Loạt chính sách 'sát sườn' với người dùng ô tô xe máy có hiệu lực từ đầu 2025 

Quy định mới có hiệu lực, nhiều mức phạt vi phạm giao thông được tăng cao  

Từ ngày 1/1/2025, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ và đồng thời là Nghị định 168/2024  của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe chính thức có hiệu lực, thay thế cho Nghị định 100/2019 (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 123/2021). 

Theo đại diện Cục CSGT, Nghị định mới đã xử lý nghiêm khắc những hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông, thể hiện ý thức coi thường pháp luật khi tham gia giao thông với việc nâng mức phạt tiền rất cao. Thậm chí tịch thu phương tiện đối với một số hành vi như: Vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, chạy xe lạng lách, đánh võng… 

Cụ thể, đối với người điều khiển ô tô vi phạm không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mức phạt tiền được nâng từ 4–6 triệu đồng trước đây lên 18-20 triệu đồng. Đồng thời, các quy định về quay đầu xe trên đường cao tốc, đi ngược chiều hoặc lùi xe trên cao tốc, đi mô tô vào đường cao tốc... cũng được cụ thể hóa với mức phạt tăng mạnh 2-3 lần so với hiện hành. 

Một số hành vi như vận chuyển hàng trên xe không chằng buộc chắc chắn; cản trở, không chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát của người thực thi công vụ; không chấp hành hiệu lệnh chỉ dẫn của người điều khiển giao thông,... sẽ có mức phạt cao gấp 3-30 lần so với trước. 

Tương tự đối với xe máy, những hành vi vi phạm nguy hiểm, là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông cũng bị phạt nặng Trong đó, hành vi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông tăng 6 lần so với trước đây lên mức 4-6 triệu đồng; điều khiển mô tô xe máy đi vào đường cao tốc tăng gấp 2 lần, lên mức 4-6 triệu đồng; đi ngược chiều tăng 3 lần, lên mức 4-6 triệu,... 

Trừ điểm trên Giấy phép lái xe  

Theo quy định tại Điều 58 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, mỗi giấy phép lái xe (GPLX) sẽ có 12 điểm/năm để đánh giá mức độ tuân thủ luật lệ giao thông của người lái xe. 

Mỗi lần vi phạm quy định của pháp luật về an toàn giao thông, lái xe sẽ bị trừ điểm theo tính chất và mức độ nghiêm trọng của lỗi vi phạm (trừ 2-10 điểm theo quy định tại Nghị định 168). Thông tin về số điểm bị trừ sẽ được ghi nhận vào hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý và thông báo đến người lái xe liên quan ngay khi có quyết định xử phạt có hiệu lực. 

Nếu còn điểm trong năm, GPLX sẽ được phục hồi lại đủ 12 điểm vào năm sau. Trường hợp bị trừ hết điểm trong một năm, lái xe sẽ không được phép điều khiển phương tiện giao thông theo loại giấy phép đã đăng ký. 

Sau 6 tháng kể từ khi bị trừ hết điểm, người lái xe có thể tham gia khóa kiểm tra kiến thức do CSGT tổ chức để phục hồi điểm. Người đạt kết quả đỗ thì được phục hồi lại đầy đủ 12 điểm trên giấy phép lái xe. 

Thay đổi các hạng giấy phép lái xe  

Điều 57 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định đến 15 loại giấy phép lái xe (tăng 3 loại so với quy định trước) gồm các hạng: Hạng A1, A, B1, B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE. 

So với quy định tại Luật Giao thông đường bộ 2008, Luật mới có một số điều chỉnh như sau: 

- Hạng B được gộp giữa hạng B1 và B2. 

- Hạng C dùng để lái xe tải từ 3,5 tấn trở lên đã tách thành C1 lái xe 2,5 đến 7,5 tấn và C lái xe trên 7,5 tấn. 

- Hạng D trước đây lái cho xe chở người từ 10-30 chỗ được tách thành D1 (xe từ 8-16 chỗ) và D2 (từ 16-29 chỗ), hạng D giờ chỉ lái xe trên 29 chỗ. 

