Đừng chủ quan trong giai đoạn đầu của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính: Không thể chỉ dùng thuốc để chữa trị! 

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba trên thế giới. Tại Việt Nam, tỷ lệ người mắc COPD ở mức trung bình và nặng cao nhất trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, thông tin được công bố tại buổi lễ mít tinh của Chương trình truyền thông phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, diễn ra vào ngày 25/11/2023 tại Hà Nội. 

Phát biểu tại buổi lễ, Tiến sĩ Nguyễn Minh Hằng, Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), nhấn mạnh rằng bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cùng với các bệnh không lây nhiễm khác như bệnh tim mạch, ung thư, đái tháo đường và hen phế quản đang gia tăng và trở nên phổ biến, gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế và xã hội. 

Hiện tại, số người mắc COPD trong cộng đồng rất lớn. Theo ước tính sơ bộ từ cuộc điều tra yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm mới nhất do Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới và Tổng cục Thống kê triển khai, có đến 3,1% người trưởng thành (từ 18-69 tuổi) đã từng được chẩn đoán mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. 

Trên thực tế, GS. BS Chen Rongchang, Giám đốc Viện Bệnh hô hấp của Bệnh viện Nhân dân Thâm Quyến, nhận định rằng các triệu chứng ban đầu của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) như ho và mệt mỏi không phải là dấu hiệu đặc biệt, vậy nên chúng thường dễ bị bỏ qua. 

COPD được xem như một “bệnh mãn tính vô hình”, không rõ ràng. Khi bệnh nhân bắt đầu cảm thấy khó thở khi leo cầu thang hay leo đồi, họ thường không nghĩ ngay đến bệnh phổi hay COPD mà có xu hướng nghĩ mình mắc bệnh tim. Điều này cho thấy mọi người thường chú trọng hơn đến các bệnh như huyết áp cao và tiểu đường, trong khi nhận thức về các bệnh đường hô hấp còn rất hạn chế. 

Nhiều bệnh nhân mắc COPD nhưng không hiểu rõ về căn bệnh này và nguyên nhân gây ra nó, dẫn đến việc chỉ tìm đến bác sĩ khi chức năng phổi đã suy giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động. 

Tác động của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) đến sức khỏe không thua kém gì bệnh cao huyết áp và tiểu đường. Bệnh nhân COPD thường gặp khó khăn trong việc hít thở, dẫn đến tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng, không thể tự mặc quần áo và phải nhờ người khác chăm sóc, gây ra nhiều đau đớn cho người bệnh. Những đợt cấp COPD nặng có thể dẫn đến bệnh tim phổi và các trường hợp suy hô hấp cần cấp cứu tại ICU là điều thường xuyên gặp. 

Chen Rongchang nhấn mạnh rằng, để phát hiện sớm COPD, những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên tự "kiểm tra" và chú ý đến các xét nghiệm chức năng phổi hàng năm. 

Nhóm nguy cơ cao mắc COPD bao gồm những người trên 40 tuổi, có thói quen hút thuốc, thường xuyên tiếp xúc với bụi và có người thân có tiền sử bệnh. Ngoài ra, nếu chụp CT thấy bóng nước trong phổi, điều này cũng cho thấy khả năng mắc COPD. Những người thuộc nhóm nguy cơ cao, nếu có các triệu chứng như ho, khạc đờm kéo dài hơn 3 tháng, nên đến bệnh viện để xét nghiệm chức năng phổi kịp thời nhằm phát hiện và bắt đầu điều trị COPD càng sớm càng tốt. Điều trị sớm sẽ giảm bớt tình trạng nghiêm trọng và tăng hiệu quả điều trị, tránh để bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn gây khó khăn trong việc điều trị. 

Trả lời câu hỏi về việc liệu có cần dùng thuốc trong giai đoạn đầu của COPD hay không, Chen Rongchang giải thích rằng việc điều trị COPD giai đoạn đầu không chỉ dựa vào thuốc. 

"Điều đầu tiên cần xem xét là bỏ hút thuốc, giảm ô nhiễm không khí,... và giảm thiểu các yếu tố nguy cơ mắc bệnh; thứ hai là tăng cường sức đề kháng của bản thân, bao gồm tiêm chủng, giảm nhiễm trùng đường hô hấp, kiên trì tập thể dục và phục hồi chức năng; cuối cùng mới xem xét đến các vấn đề thuốc", BS Chen Rongchang chia sẻ với Sohu Health. 

Hiện nay, có rất nhiều nghiên cứu đang được tiến hành, hy vọng sẽ cung cấp thêm bằng chứng mạnh mẽ hơn về việc điều trị hợp lý bệnh COPD giai đoạn đầu”, Bác sĩ Chen nói thêm. 

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hay còn gọi là COPD, là căn bệnh tiến triển theo thời gian, gây ra tình trạng khó thở và các biến chứng nghiêm trọng khác, đe dọa tính mạng bệnh nhân. Gánh nặng của bệnh hen phế quản và COPD ở Việt Nam đang là mối quan tâm lớn của ngành y tế trong lĩnh vực hô hấp. 

Đây là một trong những bệnh không lây nhiễm cần được quản lý chặt chẽ và có các chiến lược phòng ngừa, điều trị hiệu quả để giảm gánh nặng y tế và kinh tế xã hội do bệnh gây ra. Các bệnh không lây nhiễm hiện đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu, chiếm tỷ lệ cao hơn tất cả các nguyên nhân khác cộng lại. 

Bệnh COPD có xu hướng tiến triển nặng dần, không thể hồi phục do các đợt cấp tính và các biến chứng nghiêm trọng như suy hô hấp mạn tính và suy tim phải, và hoàn toàn có thể dẫn đến tàn phế hoặc thậm chí là tử vong. 

*Theo Sohu Health, Trang tin Báo Cáo Viên của Ban Tuyên giáo Trung ương 

>> Một bộ phận trong cơ thể càng 'bẩn' thì càng dễ mắc ung thư, nhiều người chủ quan nên đoản thọ