Người trẻ lương 30 triệu gần như không thể mua nhà Hà Nội và TP. HCM 

Lương 30 triệu cũng không dám sở hữu căn hộ  

Theo báo cáo từ Hội Môi giới Bất động sản  Việt Nam (VARS), mặc dù thuộc nhóm thu nhập cao nhất tại Việt Nam, những người có thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng vẫn gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP. HCM. 

Điều này càng trở nên rõ ràng khi áp dụng quy tắc chi phí mua nhà không vượt quá một phần ba thu nhập. Với thu nhập 30 triệu đồng/tháng, nhóm này chỉ có thể chi khoảng 10 triệu đồng/tháng cho việc trả góp nhà. Tuy nhiên, với giá nhà  hiện nay, số tiền này không đủ để sở hữu một căn hộ. 

Theo khảo sát của Tổng cục Thống kê (GSO), nhóm thu nhập cao nhất (20% dân số) tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương và Đà Nẵng có mức thu nhập bình quân từ 13 triệu đến 18 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi tính đến chi phí sinh hoạt và các khoản chi tiêu khác, việc sở hữu một căn nhà vẫn là điều quá xa vời đối với nhiều người thuộc nhóm thu nhập này. 

Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, trong quý III/2024, giá căn hộ chung cư tại Hà Nội tiếp tục tăng, với mức tăng khoảng 4% đến 6% theo quý và 22% đến 25% theo năm đối với các dự án mới và cũ. 

Cụ thể, giá căn hộ tại các khu vực trung tâm Hà Nội và TP. HCM hiện dao động từ 40 - 70 triệu đồng/m2. Với căn hộ diện tích 60m2, giá trị có thể lên đến 2,5 - 3,5 tỷ đồng. Để mua nhà, phần lớn người dân phải vay vốn ngân hàng với tỷ lệ lên đến 70% giá trị căn nhà, tức khoảng 2,45 tỷ đồng. Tuy nhiên, với lãi suất 8%/năm trong vòng 20 năm, khoản tiền trả góp hàng tháng sẽ vào khoảng 25 - 27 triệu đồng, vượt quá khả năng chi trả của những hộ gia đình có thu nhập 30 triệu đồng/tháng. 

Trên thị trường, phân khúc căn hộ chung cư bình dân (có giá bán dưới 25 triệu đồng/m2) gần như không có giao dịch và sản phẩm để bán. Phân khúc căn hộ chung cư trung cấp (với giá từ 25 triệu đồng/m2 đến dưới 50 triệu đồng/m2) vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong giao dịch và nguồn cung. Các phân khúc căn hộ cao cấp và siêu cao cấp (giá trên 50 triệu đồng/m2) xếp sau về cả giao dịch và nguồn cung. 

Ông Đoàn Quốc Duyệt, Tổng Giám đốc Công ty Bất động sản Tín Thành, cho rằng giá nhà tại các đô thị lớn hiện nay quá cao so với thu nhập của người lao động. Tình trạng này là do sự gia tăng dân nhập cư và đầu tư công chỉ tập trung vào một số khu vực, đẩy giá bất động sản tăng liên tục. Trong khi đó, nhu cầu nhà ở trung cấp và bình dân rất lớn, nhưng nguồn cung lại khan hiếm, còn phân khúc cao cấp vẫn chiếm lĩnh thị trường. Thậm chí, trong năm 2024, một số dự án có giá trên 100 triệu đồng/m². 

Với mức giá 50 - 70 triệu đồng/m² cho một căn hộ trung cấp, người lao động bình thường phải làm việc hơn 20 năm mới có thể tích lũy đủ tiền. Phần lớn người mua nhà phải vay ngân hàng từ 50% đến 70% giá trị căn nhà, chịu áp lực lớn về lãi suất và trả nợ. Do đó, nhiều người không dám mua nhà vì lo ngại gánh nặng nợ nần, thay vào đó chọn giải pháp thuê nhà và tích lũy dần. 

