Ngày đầu tiên nhậm chức: Ông Trump ký hàng loạt sắc lệnh, ban hành lệnh ân xá, rút Mỹ khỏi WHO 

Những sắc lệnh đáng chú ý  

Ông Trump  ngồi vào bàn làm việc trong sự reo hò của đám đông, ký một loạt sắc lệnh hành pháp trong các tập tài liệu bằng da. Động thái này đánh dấu sự bắt đầu của một chương trình nghị sự sâu rộng nhằm mở rộng lãnh thổ Mỹ, hạn chế nhập cư, thúc đẩy sản xuất nhiên liệu hóa thạch và bãi bỏ các quy định về môi trường. 

Trước đó cùng ngày, ông Trump (78 tuổi) đã tuyên thệ nhậm chức tại khán phòng Rotunda thuộc Điện Capitol. Ông tự mô tả mình là một vị cứu tinh "được Chúa chọn để làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". 

Tân tổng thống đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là thực hiện lời hứa về "Thời kỳ hoàng kim của nước Mỹ" trước một Quốc hội bị chia rẽ sâu sắc, các vụ kiện tụng và các lãnh đạo quốc tế cứng rắn. 

Nhưng các trợ lý của ông Trump đã nhanh chóng bắt tay vào làm việc. 

Ngay sau lễ nhậm chức, cơ quan hải quan Mỹ đã chấm dứt một chương trình cho phép hàng trăm nghìn người di cư nhập cảnh hợp pháp vào Mỹ bằng cách lên lịch hẹn qua điện thoại thông minh. Các cuộc hẹn xem xét hồ sơ nhập cư hiện đã bị hủy bỏ. 

Tân tổng thống ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp. (Ảnh: Getty Images)

Tại Bộ Ngoại giao, hơn một chục nhà ngoại giao cấp cao phi đảng phái đã được yêu cầu từ chức, như một phần của kế hoạch rộng lớn hơn nhằm thay thế các công chức phi đảng phái bằng những người trung thành. 

Theo các sắc lệnh hành pháp đầu tiên được ban hành, những chính sách của chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden liên quan đến trí tuệ nhân tạo và xe điện, cùng nhiều chính sách khác đã bị hủy bỏ. Ông Trump cũng ra lệnh "đóng băng" việc tuyển dụng công chức liên bang, và yêu cầu các công chức quay trở lại văn phòng, thay vì làm việc tại nhà. 

Về vấn đề kinh tế, một quan chức cho biết ông Trump sẽ không áp dụng ngay mức thuế quan mới đối với Canada, Trung Quốc và Mexico như đã cam kết, một diễn biến bất ngờ đã gây ra sự trượt giá mạnh của đồng đô la Mỹ. 

Trong bài phát biểu nhậm chức, Tổng thống Trump cho biết ông sẽ ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới phía nam với Mexico, điều động quân đội đến đó và tiếp tục chính sách buộc những người di cư xin tị nạn phải chờ ở Mexico để được xem xét. Tất cả chỉ là màn dạo đầu cho những gì ông mô tả là một chiến dịch chưa từng có nhằm trục xuất hàng triệu người nhập cư. 

Ông Trump cũng yêu cầu chính phủ chỉ công nhận những giới tính được chỉ định khi sinh ra. 

Ông Trump cầm bức thư mà người tiền nhiệm Joe Biden để lại cho ông trên bàn làm việc. Nội dung bức thư không được tiết lộ. (Ảnh: Reuters)

Ra lệnh ân xá  

Cũng trong ngày làm việc đầu tiên, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh ân xá cho những người tham gia cuộc bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6/1/2021. Ông nói rằng lệnh ân xá sẽ áp dụng cho 1.500 người. 

"Đây là những con tin", ông Trump nói, ám chỉ những bị cáo bị kết án và bị buộc tội. "Khoảng 1.500 người được ân xá, ân xá hoàn toàn", ông Trump nói. 

Trước đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã buộc tội khoảng 1.580 người có liên quan đến cuộc nổi loạn ngày 6/1. Khoảng 55% là các vụ án liên quan đến tội nhẹ, trong khi 45% là các vụ án nghiêm trọng. 

Ngoài ra, hơn một chục bị cáo đang được giảm án. 

Ông Trump ký lệnh ân xá hàng loạt. (Ảnh: AP)

Rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới  

Tổng thống Trump ngày 20/1 tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một động thái quan trọng cắt đứt quan hệ với cơ quan y tế công cộng của Liên Hợp Quốc. 

Sắc lệnh cho biết, Mỹ rút khỏi WHO vì "tổ chức này đã xử lý không đúng cách các cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu, không áp dụng những cải cách cần thiết, và không chứng minh được sự độc lập khỏi ảnh hưởng chính trị không phù hợp của các quốc gia thành viên WHO". 

"Đó là một vấn đề lớn", ông Trump nói với một phụ tá khi bắt đầu ký sắc lệnh hành pháp, nói rằng Mỹ đã trả quá nhiều tiền cho tổ chức này so với các quốc gia khác. 

WHO hiện chưa bình luận về thông tin này. 

Động thái trên có nghĩa là Mỹ sẽ rời khỏi cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc trong vòng 12 tháng và ngừng mọi đóng góp tài chính. Washington là nhà tài trợ tài chính lớn nhất của WHO, đóng góp khoảng 18% tổng chi phí hoạt động của cơ quan này. 

>> Ông Trump hoãn áp thuế quan với Trung Quốc, nhiều doanh nghiệp 'thở phào'