Do có sự thay đổi trong phân hạng GPLX nên thời hạn và độ tuổi cấp GPLX với mỗi loại cũng có một số điểm khác biệt. 

Giấy phép lái xe bị quá hạn 1 ngày cũng phải thi lại  

Tại Điều 34 Thông tư 35/2024/TT-BGTVT quy định người có GPLX các hạng B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE quá thời hạn sử dụng dưới 1 năm kể từ ngày hết hạn phải sát hạch lý thuyết theo quy định để cấp giấy phép lái xe. Đồng thời chỉ cần quá hạn 1 ngày cũng phải thi lại lý thuyết. 

Đây là điểm mới bởi với quy định trước đây, GPLX quá thời hạn sử dụng dưới 3 tháng thì chủ xe vẫn được cấp lại mà không cần phải sát hạch lại lý thuyết. 

Như vậy từ ngày 1/1/2025, tài xế cần chú ý làm các thủ tục đổi GPLX trước khi hết hạn bởi để quá hạn 1 ngày cũng sẽ phải thi lại lý thuyết. 

Xe nhập khẩu được đăng ký online  

Thông tư số 79/ 2024/TT-BCA của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng cũng có hiệu lực từ 1/1/2025. 

Theo đó, công dân Việt Nam có thể đăng ký xe bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình cho cả xe sản xuất lắp ráp và xe nhập khẩu theo quy định tại khoản 1, Điều 14 Thông tư 79. Trước đây, Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định chỉ xe sản xuất, lắp ráp trong nước mới được đăng ký xe lần đầu bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình. 

Cụ thể, theo khoản 4, Điều 6 Thông tư 79, chủ xe chỉ phải đến cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục đổi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe trong trường hợp thay đổi thông tin về tên chủ xe, số định danh của chủ xe hoặc khi hết thời hạn chứng nhận đăng ký xe theo quy định, đồng thời chủ xe vẫn được đổi chứng nhận đăng ký xe theo địa chỉ mới nếu có nhu cầu. 

Xe điện, xe trúng đấu giá được cấp đăng ký xe, biển số xe có dán tem nhận diện  

Theo quy định tại khoản 1, Điều 14 Thông tư 79, chủ xe trúng đấu giá, xe sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường sẽ được trả chứng nhận đăng ký xe, biển số xe có dán tem nhận diện. 

Tem nhận diện biển số xe sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường nền màu xanh lá cây, có hình tròn, đường kính 30mm, được thiết kế bằng phần mềm thiết kế bảo an chuyên dụng, chống sao chép làm giả. Tem được in màu bằng mực chống phai trên chất liệu đề can bóc dán. 

Biển số xe trúng đấu giá cũng được nhận diện riêng. Cụ thể, tem nhận diện biển số xe trúng đấu giá: nền màu đỏ và màu vàng, chữ màu xanh; hình tròn, đường kính 30mm, được thiết kế bằng phần mềm thiết kế bảo an chuyên dụng, chống sao chép làm giả. Tem được in màu bằng mực chống phai trên chất liệu đề can bóc dán. 

Ô tô điện không còn được ưu đãi 100% lệ phí trước bạ từ ngày 1/3  

Theo Nghị định số 10/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ, từ 01/3/2025 đến 01/3/2027 nộp lệ phí trước bạ các loại xe điện lần đầu có mức thu bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi. Trước đó, ô tô điện chạy pin (xe thuần điện) đã được giảm 100% lệ phí trước bạ 3 năm, khi Nghị định 10 bắt đầu có hiệu lực vào ngày 1/3/2022. 

Như vậy, từ 1/3 tới, ô tô điện chạy pin sẽ không còn được miễn lệ phí trước bạ như hiện hành mà sẽ "gánh" thêm 1/2 loại lệ phí này. Điều này khiến chi phí lăn bánh của ô tô điện tăng thêm từ 5-6% giá niêm yết và dự báo sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường ô tô trong nước năm 2025. 

Hoàng Hiệp (t/h)  

>> Luật Trật tự an toàn giao thông có hiệu lực, những điều tài xế cần biết