Ghế Chủ tịch Fed 'lung lay', đồng USD lao dốc không tưởng: Chuyện gì xảy ra?

Đồng USD trượt giá mạnh, hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ giảm, trong khi lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm tăng lên khi giới đầu tư cân nhắc nguy cơ mất ổn định nếu ông Powell thực sự bị phế truất. Tình hình càng thêm căng thẳng sau khi Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, ông Kevin Hassett, xác nhận hôm 18/4 rằng Nhà Trắng đang “nghiên cứu khả năng” này.

Nỗi lo Fed mất độc lập và cú sốc niềm tin với USD

Viễn cảnh ông Powell bị sa thải tạo thêm một cú đánh mới vào tài sản Mỹ, vốn đang lao đao vì chiến tranh thương mại và nguy cơ suy thoái. Đồng thời, nó cũng làm dấy lên nghi ngờ về tính độc lập của Fed – yếu tố vốn được xem là nền tảng của niềm tin vào đồng USD.

“Thẳng thắn mà nói, việc sa thải Chủ tịch Powell thật khó tin. Nếu uy tín của Fed bị nghi ngờ, niềm tin vào đồng USD sẽ sụp đổ nghiêm trọng”, chuyên gia Christopher Wong tại Ngân hàng OCBC bình luận.

“Chúng tôi tin rằng xu hướng suy yếu của đồng USD sẽ còn tiếp diễn. Cuộc tấn công vào tính độc lập của Fed đang ngày càng nghiêm trọng. Chỉ riêng việc thừa nhận khả năng sa thải ông Powell đã là một tín hiệu rất tiêu cực”, ông Win Thin, Chiến lược gia trưởng toàn cầu tại Brown Brothers Harriman nhận định.

Sau phát biểu của ông Hassett, nhiều quỹ đầu cơ đã nhanh chóng bán tháo đồng USD, khiến giá trị của đồng tiền này giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 10 năm ngoái. Cùng lúc đó, số liệu từ một cơ quan giám sát thị trường cho thấy nhà đầu tư hiện đang ít tin tưởng vào đồng USD hơn bao giờ hết trong nhiều tháng qua.

Tuy nhiên, một số chuyên gia nhận định: Mặc dù thông tin liên quan đến ông Powell ảnh hưởng đến tâm lý thị trường, nguyên nhân chính vẫn là những diễn biến tiêu cực trong cuộc chiến thương mại toàn cầu – yếu tố được xem là “tay lái chính” của đồng USD lúc này.

“Việc can thiệp vào Ngân hàng Trung ương là điều cực kỳ nghiêm trọng và một khi đã mất đi tính độc lập, rất khó để lấy lại. Đe dọa ông Powell chỉ làm niềm tin của nhà đầu tư quốc tế vào tài sản Mỹ thêm lung lay”, ông Will Compernolle, chuyên gia tại FHN Financial (Chicago) nói.

Không chỉ đồng USD, các loại tài sản khác tại Mỹ cũng chịu ảnh hưởng. Hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ giảm tới 1%, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm tăng thêm hai điểm cơ bản.

Đường cong lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ đang “xoắn lại” – tức là lợi suất của trái phiếu ngắn hạn tăng nhanh hơn so với dài hạn. Hiện tượng này cho thấy giới đầu tư đang dự đoán rằng nếu có biến động ở vị trí Chủ tịch Fed, Ngân hàng Trung ương Mỹ có thể buộc phải cắt giảm lãi suất để trấn an thị trường.

Chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu 30 năm và 2 năm đã tăng liên tục 9 tuần liên tiếp – chuỗi dài nhất kể từ năm 1992 – do thị trường kỳ vọng các biện pháp nới lỏng tiền tệ. Cùng lúc đó, các quỹ đầu cơ cũng đang tháo gỡ các vị thế đòn bẩy tại kỳ hạn dài, gây thêm áp lực lên thị trường.

Các nhà chiến lược tại Citigroup tuần trước đã hạ triển vọng với thị trường chứng khoán Mỹ, cho rằng “sự vượt trội của Mỹ” đang xuất hiện nhiều vết nứt. Đây là động thái đồng thuận với các cảnh báo trước đó từ Bank of America và BlackRock – những “ông lớn” cũng đang giảm niềm tin vào chứng khoán Mỹ giữa làn sóng căng thẳng thương mại và chính sách không đoán định từ Nhà Trắng.

Tổng thống Trump có thể sa thải Chủ tịch Powell? Câu hỏi chưa có lời đáp

Về mặt pháp lý, Tổng thống Mỹ không dễ dàng sa thải Chủ tịch Fed. Theo Điều 10 của Đạo luật Dự trữ Liên bang, các thành viên Hội đồng Thống đốc – trong đó có Chủ tịch – chỉ có thể bị cách chức “vì lý do chính đáng”. Giới chuyên gia pháp lý cho rằng “lý do chính đáng” này phải là vi phạm nghiêm trọng hoặc lạm dụng quyền lực, chứ không đơn thuần vì bất đồng chính sách.

Hiện Tòa án Tối cao Mỹ đang chuẩn bị ra phán quyết trong một vụ việc có thể ảnh hưởng đến quyền của Tổng thống trong việc sa thải các quan chức cấp cao và điều này có thể tạo tiền lệ cho trường hợp của ông Powell.

Và dù ông Powell có giữ được vị trí hay không, nhiều nhà đầu tư cho rằng xu hướng rút khỏi đồng USD sẽ tiếp diễn. “Áp lực lên ông Powell có thể là giọt nước tràn ly, nhưng thực tế là không cần thêm lý do nào nữa để bán đồng USD. Những gì đã xảy ra trong ba tháng qua đã đủ để khiến làn sóng bán ra tiếp tục kéo dài nhiều tháng tới”, chuyên gia Gareth Berry của Macquarie (Singapore) nói.

>> Nếu ông Trump 'đụng vào' Chủ tịch Fed, thị trường tài chính Mỹ có thể sẽ sụp đổ!