Phát hiện ‘kho báu’ ngoài bãi rác trị giá hơn 200.000 tỷ đồng 

Trong nhiều năm, Mỹ phải nhập khẩu đất hiếm  - những nguyên tố quan trọng dùng để sản xuất điện thoại, pin, tua-bin gió và nhiều công nghệ hiện đại khác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Đại học Texas ở Austin đã bất ngờ phát hiện một nguồn đất hiếm khổng lồ ngay trên đất Mỹ, nhưng lâu nay không được chú ý. 

Các bãi chôn lấp tro than trên khắp nước Mỹ thực chất đang chứa lượng đất hiếm trị giá tới 8,4 tỷ USD (214.000 tỷ đồng). Phát hiện này có thể giúp Mỹ giảm mạnh sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu và thay đổi cách khai thác khoáng sản quan trọng. 

Từ “chất thải” thành tài nguyên quý giá  

Tro than – phần dư thừa sau khi đốt than – từ lâu bị xem là chất thải công nghiệp. Tuy nhiên, các nhà khoa học mới phát hiện rằng tro than chứa nhiều đất hiếm và có thể khai thác dễ dàng. 

“Phát hiện này thực sự thể hiện đúng tinh thần ‘biến rác thành vàng’. Chúng tôi muốn tận dụng chất thải để thu hồi tài nguyên, đồng thời giảm tác động đến môi trường, từ đó tạo một vòng tuần hoàn khép kín”, Bridget Scanlon, đồng tác giả nghiên cứu và Giáo sư tại Cục Địa chất Kinh tế của Đại học Texas cho biết. 

Phát hiện có ý nghĩa toàn cầu  

Nghiên cứu ước tính tro than ở Mỹ  chứa tới 11 triệu tấn đất hiếm - gấp gần tám lần trữ lượng đã biết của nước này. Đây cũng là nghiên cứu đầu tiên đánh giá trên quy mô toàn quốc về tiềm năng khai thác đất hiếm từ tro than, mở ra một hướng đi mới cho ngành khoáng sản chiến lược của Mỹ. 

Khác với khai thác truyền thống, việc thu hồi đất hiếm từ tro than có một lợi thế lớn: quá trình đốt than đã giúp tách khoáng vật khỏi quặng, giảm đáng kể nhu cầu tinh chế vốn tốn nhiều năng lượng. 

Sự khác biệt giữa các khu vực  

Nghiên cứu cũng cho thấy không phải tro than nào cũng có giá trị khai thác như nhau.Hàm lượng đất hiếm trong tro than thay đổi theo từng khu vực, ảnh hưởng đến khả năng thu hồi. 

Tro than từ lưu vực Appalachian có hàm lượng đất hiếm cao nhất, trung bình 431mg/kg, nhưng chỉ 30% có thể thu hồi dễ dàng. Trong khi đó, tro than từ lưu vực Powder River có hàm lượng thấp hơn (264mg/kg) nhưng lại có tỷ lệ thu hồi lên tới 70%, khiến nó trở thành lựa chọn khả thi hơn cho khai thác quy mô lớn. 

"Những khác biệt này rất quan trọng vì chúng xác định trữ lượng nào có giá trị khai thác kinh tế cao nhất. Đây là nghiên cứu đầu tiên phân tích toàn diện về khả năng thu hồi đất hiếm từ tro than, tạo nền tảng cho các nghiên cứu chuyên sâu trong tương lai", Bridget Scanlon, đồng tác giả nghiên cứu và Giáo sư tại Cục Địa chất Kinh tế của Đại học Texas giải thích. 

Biến tiềm năng thành hiện thực  

Dù phát hiện này đầy hứa hẹn, vẫn còn nhiều thách thức để biến nó thành một giải pháp thương mại khả thi. Các công ty như Element USA đang nghiên cứu công nghệ và đào tạo đội ngũ chuyên môn nhằm khai thác đất hiếm từ tro than và phế liệu khai khoáng. 

"Ý tưởng thu hồi đất hiếm từ phế thải khai khoáng là rất hợp lý. Thách thức là làm thế nào để biến ý tưởng hợp lý này thành một mô hình kinh tế khả thi", Chris Young, Giám đốc chiến lược của Element USA, nhận định. 

Tuy nhiên, với sự gia tăng đầu tư vào khai thác đất hiếm trong nước, Mỹ đang có cơ hội lớn để tận dụng nguồn tài nguyên bị lãng quên này. Việc thu hồi đất hiếm từ tro than không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài mà còn biến chất thải công nghiệp thành một tài sản chiến lược quốc gia. 

Tham khảo IE 

>> ‘Chiến trường’ mới trong cuộc đối đầu kinh tế Mỹ-Trung: Siêu cường châu Á quyết triển khai 1.000 dự án để chiếm lĩnh ‘kho báu’ không tưởng