Phát triển AI như nuôi hổ con: Geoffrey Hinton cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn

Geoffrey Hinton, người được mệnh danh là "Bố già của trí tuệ nhân tạo " (AI), đã đưa ra những cảnh báo sâu sắc về những mối nguy hiểm tiềm tàng liên quan đến sự phát triển nhanh chóng của công nghệ này. Trong một cuộc phỏng vấn đặc biệt với CBS News, ông so sánh việc phát triển AI với việc nuôi dưỡng một con hổ con – có vẻ ngoài dễ thương và vô hại, nhưng lại ẩn chứa trong mình những nguy cơ tiềm tàng khó lường. Hinton khẳng định rằng, giống như việc chăm sóc một con hổ nhỏ, các nhà phát triển AI phải đặc biệt thận trọng để không để công nghệ này gây ra những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai, khi AI trở nên mạnh mẽ và khó kiểm soát hơn.

Một trong những mối lo ngại lớn mà Hinton chia sẻ là việc AI có thể trở thành một thế lực vượt ra ngoài khả năng kiểm soát của con người. Ông nhấn mạnh rằng mặc dù những công cụ AI như ChatGPT, Copilot và Gemini hiện nay mang lại những kết quả ấn tượng trong các lĩnh vực như xử lý ngôn ngữ, lập trình và sáng tạo, nhưng chúng thực sự vẫn hoạt động dựa trên các mạng nơ-ron và mô hình học máy mà con người không thể hiểu hết được. Những công cụ này thực chất chỉ là những thuật toán phức tạp, hoạt động dựa trên xác suất và dữ liệu huấn luyện, chứ không phải trí tuệ thực sự có khả năng nhận thức và cảm nhận giống như con người. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về mức độ an toàn khi sử dụng AI trong các hệ thống quan trọng như tài chính, y tế và bảo mật quốc gia.

Geoffrey Hinton

Theo Hinton, nếu không có sự giám sát và kiểm soát nghiêm ngặt, AI có thể gây ra những tác động tiêu cực không thể tưởng tượng. Ông ước tính rằng khả năng AI "tiếp quản nhân loại" trong tương lai có thể lên tới 10–20%, một tỷ lệ đáng lo ngại. Các mô hình AI hiện tại đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, và nếu không có các biện pháp đảm bảo an toàn, chúng có thể bắt đầu hành động ngoài sự kiểm soát của con người. Đây là một mối lo ngại không chỉ đối với các nhà nghiên cứu AI mà còn đối với toàn xã hội, khi công nghệ này đang dần xâm nhập vào mọi lĩnh vực từ tự động hóa trong sản xuất đến việc ra quyết định trong các cơ quan chính phủ.

Bên cạnh những nguy cơ về khả năng kiểm soát, Hinton còn chỉ ra một mối đe dọa khác: việc AI có thể được lợi dụng để thực hiện các cuộc tấn công mạng. Ông cho rằng các công cụ AI có thể được sử dụng để phá hoại các hệ thống bảo mật, tấn công vào những mục tiêu trọng yếu như ngân hàng, bệnh viện, và cơ sở hạ tầng quan trọng. Điều này không chỉ đe dọa đến an toàn của các tổ chức mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định của toàn xã hội. Mặc dù AI cũng có thể hỗ trợ trong việc bảo vệ thông tin và mã hóa dữ liệu, nhưng nếu không được sử dụng một cách thận trọng, nó cũng có thể trở thành công cụ nguy hiểm trong tay những kẻ có ý đồ xấu.

Hinton không chỉ chỉ trích các công ty công nghệ lớn như OpenAI, Microsoft, Meta và Google về việc tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn mà thiếu chú trọng đến an toàn AI, mà còn lên tiếng phê phán các chính phủ về việc thiếu những quy định và luật lệ rõ ràng để kiểm soát AI. Ông cho rằng chính sự thiếu sót trong việc ban hành các quy định và chính sách về AI đã tạo ra những lỗ hổng an ninh, khiến người dùng có thể phải đối mặt với những mối nguy hiểm mà họ chưa nhận thức được. Việc thiếu các quy định nghiêm ngặt khiến các công ty phát triển AI có thể chạy đua với nhau về mặt công nghệ mà không có sự bảo vệ đầy đủ cho người sử dụng, dẫn đến những rủi ro về bảo mật và an toàn.

Trước khi đưa ra những cảnh báo này, Hinton đã từ chức khỏi vị trí lãnh đạo tại Google AI vào năm 2023 để có thể lên tiếng về những rủi ro của AI mà không bị ràng buộc bởi lợi ích của công ty. Ông cho rằng, dù AI có tiềm năng mang lại những tiến bộ vượt bậc cho loài người, nhưng chúng ta cần phải nhìn nhận rõ ràng về những tác động tiêu cực mà nó có thể gây ra nếu không được kiểm soát một cách cẩn thận. Hinton cũng cho rằng, hiện tại chúng ta đang sống trong một giai đoạn rất đặc biệt của lịch sử, khi mà những thay đổi có thể xảy ra với tốc độ nhanh chóng và quy mô chưa từng thấy, và vì vậy chúng ta cần phải hành động ngay để đảm bảo rằng công nghệ này sẽ phục vụ cho lợi ích chung của nhân loại, thay vì gây ra những mối nguy hiểm không thể lường trước.

>> Chỉ trong ba năm tới, hai ngành nghề này sẽ bị AI ‘xóa sổ’