Kiên định với chính sách lãi suất thấp, Việt Nam có giữ được đà tăng trưởng?
Việt Nam đang kiên định với chính sách lãi suất thấp để hỗ trợ nền kinh tế trong bối cảnh thế giới đầy biến động. Chính sách này kỳ vọng giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp và người dân, qua đó thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng nội địa.
Theo báo cáo từ Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN)  đang duy trì lãi suất điều hành  ở mức thấp nhằm kích thích tín dụng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Quyết định này dựa trên việc áp lực lạm phát trong nước vẫn được kiểm soát tốt, thấp hơn ngưỡng mục tiêu 4,5%, cùng với các tín hiệu tích cực về ổn định giá cả trong những tháng cuối năm 2024.
Việc giữ lãi suất điều hành ở mức 4,5% tạo điều kiện để NHNN tiếp tục thúc đẩy nguồn vốn vay vào các lĩnh vực kinh tế mà không lo ngại quá nhiều về rủi ro lạm phát.
Diễn biến lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) từ năm 2021 đến 2024. Nguồn: Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), tổng hợp từ FiinproX và NHNN. |
Ngân hàng thương mại: Tăng lãi suất huy động, giảm lãi suất cho vay
Mặc dù NHNN duy trì lãi suất điều hành thấp, thị trường tài chính đã chứng kiến các đợt tăng lãi suất huy động  từ đầu tháng 4/2024. Theo BSC, đây là kết quả của nhu cầu huy động vốn tăng khi tín dụng phục hồi và tăng trưởng kinh tế cần thêm nguồn lực. Tính đến cuối tháng 9/2024, tăng trưởng huy động vốn chỉ đạt 4,79% Ytd, khiến các ngân hàng phải nâng lãi suất huy động để thu hút nguồn vốn từ dân cư.
Diễn biến lãi suất huy động và cho vay tại các ngân hàng thương mại nhà nước từ năm 2022 đến 2024. Diễn biến lãi suất huy động và cho vay tại các ngân hàng thương mại nhà nước từ năm 2022 đến 2024. |
Ngược lại, các NHTM lớn, đặc biệt là NHTM Nhà nước, đã giảm lãi suất cho vay nhằm khuyến khích đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp. Hiện tại, lãi suất cho vay  tối thiểu của bốn NHTM Nhà nước duy trì ở mức 4,68%, tạo cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và mở rộng đầu tư.
Tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ
Tính đến ngày 11/10/2024, tăng trưởng tín dụng đạt 8,78% Ytd, cho thấy sự phục hồi đáng kể trong hoạt động cho vay. NHNN đã triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng như cắt giảm lãi suất cho vay, đơn giản hóa thủ tục và mở rộng các gói vay ưu đãi. Theo BSC, những biện pháp này không chỉ cải thiện thanh khoản mà còn giúp doanh nghiệp và cá nhân tiếp cận vốn dễ dàng hơn, tạo nền tảng cho sự phục hồi và tăng trưởng bền vững của nền kinh tế.
Tăng trưởng tín dụng và cung tiền M2 trong giai đoạn phục hồi từ năm 2020 đến 2024. Nguồn: Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), tổng hợp từ FiinproX và NHNN. |
Áp lực lạm phát thấp, triển vọng duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng
Lạm phát trong nước vẫn đang ở mức thấp, khi Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)  tháng 10/2024 tăng 2,89% YoY. BSC nhận định rằng, việc duy trì mức lạm phát thấp là nhờ các biện pháp quản lý giá cả hiệu quả của chính phủ, cùng với ổn định giá xăng dầu và thực phẩm. Với mức lạm phát dự kiến sẽ duy trì dưới ngưỡng mục tiêu 4,5%, NHNN có thể tiếp tục chính sách tiền tệ nới lỏng để hỗ trợ dòng chảy tín dụng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà không gặp phải áp lực lớn từ lạm phát.
Diễn biến lạm phát và lạm phát cơ bản tại Việt Nam từ năm 2021 đến 2024. Nguồn: Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), tổng hợp từ FiinproX và NHNN. |
Cơ hội và thách thức từ bối cảnh quốc tế
Việc tái đắc cử của Tổng thống Mỹ của ông Donald Trump có thể tác động mạnh đến thị trường tài chính toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Các chính sách tài khóa mở rộng của ông Trump, đặc biệt là tăng thuế nhập khẩu, có thể tạo áp lực lên tỷ giá hối đoái và làm tăng sức mạnh của đồng USD, từ đó đẩy lạm phát nhập khẩu tại Việt Nam. Đồng thời, các chính sách bảo hộ của Mỹ có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam trong các lĩnh vực dệt may và thép.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng đứng trước cơ hội lớn từ xu hướng dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc. Đây là thời cơ để Việt Nam thu hút dòng vốn đầu tư vào các ngành công nghiệp phụ trợ, đặc biệt là những ngành có thể hưởng lợi từ xu hướng “Trung Quốc +1”.
Chính sách lãi suất thấp hiện tại là lợi thế lớn cho Việt Nam, tạo điều kiện thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiều biến động quốc tế, Việt Nam cần điều hành linh hoạt và thận trọng. Các giải pháp hỗ trợ khác như cải cách thủ tục vay vốn, tăng cường đầu tư công và phát triển xuất khẩu sẽ là những yếu tố quan trọng để duy trì đà tăng trưởng ổn định trong thời gian tới.
>> VCBS: Lạm phát tháng 11 dự báo tăng nhẹ, trong tầm kiểm soát của Chính phủ