Đột quỵ tăng mạnh trong mùa lạnh, chuyên gia cảnh báo những thói quen cần thay đổi ngay 

Mùa đông không chỉ mang lại những cơn gió lạnh buốt mà còn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng các bệnh lý nghiêm trọng, trong đó có đột quỵ. Theo BS.CKI Vũ Văn Nam, chuyên gia khoa Thần kinh - Đột quỵ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, thời tiết lạnh giá đặc biệt nguy hiểm đối với người cao tuổi và những ai có bệnh lý nền. Đột quỵ thường xảy ra vào nửa đêm và sáng sớm, khi nhiệt độ giảm mạnh nhất trong ngày. 

Một số nguyên nhân trời lạnh dễ gây đột quỵ: 

1. Co mạch và tăng huyết áp đột ngột  

Khi trời lạnh, cơ thể phản ứng bằng cách co mạch máu ngoại vi để giữ ấm, tập trung máu vào các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, điều này dẫn đến huyết áp tăng cao, gây áp lực lớn lên hệ tuần hoàn, đặc biệt là ở những người bị tăng huyết áp hoặc bệnh tim mạch. Trời lạnh còn kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tăng tiết hormone adrenalin, khiến mạch máu co thắt và tim phải làm việc nhiều hơn, dễ gây ra biến cố tim mạch hoặc đột quỵ. 

2. Máu trở nên cô đặc hơn  

Nhiệt độ thấp khiến máu trở nên đặc và nhớt hơn, tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông. Những cục máu đông này có thể gây tắc nghẽn dòng máu lên não, dẫn đến đột quỵ thiếu máu cục bộ – một dạng đột quỵ phổ biến và nguy hiểm. 

3. Nhịp tim tăng cao  

Cơ thể cần sản sinh nhiệt để giữ ấm, buộc tim phải hoạt động mạnh hơn, làm tăng nhịp tim và gây gánh nặng lớn lên hệ tim mạch. Điều này dễ dẫn đến rối loạn nhịp tim hoặc nhồi máu cơ tim, làm tăng nguy cơ đột quỵ, đặc biệt ở những người mắc bệnh tim mạch. 

4. Giảm oxy lên não  

Không khí lạnh và khô làm giảm hiệu quả trao đổi oxy trong phổi. Khi não không được cung cấp đủ oxy, nguy cơ đột quỵ tăng cao, đặc biệt với những người có tiền sử bệnh phổi mạn tính hoặc tim mạch. 

5. Thói quen sinh hoạt không lành mạnh  

Mùa đông, ngày ngắn đêm dài khiến nhịp sinh học dễ bị rối loạn. Nhiều người có xu hướng giảm vận động, ăn thực phẩm giàu chất béo, muối và uống nhiều rượu bia. Những thói quen này làm tăng nguy cơ cao huyết áp, béo phì – hai yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến đột quỵ. 

Các biện pháp phòng ngừa đột quỵ mùa lạnh  

Đột quỵ là bệnh lý cấp tính, xảy ra đột ngột và có tỷ lệ tử vong hoặc biến chứng tàn phế cao. Tuy nhiên, nguy cơ đột quỵ có thể được giảm thiểu nếu áp dụng các biện pháp phòng ngừa đúng cách. 

1. Giữ ấm cơ thể  

Hãy mặc đủ ấm, đặc biệt là vùng đầu và cổ. Sử dụng khăn quàng, mũ len, găng tay khi ra ngoài để tránh ảnh hưởng của nhiệt độ thấp. Việc giữ nhiệt độ cơ thể ổn định rất quan trọng, đặc biệt với người cao tuổi và người có bệnh lý nền. 

2. Theo dõi sức khỏe thường xuyên  

Những người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao hoặc tiểu đường nên kiểm tra huyết áp thường xuyên. Việc phát hiện sớm những bất thường sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. 

3. Chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học  

Hạn chế các thực phẩm nhiều dầu mỡ, muối và đồ uống có cồn. Uống đủ nước ngay cả khi không cảm thấy khát để duy trì sự lưu thông máu tốt. Tăng cường tập thể dục nhẹ nhàng trong nhà, ít nhất 30 phút mỗi ngày, để cải thiện tuần hoàn và sức khỏe tim mạch. 

4. Tầm soát đột quỵ định kỳ  

Tầm soát giúp phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ và đưa ra các giải pháp phòng ngừa phù hợp. Đây là việc đặc biệt cần thiết đối với người cao tuổi hoặc những ai có tiền sử bệnh nền. 

Các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ bao gồm: 

- Yếu hoặc tê liệt một bên cơ thể. 

- Méo miệng, khó nói hoặc nói lắp. 

- Chóng mặt, đau đầu đột ngột không rõ nguyên nhân. 

- Mất thăng bằng hoặc khó cử động. 

Nếu nhận thấy các triệu chứng này, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu. Thời gian "vàng" để điều trị hiệu quả là trong vòng 4,5 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng. 

Mùa đông là thời điểm nguy cơ đột quỵ gia tăng đáng kể, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh lý nền. Tuy nhiên, với lối sống lành mạnh và các biện pháp phòng ngừa phù hợp, nguy cơ này có thể được giảm thiểu. Hãy bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình để mùa đông không còn là nỗi lo về đột quỵ. 

>> 'Cái chết' rình rập mùa đông, bác sĩ chỉ ra cách phân biệt đột quỵ và trúng gió