Nữ NSND là tác giả của ‘Em bé Tượng đài’ gây bão mạng, 43 tuổi được thăng hàm Đại tá: Đời tư kín tiếng, hiện là Giám đốc Nhà hát

Biên đạo múa nổi danh của làng múa Việt Nam

Sinh năm 1972 tại Hà Nội, NSND Nguyễn Thị Thu Hà bén duyên với nghệ thuật múa từ năm 14 tuổi sau khi trúng tuyển vào Trường Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Con đường theo đuổi nghề múa không hề trải hoa hồng, đặc biệt với vóc dáng nhỏ nhắn, mảnh mai của cô thời điểm ấy.

Để bắt kịp nhịp độ rèn luyện khắt khe, cô miệt mài tập luyện, chấp nhận những bài ép dẻo đau đớn đến bật móng chân. "Những buổi tập ép dẻo, bám gióng bật cả móng chân, nước mắt lẫn mồ hôi cứ lăn dài... nhưng hình như trong tôi chưa bao giờ khuất phục", cô hồi tưởng.

Lớn lên trong một gia đình không có ai theo đuổi nghệ thuật, Thu Hà đến với múa như một cơ duyên bất ngờ khi đi thi tuyển cùng bạn. Ban đầu, múa chưa phải là đam mê của cô, nhưng quá trình rèn luyện khắt khe đã dần nuôi dưỡng tình yêu nghề. Sự gắn bó mỗi ngày với sàn tập đã khơi lên trong cô ngọn lửa đam mê mạnh mẽ, trở thành động lực để cô theo đuổi con đường nghệ thuật đầy thử thách.

Sau khi tốt nghiệp, cô đầu quân cho Đoàn Nghệ thuật Quân khu IV, nay là Đoàn Văn công Quân khu IV. Không dừng lại ở đó, khát vọng được sáng tạo nhiều hơn và khẳng định bản thân với nghệ thuật đã thôi thúc cô học tiếp chuyên ngành biên đạo múa. Năm 2001, cô tốt nghiệp xuất sắc tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, chính thức đánh dấu bước chuyển mình từ diễn viên sang người sáng tạo tác phẩm.

Tác phẩm đầu tay Tình quê (nhạc: Hữu Thái) được giới chuyên môn đánh giá cao và giành giải Nhì tại cuộc thi Biên đạo trẻ toàn quốc năm 2001. Lấy cảm hứng từ câu ca dao "Râu tôm nấu với ruột bầu/Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon", tác phẩm khắc họa hình ảnh mộc mạc nhưng đầy thi vị về đời sống của đôi vợ chồng nơi thôn quê, đồng thời tôn vinh vẻ đẹp giản dị và hạnh phúc bình dị của làng quê Việt Nam.

Niềm đam mê với múa dân gian truyền thống đã thôi thúc cô khám phá khắp mọi miền đất nước, đến tận những vùng quê xa xôi để tìm hiểu, sưu tầm chất liệu. Cô nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc khi cùng đồng bào dân tộc tham gia vào các công đoạn nhuộm vải bằng nước từ cây cỏ, tạo nên những sản phẩm mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Với bối cảnh là một người lính và con của một thầy giáo dạy văn, các tác phẩm của NSND Thu Hà luôn mang đậm dấu ấn văn học và đề tài về lực lượng vũ trang. Điều này thể hiện rõ nét trong các tác phẩm nổi bật như Đồng chí và Tiểu đội xe không kính, lấy cảm hứng từ các bài thơ của Chính Hữu và Phạm Tiến Duật. Những tác phẩm này không chỉ ghi dấu ấn trong lòng khán giả mà còn đem lại cho cô những Huy chương Vàng cùng nhiều giải thưởng cao quý.

Là người tạo nên cơn sốt "Em bé Tượng đài"

Trong lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 2024, NSND Thu Hà đảm nhận trọng trách tái hiện hình ảnh Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ trong màn xếp hình nghệ thuật mang tên Bản anh hùng ca Điện Biên. Đây là nhiệm vụ đòi hỏi sự đầu tư công phu, tỉ mỉ, đồng thời cũng là cơ hội thể hiện tinh thần tri ân sâu sắc đối với lịch sử dân tộc.

Một trong những thử thách lớn nhất trong quá trình dàn dựng là việc tìm kiếm nhân vật “Em bé Tượng đài”. “Ba chiến sĩ thì có thể dễ dàng lựa chọn, nhưng bé gái đi cùng họ phải tìm thật phù hợp”, cô chia sẻ. Dưới cái nắng như thiêu đốt 40 độ C tại sân vận động tỉnh Điện Biên, sau nhiều lần thử vai không đạt, cuối cùng cô cũng tìm được Vy Trâm - cô bé 4 tuổi với gương mặt sáng, tính cách nhanh nhẹn, hoạt bát và đặc biệt có tình cảm đặc biệt với các chú bộ đội.

Suốt hành trình cống hiến cho nghệ thuật, NSND Thu Hà liên tục khẳng định năng lực và tâm huyết qua nhiều dấu mốc nổi bật. Ở tuổi 42, chị vinh dự được phong tặng danh hiệu NSND. Chỉ một năm sau, chị tiếp tục ghi dấu ấn với hai cột mốc quan trọng là được thăng quân hàm Đại tá và bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ. Khi bước sang tuổi 50, chị được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật nhờ cụm bốn tác phẩm xuất sắc, đánh dấu một bước tiến đáng kể trong sự nghiệp sáng tạo.

Hiện nay, NSND Thu Hà đảm nhiệm vai trò Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật thực hành thuộc trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Dù ở cương vị quản lý hay trong vai trò người nghệ sĩ, chị vẫn không ngừng nỗ lực sáng tạo, miệt mài cống hiến cho nền nghệ thuật nước nhà với tinh thần trách nhiệm và niềm đam mê bền bỉ.

Về đời tư, NSND Thu Hà là người kín tiếng. Trái ngược với một số nghệ sĩ cùng mang quân hàm đại tá như NSND Hà Thủy, NSND Thu Quế… những người đôi khi chia sẻ một phần cuộc sống cá nhân với công chúng, chị gần như chưa từng công bố bất kỳ thông tin riêng tư nào trước truyền thông.

>> NSND có biệt thự bề thế, nhà hàng mặt tiền nghìn m2: U70 sung túc, hạnh phúc bên vợ nổi tiếng