chính phủ cần tiếp tục cải cách mạnh mẽ để tháo gỡ các rào cản, đồng thời xây dựng một môi trường kinh doanh thân thiện, minh bạch và ổn định. Chỉ khi đó, đầu tư tư nhân mới phát huy được hết tiềm năng", ông Nguyễn Minh Tuấn kết luận. 

Ông Phan Lê Thành Long khép lại bằng một thông điệp quan trọng: "Tăng trưởng GDP không chỉ là con số, mà còn là biểu tượng cho sự phát triển toàn diện và bền vững của quốc gia. Đầu tư tư nhân chính là chìa khóa để hiện thực hóa mục tiêu này, đồng thời tạo ra nền tảng thịnh vượng lâu dài cho Việt Nam". 

>> OECD: Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,5% vào năm 2025, gấp đôi trung bình thế giới