Đề xuất người dân được đóng góp vào Quỹ nhà ở xã hội 

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội diễn ra vào chiều ngày 6/3 do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì mới đây, nhiều đại biểu đã đưa ra đề xuất đáng chú ý. 

Theo đó, phát biểu tại Hội nghị, GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội khóa 15 cho rằng việc phát triển nhà ở xã hội mang ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay. 

Sau Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/2/2025, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ phát triển nhà ở xã hội  cho từng địa phương. Điều này cho thấy sự chuyển biến tích cực từ mô hình phát triển thụ động trước đó - vốn kém hấp dẫn so với bất động sản thương mại, sang một cơ chế chủ động hơn. 

>> Nguồn cung cạn kiệt, giá căn hộ tại TP. HCM thiết lập kỷ lục mới 

Chính sách này góp phần tạo điều kiện để các bên liên quan, trong đó có doanh nghiệp, ngân hàng và người dân có thể chủ động huy động nguồn vốn và lập kế hoạch đầu tư. 

Theo ông Hoàng Văn Cường, sự phối hợp "tam giác" giữa chính quyền, doanh nghiệp và ngân hàng sẽ mang đến hiệu quả cao hơn, đặc biệt trong năm 2025 - thời điểm được cho là then chốt để có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%. 

Vị chuyên gia này cũng cho rằng đối với bất động sản, nhà ở xã hội sẽ được xem là động lực thúc đẩy tăng trưởng. Theo đó, việc phát triển nhà ở xã hội không chỉ góp phần giúp giải quyết nhu cầu về an cư mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống cũng như tạo ra xung lực kinh tế xã hội bền vững. 

Dựa trên những hiện trạng còn tồn đọng, ông Cường kiến nghị cần tăng cường các giải pháp nhằm huy động nguồn vốn trong nước để phát triển nhà ở xã hội. 

Theo Nghị quyết của Quốc hội, việc nghiên cứu thành lập Quỹ nhà ở xã hội đã được đề cập đến, nguồn tiền sẽ được sử dụng từ khoản đóng góp 2% tiền sử dụng đất của các dự án nhà ở xã hội mà các doanh nghiệp nộp và nguồn quỹ này sẽ được dùng để đầu tư phát triển nhà ở xã hội trong tương lai. 

Ông Cường cũng đề xuất áp dụng cơ chế người dân có thể đóng góp trước vào quỹ khi đăng ký mua nhà. 

Tiêu chí ưu tiên có thể dựa trên mức đóng góp và thời gian tham gia: Ai đóng nhiều tiền và tham gia lâu hơn sẽ được ưu tiên lựa chọn. Cách làm này không chỉ huy động vốn hiệu quả mà còn giúp phân loại rõ ràng giữa đối tượng có khả năng mua, thuê mua nhà, thay vì phải đánh giá thủ công từng trường hợp. 

Vị chuyên gia này đề nghị giao chỉ tiêu cụ thể cho các ngân hàng về phát triển nhà ở xã hội, kèm theo kế hoạch thực hiện chi tiết và hợp lý. 

Hiện nay, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đã được triển khai nhưng tiến độ giải ngân vẫn cần được điều chỉnh phù hợp với kế hoạch phát triển mà các địa phương đặt ra, điều này đòi hỏi cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng và chính quyền tại địa phương nhằm đảm bảo nguồn vốn được phân bổ kịp thời và hiệu quả. 

Ngoài việc đưa ra một loạt kiến nghị như: Rà soát lại quy hoạch đất đai cho nhà ở xã hội; quy hoạch nhà ở xã hội cần thực hiện ở những vị trí phù hợp nơi sinh sống của người lao động; quy hoạch nhà ở xã hội cần tập trung hóa; đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến việc phát triển nhà ở xã hội..., vị chuyên gia này cũng đề xuất thành lập một nhóm đầu mối chịu trách nhiệm giám sát, điều phối, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình lựa chọn. 

Ông Hoàng Văn Cường cũng đề nghị cơ quan Nhà nước cần đảm nhận trách nhiệm xét duyệt thông tin của người mua nhà ở xã hội thay vì đẩy gánh nặng cho doanh nghiệp. 

Với sự phát triển của công nghệ hiện nay, hoàn toàn có thể xây dựng một cơ sở dữ liệu tập trung về các đối tượng đủ điều kiện mua nhà ở xã hội. Doanh nghiệp chỉ nên tập trung vào việc cung cấp sản phẩm và thực hiện giao dịch mua bán, thay vì chịu trách nhiệm xác minh tính hợp lệ của người mua. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn nâng cao tính minh bạch trong quá trình triển khai dự án. 

>> Chưa đầy một tháng nữa, nhà trọ thuộc diện này sẽ buộc phải ngừng hoạt động