Cơ hội chiến lược cho Việt Nam từ chính sách thương mại của ông Trump: Điểm danh 2 ngành chắc chắn sẽ hưởng lợi
Chính sách thương mại bảo hộ của ông Donald Trump đang làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu, tạo ra những dịch chuyển chiến lược mà Việt Nam có thể tận dụng.
Chiến thắng của Đảng Cộng hòa và những tác động đối với Việt Nam
Ông Donald Trump  đã giành được hơn 270 phiếu đại cử tri cần thiết để chiến thắng trong cuộc đua Tổng thống. Ông đã dẫn đầu tại nhiều bang và giành chiến thắng ở các bang chiến lược quan trọng. Với chiến thắng này, nếu ông thực hiện những cam kết chính sách trong chiến dịch tranh cử, điều này sẽ mang đến những tác động lớn đến nền kinh tế Việt Nam trên nhiều phương diện.
Một trong những chính sách quan trọng của ông Trump là duy trì và tăng cường thuế nhập khẩu từ 10% đến 20%, với mục tiêu giảm phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Điều này đã tạo động lực mạnh mẽ cho các doanh nghiệp đa quốc gia tìm kiếm địa điểm sản xuất thay thế, và Việt Nam, nhờ vào lợi thế địa lý và chi phí sản xuất cạnh tranh, đang nổi lên là điểm đến ưu tiên cho dòng vốn FDI.
Tác động của Chính sách Thương mại Mỹ - Trung đối với xuất khẩu của Việt Nam. Nguồn: Dataweb, NBER, KIS Research. |
Dòng vốn FDI: Chìa khóa tăng trưởng kinh tế của Việt Nam
Theo nhận định từ KIS Research, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung  đã tạo cơ hội để dòng vốn FDI chuyển hướng về Việt Nam. Với vị trí gần kề Trung Quốc và các yếu tố sản xuất cạnh tranh, Việt Nam trở thành điểm đến lý tưởng cho các nhà sản xuất toàn cầu muốn giảm thiểu chi phí. Số liệu của KIS cho thấy dòng vốn FDI đăng ký và giải ngân tại Việt Nam đã tăng mạnh trong giai đoạn 2017-2020, giúp thúc đẩy các ngành sản xuất và dịch vụ quan trọng như bất động sản công nghiệp, dịch vụ phụ trợ và xây dựng phát triển mạnh mẽ.
Dòng vốn FDI vào Việt Nam trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Nguồn: MPI, KIS Research. |
Thách thức cho xuất khẩu Việt Nam và hướng đi thích ứng
Với Mỹ là một trong những thị trường tiêu thụ lớn nhất, việc áp thuế cao theo chính sách của ông Trump đã gây nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Áp lực chi phí buộc các doanh nghiệp phải tìm cách tối ưu giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm để duy trì sức cạnh tranh. Tuy nhiên, KIS Research tin rằng Việt Nam vẫn có thể giữ vững và mở rộng thị phần tại Mỹ thông qua các chiến lược như nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí và mở rộng hợp tác với nhiều thị trường khác, hạn chế sự phụ thuộc vào Mỹ.
Bài toán tỷ giá và kiểm soát lạm phát của Ngân hàng Nhà nước
Dưới tác động của chính sách kích thích kinh tế Mỹ từ ông Trump, đồng USD mạnh lên, gây áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam. Đồng USD tăng giá có thể khiến đồng VND suy yếu, từ đó làm tăng chi phí nhập khẩu và dẫn đến nguy cơ lạm phát. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần triển khai các biện pháp kiểm soát tỷ giá và ổn định lạm phát để giữ vững nền kinh tế trong bối cảnh biến động toàn cầu. Theo KIS Research, chính sách điều hành tỷ giá cần linh hoạt để có thể ứng phó hiệu quả với những biến động khó lường.
Tác động của chính sách thương mại Mỹ lên chỉ số DXY và tỷ giá USD/VND. Nguồn: NHNN, Bloomberg, KIS Research. |
Các ngành hưởng lợi: Bất động sản công nghiệp và hàng không đầy tiềm năng
Ngành bất động sản công nghiệp của Việt Nam được KIS Research đánh giá cao, nhờ hưởng lợi từ làn sóng FDI chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. Nhu cầu đất công nghiệp gia tăng nhanh, đặc biệt tại các khu kinh tế trọng điểm, kéo giá thuê bất động sản công nghiệp tăng mạnh do nhu cầu vượt cung. Ngành hàng không Việt Nam cũng có cơ hội phát triển khi giá nhiên liệu giảm nhờ các chính sách năng lượng của ông Trump, giúp các hãng hàng không Việt tối ưu hóa chi phí nhiên liệu và tăng cường hiệu quả kinh doanh.
Những ngành chịu ảnh hưởng tiêu cực: Thủy sản, dệt may và dầu khí
Theo KIS Research, ngành thủy sản, đặc biệt là các sản phẩm tôm và cá tra, đang đối mặt với nhiều khó khăn do thuế nhập khẩu vào Mỹ tăng cao. Ngành dệt may cũng chịu áp lực từ nguy cơ thuế quan vì sử dụng nguyên liệu nhập từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, ngành dầu khí gặp khó khăn khi ông Trump gia tăng sản xuất năng lượng, đẩy giá dầu thế giới xuống thấp, khiến lợi nhuận của các công ty dầu khí Việt Nam bị ảnh hưởng do biên lợi nhuận giảm sút.
Chiến thắng của Đảng Cộng hòa và sự trở lại của ông Donald Trump đã tạo ra những xáo trộn lớn và cơ hội tiềm năng cho nền kinh tế Việt Nam. Mặc dù chịu áp lực từ tỷ giá và các rào cản thuế quan, Việt Nam vẫn có thể tận dụng cơ hội từ sự chuyển dịch sản xuất toàn cầu và dòng vốn FDI. Theo KIS Research, để vượt qua các thách thức này và hướng đến phát triển bền vững trong tương lai, Việt Nam cần phát triển mạnh mẽ các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao và giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ một thị trường duy nhất nào.
>> Kinh tế Mỹ và xu hướng toàn cầu: Đích đến ‘hạ cánh mềm’ liệu có khả thi?