Một số người, sau thời gian dài làm việc tại thành phố mà không đủ khả năng mua nhà, đành chấp nhận "bỏ phố về quê" tìm kiếm cơ hội mới. Nhiều gia đình trẻ thuộc thế hệ 9X và Gen Z cũng chọn giải pháp thuê nhà, tập trung vào việc phát triển kinh doanh, đầu tư tài chính để tăng thu nhập, sau đó mới nghĩ đến việc mua nhà. 

Thực tế cho thấy, việc mua nhà luôn là một thách thức đối với người lao động bình thường. Giá bất động sản do thị trường quyết định, vì vậy những người có thu nhập trung bình cần phát triển thêm nguồn thu nhập và cân nhắc vay khi điều kiện tài chính cho phép. Nếu chưa đủ khả năng mua nhà tại nội thành, người dân có thể bắt đầu với bất động sản vùng ven và dần nâng cấp. Nên tận dụng cơ hội mua nhà khi còn trẻ, vì giá nhà sẽ ngày càng cao theo thời gian. 

>>Tăng trưởng vượt trội, mặt bằng giá chung cư tại Hà Nội sắp vượt TP. HCM  

Nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu ở hiện tại  

Lý giải về nguyên nhân của thực trạng này, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cho hay, thông thường trên thế giới, thủ đô các nước luôn là nơi có chi phí đắt đỏ nhất. 

Nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu ở hiện tại.

Lý do là bởi điều kiện sinh hoạt, ăn ở, giáo dục, dịch vụ đa dạng và có chất lượng tốt. Hà Nội vì thế không phải ngoại lệ. Nhu cầu về sinh hoạt, nhà ở, giáo dục… ở Hà Nội cũng lớn hơn các địa phương khác nên kích thích giá tăng cao. 

Theo ông Long, so với nhiều thành phố trên thế giới Hà Nội cũng được đánh giá là thành phố có giá cả sinh hoạt cao. Đặc biệt về nhà ở, nếu một cặp vợ chồng có thu nhập bình thường, nuôi thêm 1-2 đứa con thì 40-50 năm cũng chưa mua được một căn chung cư như hiện nay. 

Giá nhà cũng là một trong những chỉ tiêu để tính chỉ số giá tiêu dùng. Hiện tượng tăng giá chung cư tại Hà Nội thời gian qua là có. 

Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả phân tích: "Nguyên nhân của thực trạng này là do nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu nhà ở hiện tại. Việc nhiều người đầu cơ cũng đã đẩy giá nhà lên cao, ảnh hưởng đến những người có nhu cầu thực. Giá đất để tính giá nhà quá cao. Giá đất nhiều khu vực nội thành trong ngõ ngách lên tới 300-400 triệu đồng/m2. 

Ngoài ra các chi phí xây dựng, chi phí hoàn thiện cũng tăng theo từng năm đẩy giá nhà lên cao. 

Đưa ra khuyến nghị về việc người trẻ có nên mua nhà hay không, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, tùy từng hoàn cảnh, từng gia đình và khả năng thanh toán mà có quyết định hợp lý. 

"Tùy nguồn thu mà quyết định hình thức mua. Nếu hai vợ chồng thu nhập chỉ 15-16 triệu đồng thì chi tiêu, cho con ăn học là hết, sẽ không còn khoản thu nhập để mua nhà. Nhưng nếu thu nhập cao hơn, trừ các chi phí thiết yếu mà tiền còn dư mới tính đến phương án mua nhà hợp lý cho mình", ông Long nói. 

Ông Long cho rằng, ở Việt Nam, phần lớn người lao động có thu nhập thấp, chỉ có khả năng để thuê nhà. Vậy nên, Nhà nước cần xem xét phương án đầu tư nhà ở xã hội và có những khoản hỗ trợ trực tiếp dành cho các đối tượng yếu thế, xây nhà cho người dân thuê…