Mẹ của NSND nổi tiếng, Giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội: 2 lần mổ, 11 lần truyền hóa chất vì bạo bệnh, sống được là nhờ chồng con
NSƯT Minh Phức đã gắn bó với quan họ được hơn 60 năm. Bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSƯT vào tuổi 75.
NSND Tự Long là gương mặt quen thuộc với khán giả Việt. Anh là nghệ sĩ chèo, nghệ sĩ hài thường xuyên tham gia chương trình Táo quân. Tự Long sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật khi bố là NSƯT Tự Lẫm (nghệ danh Hai Lẫm), là một nghệ sĩ hát Quan họ nổi tiếng của xứ Kinh Bắc. Ông giữ chức Trưởng đoàn Quan họ Bắc Ninh trong những ngày đầu mới thành lập.
Mẹ NSND Tự Long là nghệ sĩ Minh Phức (Nguyễn Thị Phức). Năm 2024, bà có tên trong danh sách các nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSƯT lần thứ 10.
Có thể nói, chính truyền thống của gia đình đã nuôi dưỡng dòng máu nghệ thuật cho nghệ sĩ Tự Long. Anh có thể hát quan họ, hát chèo rất mượt mà, tình cảm. Đồng thời, anh cũng tiếp nối đam mê ấy, trở thành Giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội và đang không ngừng nỗ lực đưa văn hóa truyền thống đến gần hơn với khán giả trẻ.
NSƯT Minh Phức, sinh năm 1949, xuất thân từ một gia đình giàu truyền thống nghệ thuật tại Bắc Ninh. Cha bà là một tay trống của Nhà hát Chèo Việt Nam, tất cả anh chị em của bà đều học tại Đại học Sân khấu - Điện ảnh và làm văn công.
Với truyền thống ấy, bà trở thành một trong những nghệ sĩ đầu tiên của Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Năm 1969, bà thi tuyển vào Đoàn Dân ca Quan họ Hà Bắc, đây cũng là nơi bà gặp gỡ và nên duyên với nghệ sĩ Tự Lẫm. Ngày ấy, bà cảm mến ông bởi ngoại hình cuốn hút cùng giọng hát hay, tình cảm và tính cách đứng đắn.
Sau khi nên duyên, bà sinh người con trai đầu lòng chính là nghệ sĩ Tự Long. Trong những năm chiến tranh, vì cả hai thường xuyên đi diễn xa nên phải gửi con cho ông bà nội chăm sóc.
Dù thu nhập của nghệ sĩ rất thấp và cuộc sống đầy khó khăn, nhiều đồng nghiệp phải rời bỏ nghề hoặc chuyển sang công việc khác, nghệ sĩ Tự Lẫm cũng nhận được lời mời làm việc tại Xưởng phim truyện Việt Nam nhưng ông được khuyên nên ở lại để giữ gìn nghệ thuật quan họ.
Còn với NSƯT Minh Phức đã gắn bó với quan họ được hơn 60 năm. Bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSƯT vào tuổi 75. Không những thế, bà còn tự hào khi viết được những cuốn sách có 400-500 bài hát quan họ, ghi lại nguồn gốc và lịch sử từng bài hát.
Mỗi lần nhắc về con trai cả Tự Long, bà đều vô cùng tự hào. Trước khi theo đuổi đam mê nghệ thuật, Tự Long từng làm rất nhiều nghề từ mộc, chạy xe ôm và có ý định xuất khẩu lao động. Tuy nhiên, cuối cùng anh đã chọn học Đại học Sân khấu - Điện ảnh, nối nghiệp cha mẹ và rất thành công, được khán giả cả nước yêu mến.
Vài năm trước, NSƯT Minh Phức mắc bệnh ung thư và đã trải qua nhiều thời điểm thập tử nhất sinh. Bà từng phải phẫu thuật cắt một quả thận và thường xuyên phải xuống Hà Nội để điều trị. Trong thời gian hóa trị và xạ trị, bà đã bị rụng tóc và giảm hơn 10 kg.
Năm 2023, bà tiếp tục phẫu thuật khối u ở bàng quang. Dù bệnh tật hành hạ, bà chưa bao giờ kêu than. Nhờ có gia đình luôn ở bên, sự động viên của chồng và con cái, bà vẫn lạc quan. Bà đã trải qua hai lần phẫu thuật và 11 lần truyền hóa chất rất đau đớn. Ở tuổi gần 80, sức khỏe của NSƯT Minh Phức đã ổn định, bà duy trì việc tái khám định kỳ. Bà quan niệm rằng sống hay chết đều có số phận, và sau những trải nghiệm khó khăn, bà chọn sống vui vẻ, lạc quan.
Hiện tại, bà sống cùng con trai út ở Bắc Ninh, và thỉnh thoảng xuống Hà Nội thăm gia đình con trai cả, Tự Long. Mặc dù đã lớn tuổi và gặp nhiều vấn đề sức khỏe, bà vẫn tích cực làm việc hàng ngày như viết bài, sưu tầm, dạy hát, và tham gia các hoạt động câu lạc bộ. Nhờ đó, bà có thể quên đi bệnh tật.
* Tổng hợp
