Liên tục đánh mất thị phần, 'vũ khí' nào sẽ giúp VnDirect giữ vững vị thế trên thị trường chứng khoán? 

VnDirect (HOSE: VND ) là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu Việt Nam với chiến lược tập trung vào khách hàng cá nhân. Trong giai đoạn từ năm 2015 đến hết quý III/2024, VnDirect đã liên tục duy trì thị phần ở mức 6-10%. 

Thị phần thấp nhất 10 năm  

Tuy nhiên, theo báo cáo mới công bố từ Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) về Top 10 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất quý IV và cả năm 2024, VnDirect bất ngờ là đơn vị ghi nhận mức sụt giảm mạnh nhất. Cụ thể, thị phần công ty giảm từ 5,7% cuối quý III xuống 5,08%, mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua. 

Tính chung cả năm 2024, VnDirect xếp ở vị trí thứ 6 với 5,87% thị phần, giảm ba bậc so với năm 2023. Trước đó, trong hai năm liên tiếp 2022 và 2023, công ty luôn giữ vị trí thứ 3 với lần lượt 7,88% và 7,01%. 

Sự suy giảm thị phần của VnDirect có thể đến từ hai nguyên nhân chính: Cạnh tranh khốc liệt về chính sách miễn phí giao dịch giữa các công ty chứng khoán và sự cố an ninh mạng nghiêm trọng khiến công ty ngừng hoạt động trong suốt một tuần vào tháng 3/2024. Dù đã triển khai các chương trình tri ân nhưng ảnh hưởng từ sự cố dường như đã khiến nhiều khách hàng mất niềm tin. 

>>Có 659.000 cuộc tấn công mạng, nhiều vụ nghiêm trọng 'nhắm' vào PVOIL, Vietnam Post...  

Thị phần giảm nhưng lợi nhuận vẫn về đích  

Dù chưa công bố KQKD quý IV, tuy nhiên, trong cuộc họp mới đây với đội phân tích của Chứng khoán Vietcap, lãnh đạo VnDirect đã có những chia sẻ về hoạt động kinh doanh trong năm qua. 

Theo đó, VnDirect ước tính lợi nhuận sau thuế năm 2024 sẽ duy trì ngang bằng so với năm 2023. Năm 2023 công ty chứng khoán này ghi nhận lợi nhuận sau thuế ở mức 2.022 tỷ đồng. Nếu đạt được mức lợi nhuận này năm 2024, VnDirect sẽ cán đích kế hoạch lợi nhuận đề ra đồng thời giữ vững vị thế nằm trong top 3 công ty chứng khoán lãi lớn nhất thị trường. 

Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ mảng cho vay ký quỹ với mức tăng trưởng 18% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, do thị phần giảm, doanh thu từ mảng môi giới giảm 17% và doanh thu từ thị trường vốn giảm 39%. Tuy nhiên, mảng môi giới từ lâu đã không đóng góp nhiều vào lợi nhuận chung nên tác động của sự sụt giảm không đáng kể. 

Năm 2023, VnDirect ghi nhận lãi từ hoạt động cho vay đạt 1.154 tỷ đồng, giảm 28% so với năm 2022. Doanh thu môi giới đạt 867 tỷ đồng, giảm 30% so với cùng kỳ năm trước. Cuối năm 2023, dư nợ cho vay ký quỹ đạt hơn 9.900 tỷ đồng và tăng lên 10.400 tỷ đồng vào quý III/2024 khi nhu cầu giao dịch được cải thiện, tương ứng mức tăng 5%. 

Về hoạt động môi giới, thu nhập từ mảng này của VnDirect đã liên tục giảm mạnh trong các năm qua. Năm 2023, lợi nhuận từ mảng này đạt 252 tỷ đồng (chỉ chiếm khoảng 12% tỷ trọng lợi nhuận), mức thấp nhất kể từ năm 2020. Với việc doanh thu giảm như công ty dự báo, lợi nhuận mảng này sẽ tiếp tục giảm năm 2024. 

Tập trung đẩy mạnh hoạt động cho vay ký quỹ  

Trước áp lực cạnh tranh lớn, mảng ký quỹ nhiều khả năng sẽ là động lực chính của VnDirect trong thời gian tiếp theo. Dự báo năm 2025, Vietcap kỳ vọng VnDirect sẽ được hưởng lợi từ sự khởi sắc của thị trường chứng khoán và sự hồi phục của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, Vietcap cũng lưu ý rủi ro từ khoản đầu tư trái phiếu vào CTCP Đầu tư Xây dựng Trung Nam, một công ty chuyên về mảng năng lượng tái tạo. 

VnDirect cũng cho biết có kế hoạch phát hành hơn 300 triệu cổ phiếu và 2.000 tỷ đồng trái phiếu trong giai đoạn 2025-2026 để tăng nguồn vốn cho hoạt động cho vay ký quỹ và tận dụng cơ hội đầu tư khi thị trường phục hồi. 

Mới đây, VnDirect đã công bố kế hoạch phát hành tối đa 20 triệu trái phiếu với tổng giá trị 2.000 tỷ đồng trong hai đợt vào năm 2025. Đây là loại trái phiếu có kỳ hạn 36 tháng, mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu, với lãi suất kết hợp giữa cố định và thả nổi. 

Mục đích huy động vốn là để mở rộng hoạt động cho vay giao dịch ký quỹ (margin), đầu tư vào các giấy tờ có giá và phục vụ các hoạt động kinh doanh khác. Công ty cam kết đảm bảo nguồn trả nợ từ lợi nhuận kinh doanh và các nguồn vốn hợp pháp, đảm bảo khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính. 

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu VND đã liên tục sụt giảm kể từ cuối tháng 3/2024 sau khi gặp sự cố kỹ thuật về hệ thống an ninh. Theo đó, thị giá đã “bốc hơi” khoảng 45% giá trị từ 20.x về 11.x và chạm đáy 13 tháng. Hiện vốn hóa của VnDirect đạt 17.400 tỷ đồng. 

>>VNDirect (VND) muốn huy động 2.000 tỷ trái phiếu để 'rót' vào cho vay margin và đầu tư