Diện mạo mới của lăng mộ bà Hoàng sống qua 10 đời vua Triều Nguyễn 

Nằm ở miền Trung  Việt Nam, Huế  là một thành phố di sản văn hóa thế giới. Cố đô này tự hào với lịch sử lâu đời và các công trình lăng tẩm độc đáo. Một trong số đó không thể không nhắc đến lăng mộ Hoàng thái hậu Từ Dụ - bà Hoàng sống qua 10 đời vua Triều Nguyễn. Đặc biệt hơn khi mới đây, lăng mộ  này vừa được trùng tu hoàn chỉnh sau một năm với kinh phí gần 7 tỷ đồng. 

Theo đó, Từ Dụ Thái hậu sinh ngày 20/6/1810, mất ngày 22/5/1901, tên thật là Phạm Thị Hằng, là một hoàng thái hậu nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam thuộc triều đại nhà Nguyễn. Bà nổi tiếng với đức hạnh, lòng yêu thương dân chúng và tài năng trong việc nuôi dạy con cái. Từ Dụ Thái hậu tại vị suốt 55 năm, từ khi trở thành hoàng thái hậu dưới triều Tự Đức năm 1847, cho đến khi qua đời dưới triều Thành Thái năm 1902, hưởng thọ 100 tuổi. Đây là một kỷ lục chưa từng có trong hoàng gia Huế cũng như toàn bộ lịch sử Việt Nam. Điều đặc biệt hơn nữa là bà đã sống qua 10 trong số 13 đời vua triều Nguyễn, từ thời vua Gia Long khi bà chào đời đến thời vua Thành Thái khi bà qua đời. 

Ngày nay, lăng mộ Hoàng Thái hậu Từ Dụ tọa lạc trong khuôn viên lăng vua Thiệu Trị, thuộc làng Cư Chánh, xã Thủy Bằng, TP Huế. Công trình này đã được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế trùng tu, với kinh phí do dòng họ Phạm Đăng – dòng họ của bà Từ Dụ – đóng góp thông qua quỹ bảo tồn Di sản Huế. 

Theo đó, lăng mộ này được xây dựng vào đầu thế kỷ XX và vừa hoàn thành quá trình bảo tồn, tu bổ, phục hồi và tôn tạo vào ngày 7/6 vừa qua. Công trình đã hoàn thiện với các hạng mục bao gồm: trụ biểu, hồ Tân Nguyệt và hệ thống cống đối lưu, sân nền, bậc cấp trước lăng, sân nền tự nhiên, cổng, tường thành ngoại và tường thành nội. 

Lối vào lăng mộ Hoàng Thái hậu Từ Dụ, với nhiều bậc cấp và hệ thống tượng rồng, lân đắp nổi từng bị xuống cấp, nay đã được phục hồi hoàn toàn. 

Mộ Hoàng Thái hậu Từ Dụ được xây bằng đá thanh, phía trên trang trí hoa văn hình rồng. Phía sau mộ là bình phong với nhiều hoa văn đắp men sứ từng bị rơi, nay đã được đắp lại hoàn chỉnh. 

Bức tường thành cao hơn 3m, xây bằng gạch vồ, phía trước có hồ bán nguyệt từng bị hư hỏng nặng, nay đã được phục hồi hoàn toàn. 

Một năm trước, lan can hồ bán nguyệt trước lăng bị hư hỏng, xung quanh mọc đầy cỏ dại. Sau khi được trùng tu, khu vực này đã được dọn dẹp sạch sẽ, cỏ dại được cắt tỉa và hồ được bơm nước vào. 

Dự án hoàn thành đã đóng góp quan trọng vào việc hoàn chỉnh tổng thể kiến trúc, cảnh quan và văn hóa của lăng vua Thiệu Trị. Đây là một phần không thể thiếu của di sản văn hóa quý báu của nhân loại đã được UNESCO công nhận và xếp hạng là Di sản Văn hóa Thế giới. 

>> Khu lăng mộ giữa lòng Hà Nội nằm trên con 'phố âm dương', từng được đánh giá là 'đỉnh cao của kiến trúc đá phương Đông'